Бенджамин Уэст
Бе́нджамин Уэ́ст (инглиз телендә: Benjamin West; — академик юнәлешле Америка живописецы. Тарихи жанр портретларын һәм картиналарын ясаган. АКШ-ында һәм Англиядә эшләгән[18].
Тәрҗемәи хәле
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]Бенджамин Уэст Спрингфилдта (Пенсильвания, АКШ) трактирщик Джон Уэст (1690—1776) һәм Сара Пирсон (1697—1756) гаиләсендә туган булган, ул гаиләдә унынчы бала булган. Соңрак гаилә Пенсильвания штатында Ньютаун-Скверга күчкән, анда аның әтисе «Square Tavern» ханәсе хуҗасы булган, ул хәзерге вакытка кадәр дә шәһәрдә бар. Живописьтә Уэст үзлегеннән өйрәнгән, ул соңыннан «The Life and Studies of Benjamin West» (1816, 1820) мемуарлары өстендә эштә хезмәттәшлек иткән Джон Голтка бала чагында аңа индейләр елга ярларыннан балчык белән аю маен чүлмәктә кушып ничек картиналар ясарга өйрәткәнен сөйләгән. 1746-1759 елларда Бенджамин Уэст Пенсильваниядә, күбесенчә портретлар ясап эшләгән. 1756 елда ул Ланкастерда булганда коралчы Уильям Генри аңа Шарль Ролленның “Борынгы тарихы”ннан гравюра нигезендә «Сократ үлеме» (Death of Socrates) картинасын ясарга тәкъдим иткән. Нәтиҗә оригиналдан шактый аерылып тора торган “колониаль Америкада барлыкка китерелгән иң претенциоз һәм кызык картина” («the most ambitious and interesting painting produced in colonial America») дип аталган эш булган. [19]. Шул вакытта Пенсильвания колледжы ректоры булган англикан каһин Уильям Смит Уэст йортында картинаны күреп аңа ярдәм итәргә карар кылган. Ул Бенджаминга өйрәнергә башларга тәкъдим иткән һәм аны Пенсильваниянең иң бай һәм йогынтылы кешеләре белән таныштыра башлаган.
1756 елда Уэст Филадельфиягә живопись өйрәнү өчен барган. Шул вакытта ул АКШ-ына Лондоннан күчкән рәссам Джон Волластон белән танышкан. Волластонның дулкынланучы ефәк һәм атлас тукымалары ясавы буенча техникасын өйрәнгә һәм шулай ук аның язу манерасының кайбер хасиятләрен үзләштергән, хосусан – зур бадәм сыман күзле шәхесләрне ясау, бу заказчиклар тарафыннан аеруча бәяләнгән[20]. Ул Бенджамин Франклинның якын дусты булган һәм аның портретын ясаган. Франклин Уэстның икенче улының – Бенджаминның чукындыру әтисе булган.
Пенсильваниядән соң рәссам Нью-Йоркта эшләгән, заказлы портретлар ясаган. 1760—1763 елларда Смит һәм Уильям Аллен ярдәме белән Италиягә сәфәр кылган, нәфис сәнгатен өйрәнеп күп итальян шәһәрләренә зиярәт кылган, бу аңа картиналарның темаларын һәм сюжетларын киңәйтергә мөмкинчелек биргән. Италиядә ул шулай ук Тициан һәм Рафаэль әсәрләреннән күчермәләр ясаган.
