Запорожье

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Запорожье latin yazuında])
(Запориҗҗә битеннән юнәлтелде)
Запорожье
укр. Запоріжжя
Байрак[d]Илтамга[d]
Прапор міста Запоріжжя (2003).svgГерб Запорожья 2003 года.svg
Сурәт
Нигезләнү датасы 952[1]
Рәсми исем Запоріжжя
... хөрмәтенә аталган Запорожье[d]
Демоним запорожець, запоріжанка һәм запоріжці
Рәсми тел украин теле
Дөнья кисәге Европа
Дәүләт Flag of Ukraine.svg Украина
Нәрсәнең башкаласы Запорожье өлкәсе, Александровск өязе[d], Александровская губерния[d], Запорожский округ[d], Запорожский район[d], Запорожская область[d] һәм Запорожское государство[d]
Административ-территориаль берәмлек Запорожье өлкәсе
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Днипро
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы городской голова[d]
Хөкүмәт башлыгы Владимир Викторович Буряк[d][2][3]
Канунбирү органы Запорожский городской совет[d]
Халык саны 710 052 (1 гыйнвар 2022)[4]
Административ бүленеше Александровский район[d], Заводский район[d], Коммунарский район[d], Днепровский район[d], Вознесеновский район[d], Хортицкий район[d] һәм Шевченковский район[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 86 метр
Сәгать поясы EEDT[d], UTC+02:00, UTC+03:00 һәм Europe/Zaporozhye[d][5]
Кардәш шәһәр Лаһти[6], Birminghem[6], Линц[7], Ашдод[d][8], Магдебург, Ичан[d], Бельфор һәм Оберһаузен
Бүләкләр
Мәйдан 331 км²[10]
Почта индексы 69001–69124[11]
Рәсми веб-сайт zp.gov.ua(укр.)(рус.)(ингл.)
Харита сурәте
Коллаж
Феноменның икътисады economy of Zaporizhia[d]
Шәрәфле ватандашлар төркеме [d]
Җирле телефон коды 061
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Карта
Commons-logo.svg Запорожье Викиҗыентыкта

Запорожье яки Запорижжя (укр. Запоріжжя, рус. Запорожье, элек Александровск исемен йөрткән) — Украинаның көньяк өлешендә урнашкан шәһәр, Запорожье өлкәсенең административ үзәге.

Халык саны — 710 052

Шәһәрдә урнашкан күп сәнәгый ширкәтләр һаваны пычраталар.

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Запорожье Украинаның көньяк далалы өлешендә, Днепр елгасының ярларында, Киевтан 500 километр көньяк-көнчыгыштарак урнашкан.

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Запорожье климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Абсолют максимум, °C 12,2 16,2 23,4 31,4 35,9 36,5 39,0 40,2 35,0 35,0 20,9 15,0 40,2
Уртача максимум, °C −0,4 0,4 6,4 15,3 21,9 25,7 28,3 27,9 21,8 14,3 5,9 0,8 14,0
Уртача температура, °C −3,1 −2,9 2,2 9,9 16,2 20,1 22,5 21,8 16,1 9,4 2,5 −1,8 9,4
Уртача минимум, °C −5,7 −5,9 −1,5 4,9 10,5 14,6 16,7 15,7 10,9 5,2 −0,2 −4,3 5,1
Абсолют минимум, °C −29,3 −26,1 −25 −8,2 −2 5,0 8,2 3,9 −3 −8,9 −18,6 −26,2 −29,3
Явым-төшем нормасы, мм 42 35 36 36 43 62 46 39 36 35 44 44 498
Чыганак: Погода и климат

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1770 елда Александровская кирмәне буларак нигезләнгән. 1806 елда өяз шәһәре статусы бирелгән. 1920-1921 елларда губерна үзәге булып торган; 1921 елда шәһәргә Запорожье исеме кушылган.

1939 елдан Запорожье өлкәсе үзәге булып тора.

Бөек Ватан сугышы барышында (1941 елның 4 октябре) шәһәр алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алына. 1943 елның 14 октябрендә азат ителгән.

Сәнәгать[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Запорожье Украинаның зур сәнәгый үзәге, шәһәрдә 280 артык ширкәт урнаша, шул исәптән авиация моторын җитештерү заводы «Мотор Сич», шул заводта җитештерелгән двигательләр Казан боралак заводында боралаклар җитештерү өчен кулланыла.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1959[12] 1970[13] 1979[14] 1989[15] 2001[16]
434 638 657 890 780 745 883 909 815 256

Эчке бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Запорожье районнары

Шәһәр 7 районга бүленә:

  1. Олександр районы
  2. Завод районы
  3. Коммуна районы
  4. Днепр районы
  5. Вознесенка районы
  6. Хортица районы
  7. Шевченко районы

Моны да карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]