Зур Казан боҗрасы

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Зур Казан боҗрасы latin yazuında])
Зур Казан боҗрасы
Озынлык 34 ± 1 km
Киңлек 34 км
Шәһәр Казан
Район Яңа Савин, Мәскәү, Киров, Вахитов, Идел Буе, Совет

Зур Казан боҗрасы (ЗКБ) — Казан шәһәрендә өзлексез хәрәкәтнең боҗра магистрале. Трассаның йомгаклау озынлыгы — 34 километрга якын.

Магистраль тасвирламасы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Трассада төрле дәрәҗәдәге җир асты һәм җир өсте җәяүлеләр кичү юллары төзелгән. ЗКБның күпчелек өлешендә (Киров дамбасыннан һәм Сәед-Галиев, Габдулла Тукай, Техник урамнарыннан тыш) магистральнең аркылыгы 6 полосалы юл, шулай ук магистраль үзәге буенча 13 метрлы аерым полосадагы боҗра тизлекле (тизләтелгән) трамвай юлларын үз эченә ала. Киров һәм Өченче дамбада, Ямашев проспектында, Г. Тукай, Сәид-Галиев, Несмелов, Зур Крыловка, Ленская, Арбузов урамнарында, боҗра тиз йөрешле (тизләтелгән) трамвайдан тыш, гадәти трамвай маршрутлары эшли.

Өченче дамба, Ямашев проспекты һәм Арбузов урамының бер өлеше буенча троллейбус маршрутлары эшли. Җиңү проспекты һәм Зорге урамы киселешендә «Җиңү Проспекты» метрополитен станциясе, ә Ямашев проспекты һәм Декабристлар урамы киселешеннән ерак түгел — «Яшьлек» метрополитен станциясе урнашкан.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Казанда зур һәм кече транспорт боҗраларын төзү фикере беренче тапкыр 1969 елның генераль планын эшләү барышында туды, әмма закон белән бары тик 2001 елда гына ныгытылган иде. 2001 елда Казан мэры Камил Исхаков «Казан шәһәренең тарихи үзәген саклау һәм үстерү» федераль максатчан программасына чыгымнарның тиешле статьясын кертү һәм "Казгражданпроект «институтын» юлның генераль проектчысы итеп билгеләү турында карарга кул куйды. Шул ук вакытта гомуми озынлыгы 34 км булган трассаның башлангыч варианты расланды, шуның 5,8 км Кече Казан боҗрасы белән уртак участокка туры килә[1].

2020 елның 29 августында Мидхәт Булатов урамынан Борисково урамына кадәр 800 м озынлыктагы участок Зур Казан боҗрасының, өченче өлешенең, беренче чираты ачылды[2].

Трассировка[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

ЗКБ транспорт хәрәкәтен ачу вакыты буенча 3 өлешкә бүленгән: гамәлдәге, беренче чираты (2010-2013 елларда Генераль планны тормышка ашыру планында каралган) һәм икенче чираты (2020 елга кадәр генераль планда каралган)[3]:

  • Беренче өлешкә Адмиралтейская (Киров) һәм Өченче транспорт дамбалары, Ямашев һәм Җиңү проспектлары, Несмелов һәм Арбузов урамнары, шулай ук Сәет Галиев, Габдулла Тукай, Техника урамнары керә.
  • Икенче өлешкә шәһәр киңлеген радикаль реконструкцияләү барышында ЗКБ өчен махсус төзелгән Ленин һәм Зур Крыловка урамнары буенча яңа участоклар керә[4].
  • Өченче өлешкә ЗБК өчен махсус төзелгән Кояшлы шәһәр һәм Борисково микрорайоннары аша Бакый Урманче һәм Мидхәт Булатов урамнары буенча Техника урамына кадәр яңа участоклар керә[4]

Перспектив өлешкә Техник һәм Киров дамбасы, Идел елгасы буйлап үтү белән, тоташтыручы яңа магистраль корылмасы керә. Бу өлеш ЗКБ проектында алдан ук каралган иде, әмма аны төзү вакытлыча кичектерелде

Адмиралтейская дамба һәм Несмелов, Сәид-Галиев, Г. Тукай урамнары буенча 5,8 км озынлыктагы ЗКБ участогы Кечкенә Казан боҗрасы өлеше белән берләштерелгән.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]