Алатыр

Алатыр
Ил	РоссияРоссия
Җөмһүрият	Чуашия
Район	Алатыр районы
Координатлар	54°51'0"N, 46°35'0"E
Беренче телгә алу	1552
Халык саны	41 552 кеше
Милли состав	руслар — 87,3 %, мордва — 7,2 %, чуашлар — 4,1 %
Сәгать кушагы	UTC+4
Телефон коды	83531

Алатыр (чуаш. Улатӑр, рус. Алатырь, эрз. Ратор ош) — 1552 елда нигезләнгән Чуашиядә урнашкан шәһәр, Алатыр районының административ үзәге.

Халык саны — 41 552 кеше (2010).

География

Алатырдагы XX гасыр йорты

Шәһәр Сыры сул ярында, Сырыга Алатыр елгасы кушылу урыны янында урнашкан. Шәһәрнең территориясе 41,7 км².

Тарих

Иоанн Предтечи чиркәве (1703)

XIX гасырда салынган йорт

Алатыр 1552 елда телгә алына. Ләкин аңа кадәр дә нигезләнүе ихтимал. Россия Империясендә Алатыр чуаш һәм мордва халыкларының милли аң үзәкләренең берсе булып торган. Чуаш үзаңы барлыкка килгән Сембер каласының форпосты дип тә әйтеп була.

1925 елның 20 июлендә Сембер губернасы составыннан Чуаш АССР составына күчерелгән.

Халык

1897	1931	1939	1959	1979	1989	2002	2010
12 209	~22 700	~29 800	36 900	45 300	47 600	43 161	41 552

Милли состав: чуашлар — 2,9%, руслар — 85,1%, мордва — 8,5%.

Икътисад

Кайчандыр Алатыр Чуашиянең иң алдынгы сәнәгать үзәкләренең берсе булса, Советлар Союзы таркалганнан соң икътисады какшый, тик соңыннан үз сәнәгатен кире торгыза алмый.

Югары уку йортлары

• И.Н. Ульянов исемле Чуаш дәүләт университетының филиалы

Моны да карагыз

• Алатыр өязе

Сылтамалар

• Администрация г. Алатырь(рус.)
• Информационно-справочный портал города Алатырь 2012 елның 6 июнь көнендә архивланган.(рус.)
• Алатырь в энциклопедии «Мой город»(рус.)
• Фотоальбом г. Алатырь(рус.)
• Фотографии Алатыря(рус.)
• Редкие фотографии Алатыря и алатырцев 50-х--80-х гг. XX в. 2008 елның 1 май көнендә архивланган.(рус.)
• Герб и флаг г. Алатырь(рус.)