Александр Волков (1928)

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Александр Волков (1928) latin yazuında])
Александр Волков
Туган 25 декабрь 1928(1928-12-25)
Эссойла[d], Пряжа районы, Карелия, РСФСР, СССР
Үлгән 4 апрель 2020(2020-04-04) (91 яшь)
Петрозаводск, Россия
Ватандашлыгы  Россия
 СССР
Һөнәре язучы, шагыйрь

Александр Лука улы Волков (карелча Aleksandr Lukič Volkov, 1928 елның 25 декабре, Карелия, Эссойла - 4 апрель 2020, Карелия, Петрозаводск) - совет карел шагыйре, язучы, тәрҗемәче, урман кисүче, Карелия Республикасының халык язучысы.

Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Александр Лукич Волков 1928 елның 25 декабрендә КарАССРның Эссойла авылында (хәзерге вакытта − Карелия Республикасының Пряжинский районы) күп балалы крестьян гаиләсендә туа. 1937 елда әтисе ялган акча буенча репрессияләнә һәм әнисе алты бала үстерә.[1].

Совет-фин сугышы елларында (1941-1944) гаилә Свердловск өлкәсенә эвакуацияләнә, анда Александр хезмәт эшчәнлеген йөк төяүче булып башлый. Карелиягә кайткач, колхозда ат караучы, аннары урман кисүче булып эшли.[1].

1948-1988 елларда, Петрозаводск кооператив техникумын тәмамлаганнан соң, Совет сәүдә оешмаларында эшли, Карело-Фин ССР профсоюзлары комитеты рәисе, Петрозаводск шәһәр Советы депутаты булып сайлана. 1966 елдан 1991 елга кадәр «Кареллесторг»ны җитәкли.[2]

1959 елда Карелия дәүләт педагогия институтын тәмамлый. Шул ук елны аның беренче шигырьләре басылып чыга, 1966 елда, «Oma Mua» газетасы конкурсы нәтиҗәләре буенча, аның карел телендәге шигырьләре премиягә лаек була.

1993 елда беренче шигырь китабы — рус телендә «Кечкенә Дессойла», ә 1997 елда бу «Pieni Dessoilu» китабы карел теленең ливвик диалектында чыга.

1998 елда «Igaine tuli» («Мәңгелек ут») шигыре журналистлар һәм әдәбиятчылар арасында «карел һәм вепс телләрендә иң яхшы әсәр» конкурсында җиңүче була.[3]

1990 еллардан башлап «Карьялайне сана» әдәби берләшмәсенә җитәкчелек итә.

2000 елдан РФ Язучылар берлеге әгъзасы.

А.С. Пушкин, А. Блок, А. Ахматова, А. Твардовский һәм башка рус шагыйрьләренең әсәрләрен карелчага тәрҗемә авторы.

2001 елда аның «Vellen suvain» («Энесенең йөрәге») китабы «Карелия Республикасының Ел китабы» дипломына һәм Карелия Республикасы башлыгы премиясенә лаек була. 1999-2001 елларда карел халкы берлеген җитәкли.

2013 елда шагыйрьнең 85 еллыгына багышланган «Как слово наше отзовётся» китабы дөнья күрә.

«Сампо»премиясе лауреаты.

2020 елның 4 апрелендә Петрозаводскида вафат була. Туган Эссойлада җирләнгән.

Иншалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Volkov, A. Pieni Dessoilu: runot, kiännökset/ Aleksandr Volkov. -Petroskoi: [s. n.], 1997. −80 s.: kuv.; 17 sm. -Текст карел. -ISBN5-7378003-2. (кар.)
  • Volkov, A. Ven’an runotlivvinkielel/ Aleksandr Volkov. -Petroskoi: [s. n.], 1998. −95 s.: kuv.; 17 sm. -Текст карел. -ISBN 5-7378-0010-5. (кар).
  • Volkov, A. Vellensuväin/ Aleksandr Volkov; Taitto N. Truhin; Algusana A. Mišin. -Petroskoi: Periodika, 2001. −159 s.: kuv.; 21 sm. -Текст карел. — ISBN 5-88170-067-8. (кар.)
  • Volkov, A. Järvet Karjalan: valitut runot / Aleksandr Volkov; Alkul. A. Mišin. Petroskoi: Periodika, 2003. −126 s.; 16 cm. — Текст карел. -ISBN 5-88170-111-9. (фин.)
  • Volkov, A. Venehes: valitut runot, kiännökset / Aleksandr Volkov; [предисл.: Армас Мишин]. -Petroskoi: Periodika, 2008. 206, [1] s.: kuv.; 17 cm. -Текст карел. (ливвик. наречие). -Пер. загл.: В лодке. — ISBN 978-5-88170-184-0 (кар.)
  • Volkov, A.). Hilissügis / Aleksandr Volkov; [tolkinud karjala keelest Jaan Oispuu, vene keelest Arvo Valton. -Tallinn: Kirjastuskeskus, 2009. −62, [2] s.: valok.; 17 cm. -(Väikeste rahvaste suur kirjandus). -Текст эст. -ISBN 978-9949-445-20-2. (кар.)
  • Volkov, A. Raštavan tiähti: [сборник] / Aleksandr Volkov. -Petroskoi: КнигоГрад, 2013. −222, [1] c., [10] л. портр. -ISBN 978-5-9631-0226-8.
  • Волков, А. Л. Маленькая Дессойла. -Петрозаводск: Б. и., 1993. — 55с.; 16с. -ISBN 5-87336-323-4.
  • Волков, А. Л. Вечный огонь / Александр Волков. -Петрозаводск, 2000. −103 с.: ил. 22 см. — ISBN 57378-00-30-X.
  • Волков, А. Л. Поздняя осень: [избр. стихи] / Александр Волков; Худож. В. Х. Лукконен. -Петрозаводск, 2003. −111 с.: портр.; 17 см -ISBN 5-7378-0076-8.
  • Волков, А. Л. Слово о ливах: [стихи] / Александр Волков. -Petroskoi, 2004. 23 с.; 20 см. Текст карел., рус., лив., эстон., фин., коми. -ISBN 5-7378-0063-6.
  • Волков, А. Л. Тихое небо: стихи / Александр Волков; [пер. с карел.: А. Расторгуев, О. Мошников, А. Мишин; худож. З. В. Волкова]. — Петрозаводск: [б. и.], 2008. −157 с.: ил., портр.; 157 см -ISBN 978-5-7378-0090-1.
  • Волков, А. Л. Земля Карелия: [стихи] / А. Волков. -Петрозаводск: Острова, 2013. −79, [1] с.: ил., фот.; 21 см -Текст парал. рус., карел. -Авт. также на карел. яз.: A. Volkov. -Другие произведения авт. на 4-й с. обл. -ISBN 978-5-98686-046-6.
  • Volkov, A. Uuzi paidu: [kerdomus] / Aleksandr Volkov // Carelia. −2009. -No 12. -S. 151—152. -ISSN 0868-6513. -Текст карел.
  • Volkov, A. Karjalan kansan suuri ystävä [Pertti Virtaranta] ja hänen suuri sanakirjansa / Aleksandr Volkov // Carelia. −2010. -No 2. -S. 140—142. -ISSN 0868-6513. -Текст фин.
  • Volkov, A. «Lähihistoria»: Neuvostoliiton kansannäyttelijän Anatoli Papanovin muistoksi / Aleksandr Volkov // Carelia. -Петрозаводск, 2011. -No 2. -S. 150—155. -ISSN 0868-6513. -Текст фин.
  • Волков, А. Л. Деды / Александр Волков. -Петрозаводск: Острова, 2013. −63 с.: ил. -ISBN 978-5-98686-054-1.
  • Balmont, K.Elaijan viizahus, valdu / Konstantin Balmont; venäs kiändi Aleksandr Volkov Carelia.-1998.-N 8.-S 118.-Текст. карел.
  • Rubtsov, N .Leiby. Peldoloin tiähti. / Nikolai Rubtsov; kiändi karjalakse Aleksandr Volkov // Carelia.-1998.-N 4.-S. 59. -Текст. карел.
  • Majakovskii, V. Mibo ylen hyvä on, mibo ollou paha? / Vladimir Majakovskii; kiändi karjalakse Aleksandr Volkov // Kipinä.-1999.-N 3.-S.14-15. -Текст. карел.
  • Turgenev, I. Matkas. / Ivan Turgenev; venäs kiändänyh Aleksandr Volkov // Carelia.-1999.-N 8.-S 152. -Текст. карел.
  • [Runoja] / Bulat Okudzhava, Velimir Hlebnikov, Aleksanrs Tvardovski, leksandr Prokofjev, Sergei Orlov, Mihail Isakovski; kiändi karjalakse Aleksandr Volkov // Carelia.-2000.-N 9.-S.140-144. -Текст. карел
  • Bella Ahmadulina. / Bella Ahmadulina; karjalakse kiändi Aleksandr Volkov // Carelia. −2001.-N 5.-S. 138. -Текст. карел.
  • [Runoja] / Vladimir Morozov. Oleg Moshnikov. Dmitri Veresov; karjalakse kiändänyh Aleksandr Volkov // Carelia.-2001.-N 12.-S. 151—153. -Текст. карел.
  • Vysotski, V. Savutoi kylyine: [runo] / Vladimir Vysotski; kiändi livvikse Aleksandr Volkov // Carelia. −2006. -No 12. -S. 143—144. -Текст. карел.
  • Дерево песен: антология поэзии Карелии / Александр Волков. — Петрозаводск: Острова, 2009. — С. 67-68.

Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Писатели Карелии: биобиблиографический словарь / Карельский научный Центр РАН, Институт языка, литературы и истории, Министерствово культуры и по связям с общественностью; [сост. Ю. И. Дюжев ]. — Петрозаводск: Острова, 2006. — С. 84.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ 1,0 1,1 Памяти А. Л. Волкова
  2. ↑ Александр Лукич Волков(үле сылтама)
  3. ↑ Писатели Карелии: биобиблиографический словарь / Карельский научный Центр РАН, Институт языка, литературы и истории, Министерствово культуры и по связям с общественностью; [сост. Ю. И. Дюжев ]. — Петрозаводск: Острова, 2006. — С. 84.

Тышкы сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Александр_Волков_(1928)&oldid=3362463