Александр Сухарев
| Җенес | ир-ат |
|---|---|
| Ватандашлык |
 СССР Россия |
| Туу датасы | 5 ноябрь 1932 |
| Туу урыны | Кизләү, Кырым АССР, РСФСР, СССР |
| Үлем датасы | 5 октябрь 2019 (86 яшь) |
| Җирләнгән урыны | Троекуров зираты[d] |
| Һөнәр төре | галим |
| Эшчәнлек өлкәсе | гигиена |
| Эш урыны | Российская медицинская академия непрерывного профессионального образования[d] |
| Әлма-матер | Казан дәүләт медицина университеты |
| Гыйльми дәрәҗә | профессор[d] |
| Академик дәрәҗә | медицина фәннәре докторы[d] |
| Бүләкләр |
 |
Александр Григорьевич Сухарев (1932 елның 5 ноябре, Евпатория - 2019 елның 5 октябре [1]) - Совет һәм Россия гигиенисты, балалар һәм яшүсмерләр гигиена өлкәсе белгече, Россия Медицина Фәннәр Академиясе академигы (2005), Россия Фәннәр Академиясе академигы (2013).
Биография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
1932 елның 5 ноябрендә Евпаториядә туган.
1956-нчы елда ул Казан дәүләт медицина институтын тәмамлый, санитария эшләре буенча махсуслаша, аннан соң Ф. Ф. Эрисман исемендәге Мәскәү гигиена институтының аспирантурасында укый.
1960 елда ул кандидатлык диссертациясен яклады.
1972 елда докторлык диссертациясен яклады: "Мәктәп укучыларының мотор эшчәнлеген нормалаштыруның гигиена принциплары".
1964 елдан 1976 елга кадәр ул СССР Сәламәтлек саклау министрлыгының балалар һәм яшүсмерләр өчен гигиена тикшеренү институтында яңа төзелгән физик тәрбия гигиена бүлеге мөдире булып эшләде.
1976 елда аңа профессор академик исеме бирелде.
1976-нчы елдан башлап, ул табибларны камилләштерү институтында (хәзерге вакытта ул Россиянең профессиональ белем бирү академиясе) профессор, балалар һәм яшүсмерләр өчен гигиена кафедрасы мөдире, аннары гигиена кафедрасы мөдире булып эшләде.
1993 елда Россия медицина фәннәре академиясенең тиешле әгъзасы итеп сайланды.
2005 елда Россия медицина фәннәре академиясе академигы итеп сайланды.
2013 елда ул Россия Фәннәр академиясе академигы.
А. Г. Сухарев Мәскәүдә Троекуров зиратында күмелгән[2].
Фәнни эшчәнлеге[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Балалар һәм яшүсмерләр гигиенасы өлкәсендә белгеч.
Аның этиология, патогенез, балаларда гипо- һәм гиперкинезияне профилактикалау буенча тикшеренүләре киң билгеле.
Фәнни тикшеренүләренең төп юнәлешләре - балаларның физик активлыгы һәм сәламәтлеге торышы арасындагы бәйләнешне өйрәнүгә яңа методик карашлар һәм методик нигезләре; йогышлы булмаган авыруны булдырмау чарасы буларак рациональ хәрәкәтләнү режимы; яшүсмерләрнең профессиональ-физик күнегүләренең медицина һәм социаль аспектлары.
Беренчеләрдән булып ул көндәлек физик активлык күләме һәм халыкның сәламәтлеге торышы арасында параболик бәйләнешнең теоретик төшенчәсен раслады. Аның мәктәп гипокинезиясе һәм спорт гиперкинезиясе проблемасы, шулай ук төрле халык төркемнәре өчен физик тәрбия һәм спорт вакытында мотивацияләнгән физиологик механизм өлкәсендәге тикшеренүләре киң билгеле.
Лаборатория шартларында, велосипед эргометрында ул төрле интенсивлык һәм озынлыктагы физик активлыкны симуляцияләде һәм синхрон рәвештә күп физиологик параметрларны яздырды - бу физиологик функцияләрне көйләүнең яшькә бәйле үзенчәлекләрен ачыкларга һәм билгеләрен фәнни яктан расларга мөмкинлек бирде.
Германия, Польша һәм Чехословакия белгечләре белән уртак тикшеренүләрдә яшь спортчыларны әзерләгәндә физик активлыкны, көндәлек тәртипне, баланслы туклануны һәм шәхси гигиена кагыйдәләрен көйләүгә уртак караш булдырырга мөмкинлек бирүче регламентлар ачыкланды. Ул профессиональ һәм эш таләпләрен, бердәм программаларны, квалификация характеристикаларын һәм балалар оешмасы төркемнәрендә эшләүче балалар һәм яшүсмерләр гигиенасы буенча табибларның белемнәрен мониторинглау һәм сынау программаларын эшләде.
Ул 9 фән докторы һәм 31 кандидат әзерләде, фәнни мәктәп булдырды.
450-дән артык басма авторы, шул исәптән 10 монография.
Фәнни һәм оештыру эшчәнлеге[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- "Мәктәп һәм университет медицинасы һәм сәламәтлек проблемалары" журналының редакция әгъзасы;
- Россия Федерациясе Сәламәтлек саклау министрлыгының балалар һәм яшүсмерләрнең гигиена һәм сәламәтлеген саклау буенча проблемалы комиссия әгъзасы;
- Югары аттестация комиссиясе советының баш белгече;
- Озак вакыт бөтенроссия гигиенистлар һәм санитар табиблар фәнни җәмгыятенең генераль сәркатибе булып эшләде;
- Мәктәп һәм университет медицинасы һәм сәламәтлеге буенча Европа Советы әгъзасы.
Бүләкләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Россия Федерациясенең мактаулы галиме (1998) [3]
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ Профиль А. Г. Сухарева на официальном сайте РАН
- ↑ Могила А. Г. Сухарева на Троекуровском кладбище (уч. 20)
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 31.05.1998 № 630. kremlin.ru. 2018-11-18 тикшерелгән.
Чыганакка җибәрү хатасы: Тег <ref> с именем «ras», определённый в <references> в группе «», не имеет содержания.
Чыганакка җибәрү хатасы: Тег <ref> с именем «niigd», определённый в <references> в группе «», не имеет содержания.
Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Профиль Александра Григорьевича Сухарева на официальном сайте РАН