Ессентуки
| Ессентуки | |
| Байрак[d] | Илтамга[d] |
.png) | .png) |
| Нигезләнү датасы | 1825 |
|---|---|
 | |
| Кушамат/тәхәллүс | Всероссийская здравница[1] һәм Всесоюзная здравница[1] |
| Дәүләт |
 Россия[2][3] |
| Нәрсәнең башкаласы | Город-курорт Ессентуки[d][3] |
| Административ-территориаль берәмлек | Город-курорт Ессентуки[d][3] |
| Сәгать поясы | UTC+03:00 |
| Башкарма хакимият башлыгы | Александр Юрьевич Некристов[d] |
| Халык саны | 123 138 (2024)[4] |
| Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 640 метр |
| Кардәш шәһәр | Стрелча[d] |
| Мәйдан | 50 км² |
| Почта индексы | 357601 |
| Рәсми веб-сайт | essentuki.gosuslugi.ru(рус.) |
| Җирле телефон коды | 87934 |
| Монда җирләнгәннәр төркеме | [d] |
 | |
 Ессентуки Викиҗыентыкта | |
Ессентуки (рус. Ессентуки) — Россия шәһәре, Ставрополь краеның халык саны буенча бишенче шәһәре, Кавказ минераль сулары экологик-курорт төбәгенең үзәге. Санатор-дәвалау курорты буларак таныш, федерация әһәмиятле курорты.[5]
Халык саны — 100 969 кеше.[6]
География
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шәһәр Ставрополь калкулыгының көньягында, Подкумок елгасының үзәнлегендә, Ставропольдан 213 километр көньяк-көнчыгыштарак, Пятигорскидан 17 километр көнбатышрак урнашкан. Тимер юл станциясе (Минеральные Воды—Кисловодск сызыгы).
Тарих
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1798 елда биредә Ессентукский хәрби-чик буе редуты нигезләнә; 1803 елда юкка чыгарыла.
XIX гасырның башында биредә минераль су чыганкаларны тапканнар. 1825 елда генерал Ермолов инициативасы буенча элекке Ессентукский редуты янында Ессентукская станицасы нигезләнә.
1840-елларда Ессентуки суларны шешәләргә салып куярга һәм башка шәһәрләрге җибәрә башлыйлар. 1875 елда Ессентукига тимер юл килә, шул сәбәпле дәвалануга килүчеләр саны арта башлый (1883 елда — ~5 мең кеше, 1900 елда — 13 мең кешедән артык, 1913 елда — 38,6 мең кеше).
1917 елда Ессентукига шәһәр статусы бирелә.
Бөек Ватан сугышы барышында (1942 елның 10 августы) шәһәр алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алына. 1943 елның 11 гыйнварында азат ителә.
Халык
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]| 1897[7] | 1926[7] | 1939[7] | 1959[8] | 1970[9] | 1979[10] | 1989[11] | 2002[12] | 2010[6] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ~4 400 | ~7 000 | ~16 400 | 48 101 | 64 928 | 77 686 | 85 082 | 81 758 | 100 969 |
Милли состав
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]| Милләт | 2002[13] | 2010[14] |
|---|---|---|
| руслар | 79,3% | 85,6% |
| юнаннар | 12,5% | 5,5% |
| әрмәннәр | 5,4% | 3,6% |
| украиннар | 2,5% | 1,4% |
Икътисад
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Эшкә яраклы халкының зур өлеше санатор-курорт комплексында эшли.
Азык тәмлеткеч сәнәгатенең ширкәтләре, трикотаж фабрикасы, тегү фабрикасы, аяк киеме фабрикасы.
Галерея
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]-
Ләм белән дәвалау учреждениесы бинасы -
-
Шәһәр урамнарында -
Атаман сарае
Шулай ук карагыз
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ 1,0 1,1 Словарь топонимических перифраз: названия российских городов — СПб: Алетейя, 2022. — ISBN 978-5-00165-489-6
- ↑ Закон Ставропольского края от 4 октября 2004 года № 88-КЗ
- ↑ 3,0 3,1 3,2 ОКТМО. 185/2016. Северо-Кавказский ФО
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2024 года — Росстат, 2024.
- ↑ Постановление Правительства Российской Федерации от 17 января 2006 г. № 14 «О признании курортов Ессентуки, Железноводск, Кисловодск и Пятигорск, расположенных в Ставропольском крае, курортами федерального значения и об утверждении положений об этих курортах»
- ↑ 6,0 6,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2013-12-12
- ↑ 7,0 7,1 7,2 http://www.mojgorod.ru/stavrop_kraj/essentuki/
- ↑ 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2015-09-15, retrieved 2013-12-12
- ↑ НАСЕЛЕНИЕ ПО НАЦИОНАЛЬНОСТИ И ВЛАДЕНИЮ РУССКИМ ЯЗЫКОМ ПО ГОРОДСКИМ ОКРУГАМ, МУНИЦИПАЛЬНЫМ РАЙОНАМ, ГОРОДСКИМ И СЕЛЬСКИМ ПОСЕЛЕНИЯМ СТАВРОПОЛЬСКОГО КРАЯ, archived from the original on 2015-04-05, retrieved 2013-12-12