Габдулла Тукай һәйкәле (Пушкин урамы, Казан)

Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Габдулла Тукай һәйкәле битенә күчегез.

Габдулла Тукай һәйкәле

Дәүләт	Россия
Административ-территориаль берәмлек	Казан
Мирас статусы	федераль әһәмияттәге Россия мәдәни мирас объекты^[d]

Габдулла Тукай һәйкәле Викиҗыентыкта

Габдулла Тукай һәйкәле - татар халкының бөек шагыйре, әдәби тәнкыйтьче, публицист, җәмәгать эшлеклесе һәм тәрҗемәче Габдулла Тукайга Казанның Вахитов районындагы Пушкин урамында, Г. Тукай исемендәге скверда куелган һәйкәл. Федераль дәрәҗәдәге мәдәни мирас объекты.

Тасвирлама[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Һәйкәлнең авторлары - Садри Сәлах улы Ахунов, Лев Ефимович Кербель һәм Лев Моисеевич Писаревский.

Һәйкәл кулына ачык китап тоткан Габдулла Тукайның кара лабрадориттан ясалган биек постаментка куелган бронза сыныннан гыйбарәт. Һәйкәлнең Пушкин урамында куелуы юкка түгел: Тукайны еш кына «татар Пушкины» дип атыйлар. Ул татар әдәбияты классикасына әврелгән әкият, поэмаларының авторы. Уның әсәрләре геройлары Татарстанның һәр кешесенә кечкенәдән таныш^[1]. Постамент квадрат нигездә урнашкан, аның дүрт кырлы аскы өлеше акрынлап сигез кырлыга күчә. Постаментның түбән өлеше татар халык орнаменты белән камаланган. Алгы өлешендә кирилл һәм гарәп алфавиты белән "Габдулла Тукай. 1886-1913» дип чокып язылган.

Һәйкәл 1958 елда РСФСР Министрлар Советының 1327 нче карары нигезендә ачыла, 1960 елның 30 августында кабул ителгән 1 нче кушымтага ярашлы федераль дәрәҗәдәге мәдәни мирас объекты дип таныла.

Моны да карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

↑ Памятник Габдулле Тукаю в сквере Тукая в Казани, archived from the original on 2019-04-08, retrieved 2019-04-08

Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Казанские истории

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

к б ү Габдулла Тукайның тормышы, иҗаты һәм хәтере
Биография	Балачак • Җаек чоры • Казан чоры • Соңгы көннәр
Урыннар	Кушлавыч • Кырлай • Өчиле • Җаек • Казан (Мәскәү урамы, 60) • Уфа • Әстерхан • Гурьевка • Троицк • Санкт-Петербург • Нижгар
Оешмалар	«Болгар» номерлары • «Амур» кунакханәсе • «Казан» кунакханәсе • Шәрык клубы • Кызыл мәчет • Мотыйгия мәдрәсәсе • Клячкин шифаханәсе
Гәҗит-журналлар	«Аң» • «Әл-ислах» • «Әл-гасрел җәдит» • «Уклар» • «Фикер» • «Ялт-Йолт» • «Яшен»
Даирәсе	Фатих Әмирхан • Хөсәен Ямашев • Кәбир Бәкер • Әхмәтвафа Бәхтияров • Галиәсгар Камал • Солтан Рахманколый • Гафур Коләхмәтов • Сәгыйть Сүнчәләй • Кәшшаф Патии • Мотыйгулла Төхфәтуллин • Камил Мотыйгый • Шиһаб Әхмәров • Хәбибрахман Зәбири • Фаизә Шәмсетдинова • Шәрифә карчык
Тукай иҗаты	Шигърият • Проза • Публицистика • Балалар әдәбияты • Халык әдәбияты
Тукай иҗатын өйрәнүчеләр	Әхмәт Фәйзи • Хәсән Туфан • Сибгат Хәким • Ибраһим Нуруллин • Иван Пехтелев • Зәкия Рәсүлева • Гөлзада Бәйрәмова • Госман Хәбибуллин • Фәрит Яхин • Мөҗип Низамиев • Гүзәл Төхвәтова
Тукайчы – рәссамнар	Хаҗиморат Казаков • Фәйзрахман Әминов • Тавил Хаҗиәхмәтов •
Хәтер	Аэропорт • Бүләге • Китапханә • Мәгариф оешмасы • Мәйдан • Музейлар (Казан • Җаек • Кушлавыч • Яңа Кырлай) • Вокаль-симфоник поэма • Район • Скверлар (Казан • Чаллы) • Туристик сукмак • Урамнар (Казан • Чаллы • Минзәлә • Уфа • Әлмәт • Белорет • Бөре • Ишембай • Мәләвез • Октябрьски • Стәрлетамак • Нур-Солтан) • Филармония • Һәйкәлләре (Казан (1956) • Казан (1958) • Мәскәү • Санкт-Петербург • Түбән Кама (1991) • Түбән Кама (1992) • Уфа • Чаллы • Чиләбе)

