Александр Безредка
| Александр Безредка | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | фр. Alexandre Besredka |
| Туган | 27 март (8 апрель) 1870[1] Одесса, Херсон губернасы, Россия империясе |
| Үлгән | 28 февраль 1940[1][2][3][…] (69 яшь) Париж |
| Ватандашлыгы | Россия империясе Франция |
| Әлма-матер | Одесса университеты[d] |
| Һөнәре | биолог, табиб, врач-иммунолог |
| Эш бирүче | Пастер институты[d] |
| Ата-ана | |
| Фән өлкәсе: | микробиология |
| Эш урыны: | Пастер институты[d] |
| Фәнни җитәкче: | Илья Мечников |
| Известен как: | автор теории местного иммунитета |
Александр Михайлович Безредка (1870 елның 27 марты, Одесса - 1940 елның 28 феврале, Париж ) - Француз микробиологы һәм иммунологы ; Илья Мечников студенты.
Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Александр 1870 елда Одессада (хәзерге Украина ) Э.Иш-Но`оми. Иудей псевдонимы астында басылыучы язучы гаиләсендә туган. Гимназияне тәмамлагач, Одессадагы Новороссийск университетының физика һәм математика факультетының табигый фәннәр бүлегендә белемен дәвам итә (хәзер - И. И. Мечников исемендәге Одесса милли университеты). Бу университет стеналары эчендә А. М. Безредка химия белән мавыга. Ул беренче фәнни тикшеренүләрен Н. Д. Зелинскийҗитәкчелегендә үткәрә. «Опыт истории развития стереохимических воззрений» басмасы өчен университет җитәкчелеге А. М. Безредканы алтын медаль белән бүләкләй.
1892 елда университетны тәмамлагач, Александр Безредка Киев яки Мәскәү университетының медицина факультетына керергә тырыша. Ләкин аның фәнни карьерасын Россиядә дәвам итү аның христиан динен кабул итүеннән соң гына мөмкин була. Шуңа бәйле рәвештә, Безредка Франциягә китә, имтихан тапшырмыйча, ул Сорбонна медицина факультетының икенче курсына укырга керә. Шул ук вакытта, Александр Пастер институтының лабораторияләренең берсендә ирекле башлангычта препаратор булып эшли. 1897 елда университетны тәмамлагач, Безредка Пастер институтында, институт директоры урынбасары И. И. Мечников җитәклгән морфологик микробиология лабораториясендә штаттагы ассистент булып эшләвен дәвам итә. 1910 елда ул профессор, 1919 елда бу институт директоры урынбасары була. Чит илдә яшәп, Безредка Россия фәннәре белән тыгыз бәйләнештә кала. Аның җитәкчелегендә күп Россия галимнәре эшләй.
А. М. Безредка 1940 елның 28 февралендә Парижда вафат була.
Фәнни эшчәнлеге[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
А. М. Безредканың төп хезмәтләре иммунитет проблемасына багышланган. 1906 елда ул, организмны десенсибилизацияләү юлы белән анафилактик шокка каршы көрәш ысулларын табарга тырышып, анафилаксия проблемаларын өйрәнә башлай (терминның авторы шулай ук Безредкага карый). Ул тәкъдим иткән кулланылучы сывороткаларны «сыворотка авыруы»н үстерү планында куркынычсызрак иткән ысул классик дип санала һәм дөнья фәнни әдәбиятында аның исеме белән бәйле. Бу ысулның асылы бик гади: беренчедән, кирәкле сыворотканың бер яки берничә кечкенә дозасы организмга шприц ярдәмендә кертелә, һәм 4 сәгатьтән соң - бөтә калган күләме.
А. М. Безредканың 12 ел, 1913 елдан 1925 елга кадәр алып барган җирле иммунитет проблемаларын өйрәнүләре зур танылганлык ала. Аның теориясе, иммунитеттың автономно, бөтен организмның дөйөм катнашыннан башка барлыкка килү мөмкинлеген кире каккан оппонентлар ягыннан җитди тәнкыйтькә дучар булуга карамастан, А.М. Безредканың җирле иммунизация ысулы кайбер инфекцияләрне профилактикалау өчен кулланылыш таба. Безредка буенча иммунизация столбняк, корсак тифы, дизентерия, холера, Себер җәрәхәте, оспа, стрептокококк һәм стафилококк инфекциясенә каршы кулланыла. Җирле иммунитет турында теория хирургиядә, дерматологиядә, гинекологиядә һәм офтальмологиядә йогышлы авыруларны дәвалауда һәм профилактикалауда практик кулланылыш таба.
A. М. Безредка микроорганизмнар турындагы фәннең башка аспектларына да зур игътибар бирә. Шулай итеп, мәсәлән, ул өч ел туберкулез бактерияләрен үстерү өчен иң уңышлытуклану мохите эзләй, нәтиҗәдә өч көн эчендә кирәкле культураны үстерергә мөмкинлек бирүче мохит алына.
Александр Михайловичның соңгы тикшеренүләре яман шеш авыруларына каршы көрәшү ысулларын өйрәнүгә багышлана. Аның үлеме шешкә каршы вакциналар эзләүдә кызыклы экспериментларны өзә.
Хезмәтләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Местная иммунизация, пер. с франц. — Париж, 1926;
- О значении раздражителей в инфекции и иммунитете // Журнал экспериментальной биологии и медицины. — 1927. — № 18;
- Анафилаксия и антианафилаксия, пер. с франц. — М., 1930.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 Безредка Александр Михайлович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / мөхәррир А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Who Named It?
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Український Радянський Енциклопедичний Словник. — Т.1. — К., 1966. — С.160.
- Нижник Т. П. Безредка Олександр Михайлович // Енциклопедія Сучасної України. — Т.2. — К., 2004. — С.389.
- Безредка А. М. (1870—1940) // Журнал микробиологии, эпидемиологии и иммунологии. — 1971. — № 4.
- Маринжа Л. Он принял пост у Мечникова… // Здоровье Украины. — № 11. — июнь 2008 года. — С.72.