Владимир Буткевич

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Владимир Буткевич latin yazuında])
Владимир Буткевич
Туган 19 июнь 1872(1872-06-19)
Тула гөбернәсе, Россия империясе
Үлгән 4 ноябрь 1942(1942-11-04)[1] (70 яшь)
Мәскәү, СССР[1]
Күмү урыны Ваганьков зираты[d]
Ватандашлыгы Россия империясе
 СССР
Әлма-матер Мәскәү университетының физика-математика факультеты[d]
Һөнәре ботаник, фитофизиолог, тереклек химиячесе, микробиолог
Гыйльми дәрәҗә: авыл хуҗалыгы фәннәре докторы[d] һәм биология фәннәре докторы[d]

Владимир Степанович Буткевич ( 1872 - 1942 ) - рус үсемлек физиологы, микробиолог, ботаник.

Ботаника магистры (1905), СССР Фәннәр академиясенең корреспондент әгъзасы (1929) [2], биология фәннәре докторы һәм авыл хуҗалыгы фәннәре докторы (1934) Кызыл Байрак Хезмәт ордены белән бүләкләнгән [3]

Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Владимир Степанович Буткевич 1872 елның 7 июнендә (19 июнь яңа стиль) Тула өлкәсенең Одоевский районының Русаново авылында туган. Әтисе - элеккеге хәрби кеше, отставкадагы майор, әнисе - Ярославль губернасының җирле дворяннарыннан.

1889 елда, Тула классик гимназиясен тәмамлаганнан соң, Буткевич Мәскәү дәүләт университетының физика һәм математика кафедрасына укырга керә, ләкин 1890 елның язында ул студент спектакльләрендә катнашуы өчен куыла, ләкин шул ук елның көзендә торгызыла. 1894 елда ул университетны тәмамлап, Мәскәү авыл хуҗалыгы институтының авыл хуҗалыгы бүлегенә укырга керә. 1897 елда аны тәмамлагач, Владимир Буткевич 1898 елда Санкт-Петербургка күченеп, Авыл хуҗалыгы министрлыгының күптән түгел туфрак галиме һәм физиологы П.С.Коссович тарафыннан оештырылган химик авыл хуҗалыгы лабораториясенә эшкә китә [4]. 1899 елда министрлык аны биохимия һәм үсемлек физиологиясен өйрәнү өчен ике елга чит илгә  җибәрә. 1902 елда Мәскәүгә кире кайтып, Буткевич Мәскәү университетының Ботаника кафедрасы доценты итеп раслана. 1903 елда Одессадагы Новороссийск университетына күчә, һәм 1904-1905 елларда Варшавадагы ветеринария һәм политехник институтларда укыта. 1905 елда ул Мәскәү университетында «Регрессивный метаморфоз белковых веществ в высших растениях и участие в нем протеолитических ферментов» магистрлык диссертациясен яклый.

1905-1921 елларда В.С.Буткевич профессор һәм Люблин губернасы Пулавы өлкәсенең Пулавы шәһәрендәге Новоэлександрийский авыл хуҗалыгы һәм урман хуҗалыгы институтының үсемлек физиологиясе һәм микробиология кафедрасы мөдире. Беренче бөтендөнья сугышы башлангачинститут Харкауга эвакуацияләнә. 1921 елда Буткевич Мәскәүгә кайта һәм 1924 елга кадәр Петровск авыл хуҗалыгы академиясенең завод станциясендә эшли. 1923 елда ул К.А.Тимирязев исемендәге Дәүләт фәнни тикшеренүләр биология институты әгъзасы итеп сайлана, һәм Йөзүче диңгез фәнни институтының бактериология бүлеге начальнигы булып 1939 елга кадәр эшли. «Персей» корабындагы поляр экспедицияләрдә һәм Азов һәм Каспий диңгезләренә экспедицияләрдә катнаша. Шул ук вакытта ул башка бик күп уку йортларында һәм лабораторияләрдә эшли. 1935-1941 елларда ул Фәннәр академиясенең үсемлекләр физиологиясе институтында өлкән белгеч иде.

Мәскәүдә Ермолаевский тыкрыгында, 6 (1920 елларда) һәм Тимиряз тыкрыгында, 6 (1930-1942 елларда, хәзер-2 йорт) яши. 1942 елның 4 ноябрендә Мәскәүдә вафат була. Ваганьков зиратына (20 участок) җирләнгән) [5]

Улы - Георгий Владимирович Буткевич, галим.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,0 1,1 1,2 Буткевич Владимир Степанович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / мөхәррир А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. Буткевич Владимир Степанович
  3. Буткевич Владимир Степанович
  4. Коссович, Петр Самсонович // Большая русская биографическая энциклопедия (электронное издание). — Версия 3.0. — М.: Бизнессофт, ИДДК, 2007.
  5. Буткевич Владимир Степанович (1872—1942)

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Буткевич, Владимир Степанович на официальном сайте РАН
  • Буткевич Владимир Степанович // Московская энциклопедия. / Гл. ред. С. О. Шмидт. — М., 2007—2014. — Т. I. Лица Москвы: [в 6 кн.].
  • Буткевич Владимир Степанович // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
  • Буткевич, Владимир Степанович // Новый энциклопедический словарь: В 48 томах (вышло 29 томов). — СПб., Пг., 1911—1916.