Борок урман дачасы

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Борок урман дачасы latin yazuında])
Борок урман дачасы

Борок урман дачасы[1] - Татарстан Республикасының Түбән Кама районында Борок авылыннан 4 км көньяк-көнбатышка таба Прось күле янында урнашкан төбәк әһәмиятендәге ландшафтлы табигать һәйкәле.[2] Күлләр һәм сазланган күлләр булган Кама елгасы тугаеның бер өлешен тәшкил итә.[3]

Тарихы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Татарстан АССР министрлар Советының 1976 елның 1 апрелендәге 222 номерлы карары белән Түбән Кама районындагы 1026 гектарлы «Борковская дача» урман массивы, табигый нарат үсентеләре күпчелекне тәшкил иткән уникаль табигый объект булып торучы, дәүләт саклавына алынырга тиешле табигать һәйкәлләре исемлегенә кертелгән.[4]

Географиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Рельефка һәм башка физик-географик шартларга бәйле рәвештә, табигать һәйкәле территориясендә табигый-территориаль комплексларның һәм урман төрләренең алмашуы күзәтелә: яссы түбән тугайлардан, киң яфраклы урман һәм төрле үләнле болыннардан, куаклык, сазлыклардан тора.

Туфрагы күбесенчә бөртекле, уртача һәм аз көлсулы, комлы һәм балчыклы туфраклар өстенлек итә.[1]

Юкә-имән урманы тауга күтәрелгән саен, киң үләнле нарат, кара җиләк, куак нараты һәм нарат-юкә, киң яфраклы агачлар белән алмашына. Терраса өслегендә бөрлегәнле, мүкле һәм бөртекле, бөрлегәнле дала наратлыклары өстенлек итә. Урман массивының көнбатыш ягы буенча имәнлекләр, өрәңгелекләр һәм юкәлекләр киң таралган.[1]

Борок дачасы территориясендә барлыгы 300 төр кан тамыры үсемлекләре билгеләп үтелә, аларның 27 Төре Татарстан Республикасының Кызыл китабына кертелгән ( болын канәфере, гадәти җиләк һ. б.), 54 төр көчле рекреацион шартларда саклау чараларына мохтаҗ: дала чиясе, зур төсле кыңгыраулары һ.б.[1]

Саклана торган территориянең фаунасы начар өйрәнелгән. ТР Кызыл китабына кертелгән төрләрдән су еланын, гади кара еланны,төн күгәрченен, озын койрыклы ябалакны әйтеп үтәргә мөмкин.[3]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Борок урман дачасы. 2020-06-19 тикшерелгән.
  2. Borkovskaya dacha. 2020-06-20 тикшерелгән.
  3. 3,0 3,1 Борковская дача. 2020-06-20 тикшерелгән.
  4. Постановление СМ ТАССР от 1 апреля 1976 г. N 222

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Сводный список особо охраняемых природных территорий Российской Федерации : Ч. 2 : Приволжский федеральный округ, Уральский федеральный округ, Сибирский федеральный округ, Дальневосточный федеральный округ. / Н. А. Потапова и др.. — Москва: ВНИИприроды [и др.], 2006. — 363 с. — ISBN 5-7640-0031-9.