Энгельс (шәһәр)

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Энгельс (шәһәр) latin yazuında])
Энгельс
Халык саны 225 752 (2017) Edit this on Wikidata
Нигезләнгән 1747 Edit this on Wikidata
Хөкүмәт башлыгы Горевский, Сергей Евгеньевич Edit this on Wikidata
Сәгать поясы UTC+04:00, UTC+03:00
Кардәш шәһәрләр Вупперталь һәм Чернобаевка[d]
География
Ил Россия
Мәйдан 121.06 км²
ДДӨБ 20 метр Edit this on Wikidata
Координатлар 51°30'6"тн, 46°7'20"кнч
Почта индексы 413100 Edit this on Wikidata
Телефон коды 8453 Edit this on Wikidata
Хөкүмәт башлыгы Горевский, Сергей Евгеньевич Edit this on Wikidata
Карта

Энгельс (рус. Энгельс) — Россия шәһәре, Сарытау өлкәсенең халык саны буенча икенче шәһәр, Энгельс районының административ үзәге.

Халык саны — 202 401 кеше (2010).[1]

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шәһәр Идел елгасының сул ярында, Сарытауга каршы ярында урнашкан. Тимер юл станциясе.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

17 гасырда еллларда хәзерге Энгельс урыныгда Сарытау ныгытмасы урнашкан, соңрак ул Иделнең уң ярына күчерелгән.

1747 елда биредә Покрау бистәсе нигезләнә. Бистәнең үсеше Рязань—Җаек тимер юлы төзелеше белән бәйле — бистә Идел артының иң эре сәүдә үзәгенә әверелгән.

1914 елда Покровск шәһәренә үзгәртеп корылган. 1931 елда коммунизм теоретигы Фридрих Энгельс хөрмәтенә шәһәргә Энгельс исеме кушылган. 19221941 елларда Идел буе Алманнары Автономияле Совет Социалистик Республикасы башкаласы.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1897[2] 1926[2] 1931[2] 1939[2] 1959[3] 1970[4] 1979[5] 1989[6] 2002[7] 2010[1]
~20 000 ~34 200 ~42 400 ~68 900 90 724 130 066 161 349 181 201 193 964 202 401

Милли состав[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Милләт 2002[8] 2010[9]
руслар 88,6% 90,3%
татарлар 2,7% 2,7%
украиннар 3,5% 2,3%

Икътисад[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Тралибыслар заводы, транспорт машиналар төзү заводы, синтетик югыч матдәләре заводы, һ.б.

Югары уку йортлары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Россия кооперация институтының филиалы
  • Сарытау дәүләт техника университетының филиалы

Галерея[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,0 1,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2014-02-25 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 http://www.mojgorod.ru/saratov_obl/engeljs/index.html
  3. 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  4. 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  5. 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  6. 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  7. 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  8. 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2015-09-15, retrieved 2014-02-26 
  9. 2010 ел сан алу базасы, archived from the original on 2018-03-27, retrieved 2014-02-26