Адурбад-и Маһраспанд

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Адурбад-и Маһраспанд latin yazuında])
Җенес ир-ат
Ватандашлык  Сасаниләр дәүләте
Туу урыны Мекран[d]
Һөнәр төре фәлсәфәче
Эшчәнлек еллары IV гасыр

Адурбад-и Маһраспанд, шулай ук Адурбад-и Маһрспандан дип әйтелә. ("Адурбад, Маһраспанд улы") Сасанид патшасы (шаһы) (Шапур II) (хөкем вакыты 309-379 ел) вакытында абруйлы Зәрдөштлек олы каһине (мобедан мобед).

Биография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шапур II тәңкәсе.

Урта Фарсы теле Бундаһиснында Адурбадның нәсел сызыгы Пишдадиан династиясенең патшасы Манучеһрның риваять Дурсарвка барып тоташа.[1] Әл-Бируниның Үткән Гасырларның Калган Билгеләрендә ул шулай ук Дурсарвның токымы буларак искә алына.[1] Денкард буенча, Адурбард "Куран авылы"ннан булган, ул бозылган "Макран авылыннан" булырга мөмкин, бу көньяк-көнчыгыш Иранда провинция.[1] Урын шулай ук Парста урынга карый торган булырга мөмкин.[1]

Аңа төрле стандарт текстлар (акыллы киңәшләр тупланмасы) карый дип раслана.[1] Денкардта Адурбадка караган текст бар; һәм бу карауларның Гарәп юрамасы Мискавайһның әл-Хекмат әл-Каледада очрый.[1] Бу киңәшләрнең ике төркеме сакланып калган Урта Фарсы теле текстында очрый. Бу киңәшләрнең беренче төркеме мөрәҗәгатьләрдән гыйбарәт һәм Мискавайһ тарафыннан Гарәп теленә өлешчә тәрҗемә ителгән.[1]

Кайбер киңәшләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Беркемгә дә ялган сөйләмә.
  • Дөрес булсынмы, ялган булсынмы беркайчан да шуның буенча ант итмә.
  • Берәр нәрсә буенча үз ихтиярың белән комарлы уен уйнама.
  • Башка ирләрнең хатыннарын вәсвәсә итмә, чөнки ул җан өчен сагышлы гөнаһ.
  • Улым, дәрәҗә турына уйлагыз һәм фикерләрегензне гөнаһка бормагыз, чөнки кеше мәңге яшәми һәм рух әйберләре теләнгәннең бөегрәге.
  • Хөкемдарлар һәм дуслар арасында берүк карашта бул.
  • Сөйләмеңдә рәхимсез яки начар карар кылган булма, чөнки сөйләмендә рәхимсез яки начар карарлы кеше урманга кабып барлык кошларны һәм балыкларны һәм сөйрәлүче җанварларны яндырган ут кебек.
  • Әгәр дә Сезне башкалар рәнҗетмәсә, беркемне дә рәнҗетмәгез
  • Кулларыгызны урлаудан тотыгыз, аякларыгызны эшеңне үтәмәү юлыннан барудан саклагыз һәм акылыгызны законсыз теләкләрдән (варан) тыегыз, чөнки дәрәҗә практикалаучы бүләген ала, һәм гөнаһ башкарганы үзеңнекен кабул итә
  • Дошманнары өчен чокыр казыган үзе шунда төшә.
  • Үзеңне бернинди кешегә дә үзең кол итеп китермә.
  • Беркемнән дә үртәп көлмә.
  • Сез ишеткәннең барысын да тыңлагыз һәм аны очраклы рәвештә кабатламагыз.
  • Урыны югары булган олы хәким кешене югары дәрәҗәдә тотыгыз, аның фикерен сорагыз һәм аны тыңлагыз.
  • Акыллы һәм тыйнак кызны кайгыртыгыз һәм аңа өйләнергә сорагыз.
  • Яхшы репутацияле булыгыз, шулай итеп Сез ирекле яшәгез.
  • Ярсу булу яки үч алу өчен җаныгызны җимермәгез
  • Әтиегезне һәм әниегезне ихтирам итегез, аларны тыңлагыз һәм аларга буйсыныгыз, чөнки кешенең әтисе һәм әнисе исән булып, ул джунглидагы арслан кебек беркемнән дә курыкмас була;
  • Яхшылык кылыгыз һәм ерактан яки якыннан килгән теләсә кемгә дә ишекләрегезне ачык тотыгыз, чөнки яхшылык кылмаган һәм ишекләрен ачык тотмаган, Күк һәм Җәннәтнең ишеген ябык итеп табар.
  • Яхшы язмыш Сезгә килсә тиешле булмаган рәвештә шат булмагыз, һәм уңышсызлыкка юлыксагыз тиешле булмаган рәвештә төшенке булмагыз.

Билгеләмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Tafazzoli, 1983, 477 бит.

Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Тышкы сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Wikiözek eçendä Адурбад-и Маһраспанд teması buyınça bit bar
  • The Counsels of Adhurbadh, Son of Mahraspand [1] (R. C. Zaehner, The Teachings of the Magi, London, 1956.)
  • Sayings of Adarbad Mahraspandan [2] (Translation from R. C. Zaehner, The Teachings of the Magi, London, 1956, p. 110 ff.)