Арча

Бу мәкаләнең латин әлифбасындагы игезәге бар.

Арча
{|style="background:inherit;width:100%;display:table; text-align: center;" |style="background:#f0f0f0;font-weight:bold; text-align: center;"|Герб |- |style="vertical-align:middle"| |}
Ил	РусияРусия
Республика	Татарстан
Муниципаль район	Арча районы
Координатлар	56°05′26″ т. к. 49°52′35″ кч. о.
Башлык	Ильшат Нуриев
Нигезләнгән	XIII гасыр
Мәркәз биеклеге	97 м
Рәсми тел	русча, татарча
Халык саны	18 114 кеше
Милли состав	татарлар, урыслар, арлар һ.б
Дини состав	Ислам, Христианлык һ.б.
Сәгать кушагы	UTC+3
Телефон коды	84366
почта индекслары	84366

Арча (лат. тат. Arça, рус. Арск) — Татарстандагы шәһәр, Арча районының үзəгe.

Халык саны — 20 046 мең кеше (2016).

География

Казансу елгасында урнашкан, Казаннан төньяк-көнчыгышка таба 65 км ераклыкта тора. Казан — Ижау тимер юлының станциясе.

Тарих

Риваять буенча, Арча XIII гасырда Батый хан тарафыннан нигезләнә. Рус елъязмаларында Арча турында беренче мәртәбә 1497 елда мәгълүмат очрый.

1552 елда урыслар тарафыннан алына, 1606 елдан — рус ныгытмасы. 1781 елдан — Казан калгайлыгы Арча өязе үзәге, 1796 елдан — өяз үзәге булмаган шәһәр.

1856 елда Арча шәһәрендә 2 чиркәү, 265 йорт һәм 30 лавка (кибет) булган.

1926 елда Арча шәһәр статусын югалта.

1920—1930 елларда — ТАССРның Арча кантоны үзәге, 1930 елдан Арча районы үзәге булып тора.

2008 елда Арчага шәһәр статусы кайтарыла.

Халык

1840	1866	1897	1926	1939	1959	1970	1979	1989	2002	2010
1 551	1 338	1 228	~2 600	~5 200	7 519	9 329	11 376	13 938	17 211	18 114

Төп милләтләр:

• 1989 елгы җанисәп буенча: татарлар — 83,7%, урыслар — 15,0%.
• 2002 елгы җанисәп буенча: татарлар — 88,2%, урыслар — 10,7%.

Икътисад

Кирпеч заводы, крахмал заводы, бәрәңге киптерү заводы, асфальт заводы, төзү материаллар комбинаты, мех фабрикасы, сөт комбинаты.

Мәгариф

• Арча педагогика көллияте
• Арча агросәнәгать һөнәри көллияте

Галерея

• 

  Вокзал

• 

  Мәдәният йорты

• 

  Совет мәйданы

Моны да карагыз

• Арча кыры
• Арча даругасы
• Пошалым чаналары