Гыйльман Кәримов

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Гыйльман Кәримов latin yazuında])
Гыйльман Кәримов
Туган телдә исем Гыйльман Ибраһим улы Кәримов
Туган 13 октябрь 1841(1841-10-13)
РИ, Бөгелмә өязе
Үлгән 18 июнь 1902(1902-06-18) (60 яшь)
РИ, Ырынбур
Милләт татар
Ватандашлыгы Калып:Байрак/Русия империясе
Һөнәре ахун, нәшир
Балалар улы Фатих

Гыйльман Кәримов, Гыйльман Ибраһим улы Кәримов (1841 елның 1 (13) октябре, РИ, Бөгелмә өязе1902 елның 6 (18) июне, РИ, Ырынбур) — дин әһеле (ахун), нәшир, дәреслекләр авторы, җәдит мәдрәсәләрен оештыручыларның берсе. Язучы Фатих Кәриминең (18701937) әтисе. Ырынбурда шәхси татар басмаханәсен оештыручы.

Тәрҗемәи хәле[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Улы Фатих

1841 елның 1 (13) октябрендә туган. Бөгелмә өязе (хәзерге Татарстанның Лениногорск районы) Түбән Чыршылы авылы мәдрәсәсендә[1] һәм Чистай мәдрәсәсендә белем алган. 18681884 елларда Бөгелмә өязе (хәзерге Татарстанның Әлмәт районы) Миңлебай авылы мәчете имам-хатыйбы һәм мәдрәсә мөдәррисе. Дәреслекләр авторы, Урта Идел буенда җәдит мәдрәсәләрен оештыручыларның берсе.

Нәшир[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1899 елда дингә бәйле хезмәте белән араны өзеп, китап нәшер итү белән шөгыльләнә башлый. 1900 елда Ырынбурда отставкадагы унтер-әфисәр Б. А. Бреслинның шәхси типографиясеннән гарәп шрифтлары сатып ала һәм шәхси басмаханәсен оештыра, татарча, казакъча китаплар бастыру эшен башлый. XX гасыр башында 20 исемдә китап бастырып чыгара. 1902 елның 6 (18) июнендә вафат була. Басмаханә эшчәнлеген улы язучы Фатих Кәрими (18701937) дәвам иттерә.

Хәтер[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1998 елның 17 сентябрендә Әлмәт районы Миңлебай авылында ачылган Фатих Кәрими мемориаль музеенда Гыйльман ахун документлары һәм фотосурәтләренә багышланган стенд ясалган[2].

Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Шәһәр Шәрәф (кияү)
  • Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    1. Татарский энциклопедический словарь. Казань: Институт татарской энциклопедии АН РТ, 1999. ISBN 0-9530650-3-0
    2. Татар энциклопедиясенең шәхесләр исемлеге. Казан: Татар энциклопедиясе иституты, 1997.

    Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    1. 1869—1889 елларда Түбән Чыршылы авылы мәдрәсәсендә Риза Фәхретдин укыган һәм мөгаллимлек иткән
    2. Мемориальный музей имени Фатиха Карими