к б ү Татарстан Республикасының шәһәр округлары һәм муниципаль районнарындагы һәйкәлләр (төркем)
Казан (төркем)	• Вахитов районы: Александр Пушкин • Владимир Ленин (Ирек мәйд.) • Габдулла Тукай (Пушкин ур.) • Габдулла Тукай (Театр ур.) • Державин • Казан Кирмәне төзүчеләре • Карл Фукс • Лев Толстой (Толстой ур.) • Лев Толстой (КФУ) • Николай Лобачевский (КФУ) • Муса Җәлил (Кремль) • Рудольф Нуриев • Тайказан • Хәйрияче • Хөррият • Фёдор Шаляпин • Шиһабетдин Мәрҗани • Һади Такташ • Авиатөзелеш районы: Муса Җәлил • Идел буе районы: Мостай Кәрим • Киров районы: • Мәскәү районы: Андрей Туполев • Совет районы: • Яңа Савин районы: Артём Айдинов • Петр белән Феврония
Чаллы (төркем)	• Үзәк район: • Автозавод районы: Габдулла Тукай • Дмитрий Бәдретдинов • Комсомол районы: Ватан-ана • Владимир Высоцкий • Муса Җәлил
Азнакай районы (төркем)	• Азнакай: • башка ТПлар:
Аксубай районы (төркем)	• Аксубай: • башка ТПлар:
Актаныш районы (төркем)	• Актаныш: • башка ТПлар: Минтимер Шәймиев (Әнәк)
Алабуга районы (төркем)	• Алабуга: Дмитрий Стахеев • Япон хәрби әсирләре • башка ТПлар:
Алексеевск районы (төркем)	• Алексеевское: • Биләр: • башка ТПлар:
Апас районы (төркем)	• Апас: • башка ТПлар:
Арча районы (төркем)	• Арча: • башка ТПлар:
Әгерҗе районы (төркем)	• Әгерҗе: • башка ТПлар:
Әлки районы (төркем)	• Базарлы Матак: • башка ТПлар:
Әлмәт районы (төркем)	• Әлмәт: • башка ТПлар:
Әтнә районы (төркем)	• Олы Әтнә: • башка ТПлар:
Балтач районы (төркем)	• Балтач: • башка ТПлар:
Балык Бистәсе районы (төркем)	• Балык Бистәсе: • башка ТПлар:
Баулы районы (төркем)	• Баулы: • башка ТПлар:
Биектау районы (төркем)	• Биектау тимер юл станциясе бистәсе: • башка ТПлар:
Бөгелмә районы (төркем)	• Бөгелмә: Бөгелмә колхозчысы • Гаяр солдат Швейк • башка ТПлар:
Буа районы (төркем)	• Буа: • башка ТПлар:
Зәй районы (төркем)	• Зәй: • башка ТПлар:
Кайбыч районы (төркем)	• Олы Кайбыч: • Иске Чәчкаб: Бөек Ватан сугышы геройлары • Бөек Ватан сугышы геройлары (яңа) • Казан каймасы • башка ТПлар:
Кама Тамагы районы (төркем)	• Кама Тамагы: • башка ТПлар:
Кукмара районы (төркем)	• Кукмара: • башка ТПлар:
Лаеш районы (төркем)	• Лаеш: • башка ТПлар:
Лениногорск районы (төркем)	• Лениногорск: • башка ТПлар:
Мамадыш районы (төркем)	• Мамадыш: • башка ТПлар:
Менделеевск районы (төркем)	• Менделеевск: Тыл хезмәтчәннәре һәм сугыш чоры балалары • башка ТПлар:
Минзәлә районы (төркем)	• Минзәлә: • башка ТПлар:
Мөслим районы (төркем)	• Мөслим: • башка ТПлар:
Норлат районы (төркем)	• Норлат: • башка ТПлар:
Питрәч районы (төркем)	• Питрәч: • башка ТПлар:
Саба районы (төркем)	• Байлар Сабасы: • башка ТПлар:
Сарман районы (төркем)	• Сарман: • башка ТПлар:
Спас районы (төркем)	• Болгар: • башка ТПлар:
Теләче районы (төркем)	• Теләче: • башка ТПлар:
Түбән Кама районы (төркем)	• Түбән Кама: Габдулла Тукай (Тукай ур.) • Габдулла Тукай (Актүбә ур.) • Муса Җәлил • Тыл хезмәтчәннәре һәм сугыш чоры балалары • башка ТПлар:
Тәтеш районы (төркем)	• Тәтеш: • башка ТПлар:
Чирмешән районы (төркем)	• Чирмешән: • башка ТПлар:
Чистай районы (төркем)	• Чистай: Тыл хезмәтчәннәре һәм сугыш чоры балалары • башка ТПлар:
Чүпрәле районы (төркем)	• Иске Чүпрәле: • башка ТПлар:
Югары Ослан районы (төркем)	• Югары Ослан: • башка ТПлар:
Ютазы районы (төркем)	• Ютазы: • башка ТПлар:
Яшел Үзән районы (төркем)	• Яшел Үзән: • башка ТПлар: Сәяси золым корбаннары (Зөя)
Яңа Чишмә районы (төркем)	• Яңа Чишмә: • башка ТПлар:
Татарстан Республикасы Мәдәният министрлыгы Татарстан Республикасы Дәүләт Советының Мәгариф, мәдәният, фән һәм милли мәсьәләләр комитеты Россия Федерациясе мәдәният министрлыгы РФ Федераль Җыелышының Дәүләт Думасындагы Мәдәният комитеты РФ Федераль Җыелышының Федерация Советындагы Фән, мәгариф һәм мәдәният комитеты Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы

