Урта Шөн

Урта Шөн
Ил	РоссияРоссия
Өлкә	Киров өлкәсе
Район	Нократ Аланы районы
Координатлар	56°5'тн, 51°15'кнч
Авыл советы рәисе	Мансур Фәләхетдинов
Халык саны	1021 кеше
Милли состав	татарлар
Дини состав	сөнни мөселманнар
Сәгать кушагы	UTC+3
Почта индексы	446981
Русча атамасы	Средние Шуни

Урта Шөн — Киров өлкәсе, Нократ Аланы районындагы татар авылы. Нократ кушылдыгы Аллавыкка Кәркәвеч суы койган җирдә урнашкан.

Киров өлкәсенең урманнары арасында, Нократ елгасы (мондагыча Идел) буенда, Татарстаннан ертылып калган өч татар авылы бар. Бер җирле хакимияткә кергән Түбән Шөн, Урта Шөн һәм Сасмакны бер яктан республика белән чик бүлеп торса, икенче яктан инде бетеп, нигезләре тузып баручы рус авыллары әйләндереп алган. Түбән Шөн уң якта булса, Сасмак авылы Урта Шөннең сул ягында. Өлкәдә иң зур авыл җирлеге.

Борынгы бабалары бирегә, чирмешләр арасына моннан әле 450 ел элек үк, Иван Грозныйның чукындыру сәясәтеннән качып килгән икән. Өч татар авылы бер хуҗалыкка берләшкән. Бүген ул “Нократ” дип атала. Районда иң алдынгы, аягында ныклап басып кала алган бердәнбер хуҗалык. Инвесторлар юк. Һәр кешенең үз җир биләмәләре бар, бер метр җир дә сатылмады. Үзләре җирне эшкәртмәгән кешеләр башкаларга яисә колхозга арендага бирә. Киресенчә, җир җитми, 6 мең гектар җирнең бер адымы да чәчелми калмый. Халык печән әзерләп терлек асрый, суеп сата. Умартачылык, каз үстерү дә бар. Иң күбе яшелчә үстерү белән шөгыльләнәләр. Кешеләрдә тракторлар, авыл хуҗалыгы машиналары бик күп.

700 баш малы булган терлекчелек фермасы эшли. Сөтне эшкәртелә, кечкенә сөт заводы бар, пакетларга тутырып, якындагы шәһәр, авыл халкына сыйфатлы сөт саталар. Пилорама бар, төзелеш материалларын, бураларны ерак өлкәләрдән килеп алалар.

Урта Шөн авылындагысы урта мәктәп, Түбән Шөн авылындагысы тугыз еллык. Урта Шөн мәктәбендә 2010-11 елда 118 бала укыган.

Ике авылда да мәктәптә белем бирү татар телендә алып барыла. Бердәм дәүләт имтиханнары рус телендә. Аларны балалар рус авылларына барып бирәләр.

Халык

Халык саны динамикасы:

Гомуми демографик күрсәткечләр
Гомуми халык саны		2010 елга җенес составы
2002	2010	ир-атлар	хатын-кызлар
971	902	428	474

Моны да карагыз

• Югары Шөн
• Түбән Шөн

Чыганаклар

• Толба-Шөн арасы Чакрым ярым барасы (“Нократ түгел, Идел ул...”; Укытуы – татарча, имтиханы – русча?!; Татар барда, көрәш яши) / Фирдүс ГЫЙМАЛТДИНОВ. Казан – Киров өлкәсе – Казан / – № 76 (10852), 24 июня, 2006 2016 елның 29 июнь көнендә архивланган.