1763 елда Бенджамин Англиягә күчкән һәм король Георг III-кә хезмәткә кергән, король гаиләсе әгъзалары портретларын ясаган, корольнең үзенең ике портретын ясаган. Лондонда ул мәшһүр инглиз живописецы Джошуа Рейнольдс белән танышкан, аның белән бергә 1768 елда Король художестволар академиясен барлыкка китерүдә катнашкан. Англиядә Бенджамин Уэстны “Америка Рафаэле” дип атый башлаганнар. Аның иблисне богаучы архангел Михаил белән “Рафаэль-сыман ясалган картинасы” Кембриджда Тринити-колледж тупламасында[21]. 1770 елда Уэст иң мәшһүр һәм каршылык китерүче картиналарның берсен - «Генерал Вольф үлеме»н ясаган, ул 1771 елда Король художество академиясендә эскпозициягә куелган булган. Гәрчә башта картина тарихи живописьне мәсхәрәләү дип санаган (картинада кешеләр хәзерге түгел, ә антик киемгә киенгән булган) Рейнольдсның һәм башка академик рәссамнарның тискәре бәяләмәсен алса да, ул зур уңышка ирешкән булган, аннан күчермәләр ясаганнар һәм нәтиҗәдә Рейнольдс үзе картинаны хуплаган. 1772 елда король Георг III Уэстны 1 000 фунт стерлинг эш хакы белән сарай яны «тарихи живописецы» дип билгеләгән (ул бу вазыйфада 1801 елга кадәр булган). 1791 елдан үлеменә кадәр Бенджамин Уэст король тупланмасында картиналар инспекторы булган. 1792 елда Рейнолдсның үлеменнән соң художестволар Академиясенең икенче президенты булган, бу вазыйфада 1805 елга кадәр булган. 1802 елда Уэст Парижга зиярәт кылган. Уэстның өйрәнчекләре арасында Америка рәссамнары Вашингтон Олстон, Гилберт Стюарт, Чарльз Пил, Джон Синглтон Копли, Чарльз Бёрд Кинг булган. Берьюлы шуның әтисе белән рәссам дус булган һәм аның йортында җиде ел диярлек торган (1786—1793) уйлап табучы Роберт Фултон аннан рәсемне өйрәнгән. Уэст студиясендә аның тормышы вакытында башка Америка рәссам һәм уйлап табучысы Сэмюэл Морзе шөгыльләнгән.
Соңгы еллары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]Бирмингемның Зәркән кварталында Изге Павел чиркәвендә Уэст тарафыннан 1786 елда ясалган алтарь картинасы өлгесе буенча (хәзер [[Даллас|Далласа)] Художество музеенда) 1791 елда Фрэнсис Эгингтон ясаган витраж бар[22][23]. 1791 елда Уэст Америка сәнгать һәм фәннәр академиясенең шәрәфле чит ил әгъзасы итеп сайланган булган.
XIX гасыр башында король яклавын югалтудан соң Уэст эре масштаблы дини эшләр сериясен башлаган. Аларның беренчесе - «Христос авыруларны дәвалый» - Филадельфиядә Пенсильвания хастаханәсенә бүләк булырга тиеш булган; моның урынына ул картинаны 3000 фунт стерлингка Британия институтына саткан булган, ул аны Лондон милли галереясенә тапшырган. Аннан соң Уэст Филадельфиягә җибәрер өчен бу әсәрнең автор күчермәсен ясаган. Картинаның уңышы аны эрерәк эшләр сериясен ясарга этәргән, шул исәптән “Ак атта үлем”, 1817 елда күргәзмәгә тәкъдим ителгән картина. Россиядә рәссам иҗаты яхшы мәгълүм булган. Санкт-Петербург Эрмитажында Уэстның ике картинасы бар[24].
Бенджамин Уэст Лондонда Ньюман-стритта йортында 1820 елның 11 мартында үлгән булган һәм Изге Павел соборында күмелгән булган. Британия таҗыннан аңа рыцарь званиесе тәкъдим ителгән булган, әмма ул, шуның урынына ул пэр булырга тиеш дип уйлап моны кире каккан[25].
Галерея
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]-
Венера бал корты чагылган Амурны юата. Як. 1786—1802. Киндер тукыма, май. Государственный Эрмитаж, Санкт-Петербург
-
Вильям Пенның индейләр белән килешүе. 1771—1772. Киндер тукыма, май. Пенсильвания нәфис сәнгатьләр академиясе, Филадельфия
-
Генерал Джонсон яраланган француз офицерын төньяк Америка индее томогавкыннан коткара. 1768. Киндер тукыма, май. Дерби музей һәм художество галереясе, Бөекбритания
-
Генерал Вольфның үлеме. 1770. Канаданың милли галереясе, Оттава
-
Рыцарь Баярдның үлеме. 1772. Киндер тукыма, май. Король тупламасы, Бөекбритания
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]- ↑ https://www.workwithdata.com/person/benjamin-west-1738
- ↑ 2,0 2,1 RKDartists
- ↑ 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ Kunstindeks Danmark
- ↑ Тасвирый сәнгать әрхибе — 2003.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803121806878
- ↑ Брокгауз энциклопедиясе
- ↑ Уэст Бенджамин // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Kindred Britain
- ↑ Union List of Artist Names — 2019.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 https://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp04767/benjamin-west?role=art
- ↑ 12,0 12,1 Oxford Reference — OUP. — ISBN 978-0-19-960586-6
- ↑ 13,0 13,1 13,2 Union List of Artist Names
- ↑ https://www.amacad.org/sites/default/files/media/document/2019-10/electionIndex1780-1799.pdf
- ↑ Метрополитен-музей — 1870.