Казанның истәлекле урыннары

к б ү Казан кирмәне
Сөембикә манарасы \| Изге Рух иңү чиркәве \| Ару хәбәр чиркәве \| Кол Шәриф мәчете \| Спас-Яктырылу кәшишханәсе\| Спас манарасы

Гыйбадәт корылмалары

Әҗем мәчете |

Казан синагогасы |

Ватандашлар мигъмарияте

Александр пассажы |

Хөррият|

Музейлар һәм театрлар

к б ү Һәйкәлләр, мемориаллар һәм зиратлар
Һәйкәлләр:	Державин һәйкәле \| Муса Җәлил һәйкәле \| Лобачевский һәйкәле \| Тукай һәйкәле (Театр тыкрыгы) Тукай һәйкәле (Тукай мәйданы) \| Шаляпин һәйкәле \| Лев Толстой һәйкәле \| башка һәйкәлләр. \| Казанны басып алучыларга һәйкәл \|
Мемориаллар:	Җиңү паркы мемориалы \| Дан скверы мемориалы \| 1 Май мәйданы мемориалы \| Горький паркы мемориалы
Зиратлар:	Арча зираты \| Мөселман зираты \| Яңа бистә зираты \|

Парк һәм скверлар

Казан зооботбакчасы |

башка парклар

к б ү Заманча корылмалар
Метро \| Миллениум күпере \| Игенчеләр сарае \| «Казан» ММҮ \| Цирк \| Ипподром \| «Пирамида» \| «Туган авылым» \| Барлык диннәр гыйбәдәтханәсе \| Универсиада-2013 объектлары \| фонтаннар \|

Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк^?:

Мәкаләне тулыландырырга (мәкалә бик кыска)
Мәкаләне викиләштерергә
Мәкаләдәге фактларны тикшерергә
Тематик төркемнәрне куярга
Интервики сылтамаларын куеп чыгарга