Джордж Доу
Джордж До́у (Его́р Фили́ппович Да́у, инглиз телендә: George Dawe; 1781 елның 8 феврале, Лондон — 1829 елның 15 октябре, Лондон янында Кентиш-Таун) — инглиз живописецы, романтизм тарафдары, георгиан чоры ахырының иң эре Лондон портретистларының берсе; Кышкы сарайның Хәрби галереясе өчен картиналарның (өйрәнчекләр В. А. Голике һәм А. В. Поляков белән беррәттән) төп авторы. Король художестволар академиясе академигы (1814 елдан бирле; 1809 елдан бирле ассоциацияләнгән әгъзасы), Санкт-Петербургта Император художестволар Академиясенең почётлы ирекле общнигы (1820 елдан бирле), император Николай I-нең сарай яны рәссамы (1828 елдан бирле).
Тәрҗемәи хәле
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]Джордж Доу 1781 елның 8 февралендә Сент-Джеймс приходында туган, аның ата-анасы Филип һәм Джейн Доу булган. Филип Доу рәссам һәм меццо-тинто техникасында гравёр булган, Хогарт һәм Тёрнер белән бергә эшләгән, шулай ук Америкада тормыш турында сәяси карикатуралар ясаган. Джордж гаиләдә өлкән бала булган. Доу 1781 елның 25 февралендә Пикадиллида Сент-Джеймс чиркәвендә чукындырылган булган. Соңрак ул ат казанып буынының иң уңышлы рәссамнарының берсе булган. Башта Джордж әтисеннән гравюра өйрәнгән, әмма соңрак живопись белән кызыксына башлаган һәм Король художестволар академиясенә укырга барган. 1809 елда Доу художестволар Академиясе әгъзасы, ә 1814 елда – академик булган. Ул Кентның герцогы һәм герцогинясы яклавы астында булган. 1819 елда Кент герцогы белән Европа буенча сәяхәткә барган, аның барышында аңа Александр I игътибар иткән. Император рәссамга Наполеон I белән сугышта катнашкан рус генералларының портретларына заказлар биргән. Императорской художестволар Академиясенең почётлы ирекле общнигы (1820). 1826 елда Николай I Доуны таҗ кию тантанасына чакырган, ә 1828 елда Джордж рәсми рәвештә Император сарай янының Беренче рәссамы булып билгеләнгән булган. 1828 елда Англиягә кайткан, анда берничә ай булган. 1829 елда Доу Санкт-Петербургка кайткан, әмма тиздән аның сулыш белән проблемалары кискенләшә. Джорджның бала чагында авыруына күрә гомер буе үпкә җитешмәүлеге булган. 1829 елның августында Доу Лондонга кайткан һәм 15 октябрьдә үлгән. Джордж Доу Изге Павел Соборы криптында күмелгән булган. Соңгы юлга озатылуында күп рәссам һәм Россия илчелеге вәкилләре булган.
Әдәбиятта искә алынулар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]Джордж Доу В. М. Глинканың «Сарай яны гренадеры» тарихи романында искә алынган һәм бик тискәре яктан күрсәтелгән. Ул авылдан крепостной яшь рус рәссамы Поляковның эксплуататоры итеп күрсәтелгән булган, ул аның сәләтен яшүсмерне башка шәхес ясаган портретларыннан күчермә ясап аның эшләрен үзенеке итеп күрсәткән, моннан останың күпчелек портретлары буйсынган кешесе ясаганы килеп чыккан. Чынлыкта, 1819-1820 елларда рәссам Доу тарафыннан 332 1812 ел каһарманыннан 70-неке портретлары ясалган һәм имзаланган, калганнары Александр Поляков һәм Василий (Вильгейм) Голике белән автордашлыкта, бу 250 сум көмеш акчага туры килгән, ә Поляковка елына ассигнацияләр белән 700 сум түләгән. Шул ук вакытта ул аксөякләр заказлары буенча башка күп портрет ясаган һәм алар өчен хәрбиләр өчен булганнарга караганда күбрәк алган
Джордж Доу эше портретлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]-
Алексей Ермолов портреты
-
Валериан Мадатов портреты
-
Давид Делянов портреты
-
Яков Кульнев портреты
-
Киприан Крейц портреты
-
Александр Остерман-Толстой портреты
-
Денис Давыдов портреты
-
Карл Толь портреты
-
Михаил Барклай-де-Толли портреты
-
Александр I портреты
-
Михаил Кутузов портреты
-
Леонтий Беннигсен портреты
-
Ефим Чаплиц портреты
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]- ↑ 1,0 1,1 RKDartists
- ↑ 2,0 2,1 George Dawe — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 3,0 3,1 Dawe, George // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T021627
- ↑ Тасвирый сәнгать әрхибе — 2003.
- ↑ Доу Джордж // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 6,0 6,1 Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
- ↑ 7,0 7,1 https://www.royalcollection.org.uk/collection/400570/alexander-i-emperor-of-russia-1777-1825
- ↑ Portret van Alexander I — 1828.
- ↑ https://web.archive.org/web/http://wallachprintsandphotos.nypl.org/catalog/306518
Әдәбият
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]- Андреева Г. Б. Гений войны, блага и красоты. Писал Королевский академик Джордж Доу. М.: Пинакотека, 2012. — 288 с., 210 ил., ISBN 978-5-903888-22-1.
- Калып:Книга:Военная галерея Зимнего дворца
- Кондаков С. Н. Юбилейный справочник Императорской Академии художеств. 1764–1914 : в 2 т. / составил С. Н. Кондаков. — СПб. : Товарищество Р. Голике и А. Вильборг, 1915. — Т. 1 : Часть историческая. — С. 312. — [4], VI, 353 с., 20 л. ил., портр.. : ил., портр.. — Калып:OCLC.
- Кондаков C. Н. Юбилейный справочник Императорской Академии художеств. 1764–1914 : в 2 т. / составил С. Н. Кондаков. — СПб. : Товарищество Р. Голике и А. Вильборг, 1915. — Т. 2 : Часть биографическая. — С. 58. — [4], VI, 454, [5] с. : ил., портр.. — Калып:OCLC.
- Макаров В. К. {{{башлык}}} // Государственный Эрмитаж. Труды Отдела западноевропейского искусства. — Т. 1. — С. 182.