Көньяк фронт (Бөек Ватан сугышы)

Көньяк фронт (КФ); рус. Южный фронт; ЮФ
	; ССРБ КК эмблемасы
Оештырылу елы	21 июнь 1941 — 1943
Ил	ССРБ
Хәрби көчләр	{{{хәрби көчләр}}}
Округлар эчендә
Фронтлар эчендә	ЭККА
Тибы	{{{тибы}}}
Төр	Фронт
Роль	{{{роль}}}
Хәрби саны	{{{зурлык}}}
Часть	{{{командная_структура}}}
Урнашу	{{{урнашу}}}
Гарнизон	{{{гарнизон}}}
Кушамат	{{{кушамат}}}
Шигарь	{{{шигарь}}}
Төсләр	{{{цвета}}}
Марш	{{{марш}}}
Талисман	{{{талисман}}}
Кирәк-яраклар	{{{кирәк-яраклар}}}
Сугышлар	Икенче бөтендөнья сугышы
Катнашу	Бөек Ватан сугышы:; Молдавиядә саклану операциясе; Тирасполь-Мелитополь саклану операциясе; Донбасс операциясе (1941); Ростов операциясе (1941); Харьков операциясе (1942); Донбасс операциясе (1942); Кавказ өчен сугыш (1942—1943) ;
Аеру билгеләре	{{{аеру_билгеләре}}}
Хәзерге командир
Танылган командирлар	Иван Тюленев; Дмитрий Рябышев; Яков Черевиченко; Родион Малиновский

Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Көньяк фронт битенә күчегез.

Көньяк фронт (КФ) рус. Южный фронт (ЮФ) — Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив стратегик хәрби берләшмә.

Беренче оештыру[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Төп мәкалә: Көньяк фронт (1-нче формалаштыру)

Сугышның беренче периоды (22 июнь 1941 — 18 ноябрь 1942)[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Көньяк фронт 1941 елның 21 июнендә Әдис хәрби округының нигезендә оештырылган.

1941 елның җәй-көз кампаниясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Алман гаскәрләрнең ССРБ территориясенә басып керүе

22 июнне Көньяк-Көнбатыш фронтының Көнбатыш Украинада саклану операциясе башлана.

Молдавиядә саклану операциясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1 июльне Молдавиядә саклану операциясе башлана, 1941 елның 1 июленнән 26 июленә хәтле үтүче.

2 июльне иртән алман-румыннар гаскәрләре Яссы — Бельцы ягына иң нык һөҗумен китерделәр

5 июльне дошман Черновцыны басып алды.

Тирасполь-Мелитополь саклану операциясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

4 августны Көньяк фронтының гаскәрләре Днестр елгасы артына чигенә башладылар.

28 сентябрьне Көньяк фронтының Тирасполь-Мелитополь саклану операциясе (27 июль — 28 сентябрь) тәмамланды.

Донбасс операциясе (1941)[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

29 сентябрьне. Көньяк фронт гаскәрләренең Көньяк-көнбатыш фронт сул канаты гаскәрләре булышлыгы белән Донбасс саклану операциясе (29 сентябрь — 4 ноябрь) башлана (картаны карагыз— Донбасская оборонительная операция (29 сентября — 4 ноября 1941 г.)).

29 сентябрьне 1-нче танк төркеме Днепропетровск районыннан көньяк-көнчыгыш юнәлешкә һөжүмгә күчә һәм Иван Галанинның 12-нче армиясының уң флангын саклауны өзә.

17 октябрь. Фронтның гаскәрләре Таганрогны калдыралар.

Ростов операциясе (1941)[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

17 ноябрь. Көньяк фронт гаскәрләре Ростов һөҗүм операциясе башлады (17 ноябрь — 2 декабрь 1941).

Сугышның икенче периоды (19 ноябрь 1942—1943)[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1942—1943 елның кышкы кампаниясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1942 елның 19 ноябрендә совет гаскәрләре каршы һөҗүмне башлыйлар, ә 23 ноябрьдә Сталинград һәм Көньяк-Көнбатыш фронтларның гаскәрләре Калач-на-Дону шәһәре янында тоташалар һәм дошманныкы 22 дивизяне чолгап алалар. «Малый Сатурн» операциясе нәтиҗәсендә Эрих фон Манштейн җитәкчелеге астында армияләрнең «Дон» төркеме җиңелә.

1942 елның 10 июлендә Төньяк-Көнбатыш фронтта беренче булып татар телендә “Ватан өчен” дип исемләнгән фронт газетасы чыга башлаган. 1944 елның апреленә кадәр дөнья күрә.^[1]

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

ҺҺС Көньяк фронты // Великая Отечественная война 1941 — 1945. Энциклопедия / М. М. Козлова. — М.: Советская энциклопедия, 1985.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

↑ Фронт матбугаты тарихы буйлап(үле сылтама)

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Аникин А. А.. Южный фронт. Сайт памяти 94 гв. сд. әлеге чыганактан 2013-02-07 архивланды. 2013-01-21 тикшерелгән.
Россия Федерациясе саклану министрлыгы.. Южный фронт. Великая Отечественная война 1941-1945 гг.. әлеге чыганактан 2010-04-08 архивланды. 2013-01-21 тикшерелгән.

Бу мәкалә тексты өлешчә рус телендә.
Зинһар, аны татар теленә тәрҗемә итегез.

