Куликово сугышы
| Куликово сугышы | |
 | |
| ... хөрмәтенә аталган | Куликово кыры[d] һәм Тын |
|---|---|
| Дәүләт |
 Бөек Мәскәү кенәзлеге |
| Урын | Куликово кыры[d] |
| Вакыт мизгеле | 8 сентябрь 1380[1][2] |
| Катнашучы(лар) | Бөек Мәскәү кенәзлеге, Түбән Новгород - Суздаль бөек кенәзлеге[d], Смоленск кенәзлеге һәм Олуг Олыс |
| Сурәтләнә | Сказание о Мамаевом побоище[d] һәм Задонщина[d] |
 | |
 Куликово сугышы Викиҗыентыкта | |
_by_shakko.jpg)
Куликово сугышы - рус кулъязмасында һәм әдәбиятында сурәтләнгән сугыш. Рус әдәби әсәре (Задонщина, Сказание о Мамаевом побоище) буенча сугыш 1380 елда булган, ләкин башка чыганакларда - татар, фарсы, литвалы, болгар, гарәп кулъязмаларында сугыш телгә алынмый.
Рус әдәбияты буенча сугышта, Дмитрий Донской төмән булып торган Мамайның гаскәрен җиңгән, ләкин Туктамыш хан үзе Мамай гаскәрен Калка елгасында 1380 елда җиңгән һәм бердәнбер канунлы хан булып чуалыш чорын туктаткан.
Тәнкыйть[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Кайбер тарихчылар Куликово сугышын рус кулъязмасында һәм әдәбиятында гына уйлап чыгарылган сугыш дип саный[3].
Сугышны уйлап чыгару Мәскәү кенәзлегенә бик кирәк булган, чөнки Мәскәү баш рус шәһәре булырга өметләнеп рус җирләрен берләштерүче буларак кулъязмада тасвирланган. Пропаганда ысулы башка рус кенәзлекләренә кулъязмада русларның киләчәктәге башкаласын күрсәткән. Ләкин Туктамыш хан Мәскәүнең сепаратист ниятләрен бастырган һәм Мәскәүне 1382 елда басып алып яндырган.
Җитмәсә рус кулъязмасында күрсәтелгән урында - Непрядва елгасы янында бернинди хәрби табылдыклар, мәетләр сөякләре, калган кораллар табылмаганнар. Фаразланган сугыш нәтиҗәсе булмаган: Рус Олысы Алтын Урдага буйсынып калган.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ В. Р—в Куликовская битва // Энциклопедический словарь — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1895.
- ↑ Куликовская битва // Военная энциклопедия — СПб: Иван Дмитриевич Сытин, 1914.
- ↑ Владимир Егоров Загадка Куликова поля, или Битва, которой не было., archived from the original on 2013-06-17, retrieved 2013-09-01
Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Владимир Егоров Загадка Куликова поля, или Битва, которой не было 2013 елның 6 июнь көнендә архивланган.
- Была ли Куликовская битва 2013 елның 10 сентябрь көнендә архивланган.
- Была ли Куликовская битва?
- L. Podhorodecki, Kulikowe Pole 1380, Warszawa 2008. - kire fikeren agnlatuchy chyghanaq.