Дебёсы районы

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Дебёсы районы latin yazuında])
(Дебесы районы битеннән юнәлтелде)
Дебёсы районы
Герб
Байрак
Ил

 Россия

Статус

муниципаль район

Төбәк

Удмуртия

Административ үзәк

Дебёсы

Нигезләү датасы

15 июль 1929

район башлыгы

Камашев Владимир Дмитриевич

Рәсми телләр

удмурт, рус

Халык саны  (2010)

12 663[1]

Халык тыгызлыгы

12,3 кеше/км² кеше/км²

Мәйдан

1033 км²

Карта

Сәгать поясы

MSK (UTC+4)

http://debesy.udmurt.ru/

Дебесы районы (рус. Дебёсский район, удм. Дэбэс ёрос) — Удмуртиянең көнчыгышында урнашкан муниципаль район.

Административ үзәгеДебёсы авылы.

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Чиктәшлек[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Як Район яки регион
Көнбатыш Пермь крае
Төньяк Кез районы
Көнчыгыш Игра районы
Көньяк Шаркан районы

Районның төньягы Югары Чулман калкулыгында, ә көньягы — Тыловай калкулыгында урнаша. Иң эре елгалар — Чүпче, Ита.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Район 1929 елның 15 июльдә элекке Глазов өязнең Дебесы һәм Полом, Ижау өязнең Тыловай волостьларның 20 авыл советлардан барлыкка килә. 1935 - 1956 елларда район составыннан Тыловай районы аерылып чыга. 1956 елда, Зура һәм Тыловай районнар ликвидация аркасында, аларның өлешләре Дебесы районына кергәннәр. 1962 - 1965 елларда Кез авыл районы составында иде.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1970[2] 1979[3] 1989[4] 2002[5] 2010[1]
17 865 15 029 13 981 14 085 12 663

Милли состав: арлар — 73,3 %, руслар — 23,8 % (2010 җанисәбе буенча).[6]

Адимнистратив бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Авыл җирлеге Административ үзәге Торак пунктларның
саны
Халык саны,
кеше[6]
(2010 ел)
Мәйдан,
га
Олы Зетым авыл җирлеге Олы Зетым 6 553 5177
Дебёсы авыл җирлеге Дебёсы 2 5969 5579
Заречная Медла авыл җирлеге Заречная Медла 5 1131 11199
Котегурт авыл җирлеге Котегурт 3 359 5590
Түбән Пыхта авыл җирлеге Түбән Пыхта 7 730 17916
Иске Кыч авыл җирлеге Иске Кыч 10 915 13925
Сюрногурт авыл җирлеге Сюрногурт 6 869 10515
Тольенское авыл җирлеге Тольен 11 904 16904
Тыловай авыл җирлеге Тыловай 5 799 7137
Уйвай авыл җирлеге Уйвай 6 436 9361

Социаль инфраструктура[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Мәгариф системы үз эченә 15 мәктәп һәм 17 балалар бакчасы ала. Медицина ярдәмен ике хастаханә һәм 23 фельдшер-акушерлык пункты күрсәтә. Шулай ук районда 24 авыл клубы, 17 китапханә һәм бер музей эшли.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]