Елыш вулысы

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Елыш вулысы latin yazuında])


Елыш вулысы
Ил

Россия империясе

Статус

Вулыс

Губерна

Казан губернасы

Административ үзәк

Елыш

Нигезләү датасы

1781 ел

Юкка чыгару датасы

1920 елның 25 июне

Рәсми телләр

татар, рус

Халык саны  (1897)

12 118 кеше[1]

Милли состав

татарлар, руслар

Елыш (Мамалай) вулысы (рус. Елышевская волость) — 1781 елдан 1920 елга кадәр гамәлдә булган Казан наместиклыгының һәм Казан губернасының юк ителгән административ-территориаль берәмлеге. Мамадыштан Көньбатышка 58 чакрым ераклыкта, Татарстанның Төньяк өлешендә урнашкан. Административ үзәк - Елыш авылы.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Елыш вулысы территориясе 1552 елга кадәр Казан ханлыгында, 1552 елдан 1708 елга кадәр Россия патшалыгы Казан патшалыгында урнашкан.

Статистика, 1908 ел.

1781 елда Мамадыш өязе составында барлыкка килә.

Олы Кибәхуҗа, Келүчишче (Лаеш өязе), Сатыш, Әбде һәм Шомыртбаш вулыслары белән чиктәш булган.

1781 елдан 1796 елга кадәр Казан наместниклыгының Мамадыш өязе составына, 1796 елдан 1920 елга кадәр яңадан Казан губернасының Мамадыш өязе составына керә.

1920 елның 25 июнендә Татарстан АССРның Мамадыш кантоны составына керә.[2]

Административ бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1883 елда Елыш вулысында 21 община, 20 торак пункты (Елыш, Мамалай, Иске Җөри һ.б.) һәм 1589 йорт хуҗалыгы булган. Крестъян җиренең мәйданы 28,37 км², сөрү җирләре 186,8 км² тәшкил иткән.[3]

1890 елда вулыста 21 торак пункты һәм 1985 йорт хуҗалыгы булган. Вулысның мәйданы 227,2 км² тәшкил иткән.[4]

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1883 елда халык саны 8858 кеше тәшкил иткән, шул исәптән ир-атлар - 4393 җан, хатын-кызлар - 4456.[3]

1890 елда халык саны 12546 кеше тәшкил иткән, шул исәптән ир-атлар - 6211 җан, хатын-кызлар - 6335.[4]

1897 елда халык саны 12118 кеше тәшкил иткән. Төп милләтләр: татарлар, руслар.[1]

Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. Татар энциклопедия сүзлеге (Татарский энциклопедический словарь, на татарском языке) / Гл. ред. М.Х. Хасанов; Отв. ред. Г.С. Сабирзянов. - Казань: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 2002. - 830 с.: ил. ISBN 5-902375-01-0
  2. Татар энциклопедиясе : 6 томда / баш мөхәррир М. Х. Хәсәнов. - Казан : Татар энциклопедиясе институты, 2008-. - 27 см.; ISBN 978-5-902375-04-5
  3. Волости и гмины 1890 года. - СПб. : Центральный статистический комитет Министерства внутренних дел, 1892. - (Статистика Российской империи). Губернии : I Архангельская - XXV Нижегородская. - 1892. - 380 с. разд. паг. - (Статистика Российской империи; 15).
  4. Волости и важнейшие селения Европейской России : По данным обследования, произведенного стат. учреждениями М-ва вн. дел : Вып. 1 - 8. - СПб. : Центр. статист. комитет, 1880 - 1886. - 8 т. Вып. 4. : Губернии Нижне-Волжской области. [Казанская, Симбирская, Саратовская, Самарская, Астраханская]. - 1883. - VI, 247 с.
  5. Берстель, К.П. Список селений Казанской губернии : изд. Казан. Губерн. Зем. Управы / К.П. Берстель. - Казань : Типо-лит.И.В.Ермолаевой, 1908 .- 264с.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,0 1,1 Список селений Казанской губернии 1908.
  2. ЕЛЫШ ВУЛЫСЫ (Елышевская волость) — Милләттәшләр
  3. 3,0 3,1 Волости и важнейшие селения Европейской России : По данным обследования, произведенного стат. учреждениями М-ва вн. дел : Вып. 1 - 8. - СПб. : Центр. статист. комитет, 1880 - 1886. - 8 т.
  4. 4,0 4,1 Волости и гмины 1890 года. - СПб. : Центральный статистический комитет Министерства внутренних дел, 1892. - (Статистика Российской империи). Губернии : I Архангельская - XXV Нижегородская. - 1892. - 380 с. разд. паг. - (Статистика Российской империи; 15).