[1] Фронт матбугаты тарихы буйлап(үле сылтама)

[1]

Көньяк фронт (КФ) рус. Южный фронт ЮФ
ССРБ КК эмблемасы
Оештырылу елы	21 июнь 1941 — 1943
Ил	ССРБ
Хәрби көчләр	{{{хәрби көчләр}}}
Округлар эчендә
Фронтлар эчендә	ЭККА
Тибы	{{{тибы}}}
Төр	Фронт
Роль	{{{роль}}}
Хәрби саны	{{{зурлык}}}
Часть	{{{командная_структура}}}
Урнашу	{{{урнашу}}}
Гарнизон	{{{гарнизон}}}
Кушамат	{{{кушамат}}}
Шигарь	{{{шигарь}}}
Төсләр	{{{цвета}}}
Марш	{{{марш}}}
Талисман	{{{талисман}}}
Кирәк-яраклар	{{{кирәк-яраклар}}}
Сугышлар	Икенче бөтендөнья сугышы
Катнашу	Бөек Ватан сугышы: Молдавиядә саклану операциясе Тирасполь-Мелитополь саклану операциясе Донбасс операциясе (1941) Ростов операциясе (1941) Харьков операциясе (1942) Донбасс операциясе (1942) Кавказ өчен сугыш (1942—1943)
Аеру билгеләре	{{{аеру_билгеләре}}}
Хәзерге командир
Танылган командирлар	Иван Тюленев Дмитрий Рябышев Яков Черевиченко Родион Малиновский

000Бөек Ватан сугышында ССРБ Кораллы көчләре000
Фронтлар (сәргаскәрә)	Беларус • 1-нче Беларус • 2-нче Беларус • 3-нче Беларус • Брянск • Волхов • Воронеж • Ерак Көнчыгыш • 1-нче Ерак Көнчыгыш • 2-нче Ерак Көнчыгыш • Дон • Байкал арты • Кавказ арты • Көнбатыш • Кавказ • Калинин • Карелия • Кырым • Курск • Ленинград • Можайск саклау сызыгы • Мәскәү саклау зонасы • Мәскәү резерв • Орёл • Балтика буе • 1-нче Балтика буе • 2-нче Балтика буе • 3-нче Балтика буе • Диңгез буе гаскәрләр төркеме • Резерв • Резерв армияләр • Төньяк • Төньяк-Көнбатыш • Төньяк Кавказ • Сталинград • Дала • 1-нче Украин • 2-нче Украин • 3-нче Украин • 4-нче Украин • Үзәк • Көньяк-Көнчыгыш • Көньяк-Көнбатыш • Көньяк
ҺҺС фронтлары	Көнчыгыш • Кавказ арты • Көнбатыш • Мәскәү • Төньяк • Үзәк • Көньяк-Көнбатыш • Көньяк
Флотлар	Балтыйк • Төньяк • Тын океан • Кара диңгез
Флотилияләр	Азак • Амур • Ак диңгез • Идел • Днепр • Дунай • Ильмень • Каспий • Ладога • Онега • Пинск • Төньяк Тын океан • Чудское
Армияләр (сәргаскәрә)
Бөтен гаскәр	Диңгез буе • 1 • 2 • 3 • 4 • 5 (1, 2) • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • \|45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • Хәлиткеч һөҗүм ясый торган: 1 • 2 • 3 • 4 • 5
Танклар	1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6
Һава	1-нче бомбардировка • 1-нче истребительләр • 2-нче истребительләр • 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • Махсус эш йөкләнгән: МЭА-1 • МЭА-2 • МЭА-3
ҺҺС армияләре	1-нче истребительләр • Бакы • Байкал арты • Ленинград • Мәскәү • Амур буе • Диңгез буе
Саперлар	1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10
Корпуслар
Укчы	Махсус • 1 • 2 (1, 2) • 3 • 4 (1, 2) • 5 • 6 (1, 2, 3) • 7 • 8 (1, 2) • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 (1, 2) • 18 • 19 • 20 • 21 (1, 2) • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 (1, 2) • 38 • 39 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 54 • 55 • 56 • 57 • 58 • 59 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 66 • 67 • 68 • 69 • 70 • 71 • 72 • 73 • 74 • 75 • 76 • 77 • 78 • 79 • 80 • 81 • 82 • 83 • 84 • 85 • 86 • 87 • 88 • 89 • 90 • 91 • 92 • 93 • 94 • 95 • 96 • 97 • 98 • 99 • 100 • 101 • 102 • 103 • 104 • 105 • 106 • 107 • 108 • 109 • 110 • 111 • 112 • 113 • 114 • 115 • 116 • 117 • 118 • 119 • 120 • 121 • 122 • 123 • 124 • 125 • 126 • 127 • 128 • 129 • 130 • 131 • 132 • 133 • 134 • 135 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 35 • 36 • 37 • 38 • 39 • 40 • 41 • Җиңел укчы: 1 • 2 • Тау укчы: 3 • Җиңел тау укчы: 126 • 127
Танклар	1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12
Машиналы	1 (1, 2) • 2 (1, 2) • 3 (1, 2) • 4 • 5 • 6 (1, 2) • 7 (1, 2) • 8 • 9 (1, 2) • 10 (1, 2) • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • 20 • 21 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 (1, 2) • 30 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9
Кавалерия	Отдельный • 1 • 2 (1, 2) • 3 • 4 • 5 (1, 2) • 6 (1, 2) • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 • 13 • 14 • 15 • 16 • 17 • 18 • 19 • Гвардия: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7
Артиллерия	1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10
Һава-десант	1 • 2 • 3 • 4 • 5 • Гвардия: 8
Авиация	Истребительләр: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • Гвардия: 1 • Штурм: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • Гвардия: 1 • Бомбардировка: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • Гвардия: 6
ҺҺС корпуслары	1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • Гвардия: 8