Идел-Чулман тыюлыгы

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Идел-Чулман тыюлыгы latin yazuında])

Идел-Чулман тыюлыгы
ХТСБ төркеме — Ia (Каты табигый резерват)
55°18′10″ т. к. 49°17'10" кч. о. (G) (T)
УрнашуТатарстан, Яшел Үзән районы
ИлРусия Русия
Мәйдан10 091,2 га
Нигезләү датасы13 апрель 1960
Сайтvkgz.ru/
Идел-Чулман тыюлыгы (Русия)
Идел-Чулман тыюлыгы (Татарстан)
[[commons:Category: Volzhsko-Kamsky Nature Reserve Викиҗыентыкта|Идел-Чулман тыюлыгы]] Викиҗыентыкта

Идел-Чулман дәүләт табигый бисфера тыюлыгыТатарстан территориясендә урнашкан биосфера тыюлыгы. 1960 елның 13 апрелендә Идел буеның сакланган бозылмаган урманнарның һәм далалы урманнарының саклау максаты белән булдырылган.

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Тыюлык ике — Саралы һәм Раифа — өлешеннән тора, алар бер-берсеннән 100 километр ераклыкта урнашалар. Райфа өлеше Казаннан 50 км көнбатыштарак урнашкан, Саралы өлеше исә Казаннан көньяграк, Идел, Чулман һәм Мишә елгалары бергә кушылу урынында урнашкан.

Рельеф[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Раифа өлеше чокрырлар челтәре белән тигезле рельефына ия, Саралы өлешенә биеклекләр сикерүе хас. Саралы өлешенә Куйбышев сусаклгычының яр буе керә.

Төп елга — Сумка. Терриотриядә бер системаны тәшкил итүче күлләр һәм елгалар күп. Иң зур күл — Раифа күле. Туфраклар күбесенчә кәсле-көлсу, шулай ук артык юешләндергән туфраклар да бар.

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Климат — уртача континеталь, температураның кискен үзгәртүе һәм явымнар төшүе хас.

Моны да карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Тышкы сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]