Үрдүн

Сылтамалар өстәү
Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Үрдүн latin yazuında])
(İordaniä битеннән юнәлтелде)
Үрдүн
Байрак
Илтамга
Шигарь الله، الوطن، الملك Edit this on Wikidata
Башкала Амман
Халык саны 10 428 241 (19 июнь 2019) Edit this on Wikidata
Нигезләнгән 1946 Edit this on Wikidata
Сәгать кушагы UTC+02:00, UTC+03:00
Рәсми тел гарәп теле
География
Мәйдан 89,341 км²
Координатлар 31.2°N 36.5°E Edit this on Wikidata
Сәясәт
Дәүләт башлыгы Габдулла II
Хөкүмәт башлыгы Гомәр Рәззаз
Карта
Икътисад
ТЭП 45 116 миллион US$ (2021), 47 451 миллион US$ (2022) Edit this on Wikidata
Акча берәмлеге Үрдүн динары
Эшсезлек дәрәҗәсе 11% (2014)[1]
Туу күрсәткече 3.422 (2014)[2]
КПҮИ 0.720 (2021)[3]
Яшәү озынлыгы 74.329 ел (2016)[4]
Джини коэффициенты 33.7 (2010)[5]
Башка мәгълүмат
Ярдәм телефоннары
Автомобил хәрәкәте ягы уң[6]
Челтәр көчәнеше 230 вольт[7]
Телефон коды +962
ISO 3166-1 коды JO
ХОК коды JOR
Интернет домены .jo

Үрдүн Һәшими Мәмләкәте (гарәп. المملكة الأردنية الهاشمية‎, әл-Мәмләка з-Үрдүни́я аль-Һәшими́я) яки Иорда́ния, Үрдүн (гарәп. الأردن‎, Әл-Үрдүн) – Якын Көнчыгышта урнашкан гарәп дәүләте. Төньякта Сүрия, төньяк-көнчыгышта Гыйрак, көнчыгышта һәм көньякта Согуд Гарәбстаны, көнбатышта Исраил һәм Фәләстин милли идарәсе белән чиктәш. Үрдүн Исраил һәм Фәләстин милли идарәсе белән Үле диңгезнең һәм Исраил, Согуд Гарәбстаны һәм Мисыр белән Гәкабә култыгы яр сызыкларын бүлешә.

Биләмәләрнең 90 % тирәсен чүл һәм ярым чүл алып торалар.

Үрдүнгә туристлар Гакәбә култыгының рифларын һәм комлыкларын, Үле диңгезне һәм дөньяның яңа җиде могҗизасының берсе – Петраны күрер өчен киләләр.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Дәүләт төзелеше[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Ил белән король җитәкчелек итә.Закон чыгару органы - Ике палаталы парламент: Сенат - аны король билгели, һәм Депутатлар палатасы.

Административ бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Ил 10 мөхәфәзәгә бүленгән.

Табигать[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Илнен зур өлеше-тигезлекләр.Климат коры, субтропик. Уртача температура-гыйнварда-+8-14 градус,июльдә 24-30 градус. Явым-төшем уртача. Иң зур елга-Иордан елгасы, күл - Үле диңгез.

Халкы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Төп халкы - иордан гарәпләре. Бүгенге көндә Иордания халкының 95-97 % ы — гарәпләр, илдә башка этник төркемнәр дә бар. Төньяк Иорданиядә якынча 20 00 — 32 000 друз яши. Ассирия христианнары халыкның 0,8 % ын тәшкил итә, аларның күбесе качаклар. Биредә шулай ук 30 мең көрд бар, аларның күбесе Төркиядән, Иран һәм Гыйрактан качкан качаклар. Иорданиядә 5 мең әрмән яши. Илдә кайчандыр күпләп яшәгән яһүдләрнең саны нибары 300 кеше тәшкил итә[8].

Дин[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Мөселманнар ил халкының 94-97 % ын тәшкил итә. Аларның 93 % ы сөнниләр — дөньяда сөнниләрнең иң югары проценты. Христиан азчылыгы 4 %.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  2. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  3. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  4. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  5. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  6. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  7. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  8. ↑ Jordan Population Growth(ингл.)
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Үрдүн&oldid=4140740