Стандарт тел

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Стандарт тел latin yazuında])
Стандарт тел
Кайда өйрәнелә социолингвистика[d] һәм стандартология[d]
Моңа өлешчә туры килә әдәби тел, уртак тел[d] һәм графолект[d]
Моның каршысы халык теле[d]
 Стандарт тел Викиҗыентыкта

Кешеләр төркеменең үз рәсми аралашуда кулланылган тел вариантына стандарт тел (шулай ук стандарт диалект яки стандартлашкан диалект) диләр.[1] Вариантларның стандартлашу процессы грамматика һәм сүзлекләрдә лингвистик тасвирлану юлы белән урын ала.[1] Җирле кирәкләргә генә хезмәт итү белән чикләнмәгән вариантка таләп туу сәбәпле, гадәттә сәүдә һәм хөкүмәт үзәкләрендә сөйләшүдә кулланылган җирле диалектлар стандартлаша.

Тел белеме буенча фәнни эшләрдә стандарт язу телен билгеләүче термин буларак еш алман Schriftsprache сүзе кулланыла.

Сыйфатлар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Вариантның стандарт булуы өчен бердән бер таләп - аның рәсми урыннарда яки рәсми аралашуда кулланыла алуы.[1] Стандарт телнең барлыкка килүе милли, мәдәни, сәяси һәм җәмгыяви бердәмлеккә ирешү теләге белән билгеләнә, чөнки барлык бу үзгәрешләр урын алуы өчен килешелгән, стандарт тел варианты кирәк дип санала.

Гадәттә стандарт телләрнең булган яклары:

Стандарт телләр һәм кагыйдәләрен билгеләүче институтлар исемлеге[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Тел Стандарт вариант Кагыйдәләрен билгеләүче институт Стандарт булмаган диалектлар
гарәпчә стандарт гарәп теле Көрьән, берничә гарәп теле академия гарәп теле диалектлары
африкаанс стандарт африкаанс en:Die Taalkommissie африкаанс диалектлары
голландча стандарт голландча en:Nederlandse Taalunie нидерланд теле диалектлары
каталанча стандарт каталан теле, стандарт валенсия теле en:Institut d'Estudis Catalans, en:Acadèmia Valenciana de la Llengua каталан диалектлары
кытайча стандарт кытай теле Милли тел кагыйдәләрен билгеләү комиссиясы (Кытай), Милли телләр комиссиясе (Тайвань), Мандарин диалектын популярлаштыру шурасы (Сингапур) Кытай диалектлары
фарсыча фарсыча en:فرهنگستان زبان و ادب فارسی фарсы диалектлары
французча стандарт француз теле en:Académie française, en:Office québécois de la langue française, en:Council for the Development of French in Louisiana француз теле диалектлары
алманча стандарт алман теле, Швейцар стандарт алман теле, Австрия алман теле en:Rat für deutsche Rechtschreibung алман теле диалектлары
хәзерге грек теле стандарт грек теле 1976 елда Константин Караманлис заманында кертелүе хәзерге грек теле диалектлары
хиндустани теле станарт хинди, урду en:Central Hindi Directorate, en:National Language Authority of Pakistan хинди диалектлары
македонча теле стандарт македонча теле en:Institute for Macedonian language "Krste Misirkov" македонча диалектлары
малайча стандарт малай теле (Bahasa Malaysia/Melayu һәм Bahasa Indonesia үзенә алган Bahasa Baku) en:Dewan Bahasa dan Pustaka, en:Majlis Bahasa Brunei–Indonesia–Malaysia малай теле диалектлары
Норвегия теле en:Nynorsk, en:Bokmål en:Språkrådet Норвегия телләре диалектлары
португальча стандарт португал теле en:Academia das Ciências de Lisboa, Classe de Letras, en:Academia Brasileira de Letras португал теле диалектлары
шведча стандарт швед теле en:Swedish Language Council, en:Svenska språkbyrån швед теле диалектлары
испанча стандарт испан теле en:Real Academia Española, en:Association of Spanish Language Academies испан теле диалектлары
татарча стандарт татар теле Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институты татар теле диалектлары

Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,0 1,1 1,2 Finegan, Edward (2007). Language: Its Structure and Use (5th ed.). Boston, MA, USA: Thomson Wadsworth. p. 14. ISBN 978-1-4130-3055-6. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Ranjbar Vahid, The standard language of Kurdish,Iran:Naqd-hall.2008
  • Baugh, Albert C. and Thomas Cable. 2002. A History of the English Language, fifth ed. (London: Routledge)
  • Blake, N. F. 1996. A History of the English Language (Basingstoke: Palgrave)
  • Joseph, John E. 1987. Eloquence and Power: The Rise of Language Standards and Standard Languages (London: Frances Pinter; New York: Basil Blackwell)
  • Smith, Jeremy. 1996. An Historical Study of English: Function, Form and Change (London: Routledge)

Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Инглиз Википедиясе