- ↑ https://web.archive.org/web/http://wallachprintsandphotos.nypl.org/catalog/133991
- ↑ https://library.nga.gov/permalink/01NGA_INST/1cl1g8d/alma99832013504896
- ↑ Thieme / Becker. Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart. — E.A. Leipzig, 1899
- ↑ Allen Staley. Benjamin West // Benjamin West: American Painter at the English Court. — Baltimore, 1989. — Р. 28
- ↑ Hughes, 71
- ↑ Your Paintings - Paintings (2014-05-11). 2020-09-20 тикшерелгән.
- ↑ Dallas Museum of Art Update Center (2012-07-23). әлеге чыганактан 2012-07-23 архивланды. 2020-09-21 тикшерелгән.
- ↑ St. Paul's Church (2012-11-15). 2020-09-21 тикшерелгән.
- ↑ Государственный Эрмитаж. Западноевропейская живопись. — Каталог 2. — Л.: Искусство, 1981. — С. 247
- ↑ Benjamin West | Artist | Royal Academy of Arts. 2020-09-21 тикшерелгән.
Әдәбият
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]![]() |
Викиҗыентыктагы медиафайллар? |
---|
- Власов В. Г. Уэст Бенжамин // Стили в искусстве : Архитектура, графика. Декоративно-прикладное искусство. Живопись, скульптура : словарь : в 3 т. / В. Г. Власов. — СПб. : Кольна, 1997. — Т. 3 : Словарь имён : М—Я. — С. 412. — 655 с. : ил.. — ISBN 5-88737-010-6. — Калып:OCLC.
- Воронина Т. С. Уэст, Бенджамин / Т. Воронина // Европейское искусство : Живопись. Скульптура. Графика : энциклопедия : в 3 т. / автор проекта А. Ю. Астахов; ред. коллегия: М. А. Бусев, В. В. Ванслов, И. А. Смирнова, Е. Д. Федотова (отв. ред.). — М. : Белый город, 2006. — Т. III : П—Я. — С. 328–329. — 511 с. — 3000 экз. — ISBN 5-7793-0920-5. — ISBN 5-7793-0924-8 (т. III).
- Лисенков Е. Г. Английское искусство XVIII века = English Art of the XVIIIth Century / Е. Г. Лисенков. — Л. : Издательство Государственного Эрмитажа, 1964. — 287 с. — Калып:LCCN. — Калып:OCLC.
- Чегодаев А. Д. Искусство Соединенных Штатов Америки, 1675–1975 : живопись, архитектура, скульптура, графика / А. Д. Чегодаев. — М. : Искусство, 1976. — 75, [12] с. : цв. ил.. — Калып:OCLC.
- Шестаков В. П. История американского искусства : в поисках национальной идентичности / Вячеслав Шестаков. — М. : РИП-холдинг, 2013. — 454 с. : ил., цв. ил., портр.. — ISBN 978-5-903190-58-4. — Калып:LCCN. — Калып:OCLC.
- Ballew Neff E., Weber K. H. American Adversaries : West and Copley in a Transatlantic World : [catalogue of the Exhibition, organized by the Museum of fine arts, Houston, from October 6, 2013, to January 5, 2014] / Emily Ballew with Kaylin H. Weber ; with contributions by Janet Catherine Berlo [et al.]. — Houston : Museum of Fine Arts, 2013. — XII, 258 p. — ISBN 978-0-300-19646-7.