Илгиз Хәйруллин
Илгиз Хәйруллин | |
---|---|
![]() | |
Татарстан премьер-министры урынбасары | |
Вазыйфада 1992 ел – 2001 ел | |
Аңа кадәр | Мансур Хәсәнов |
Туган | 2 гыйнвар 1940 СССР, РСФСР, ТАССР, Биектау районы, Ямаширмә |
Үлгән | 22 февраль 2025 (85 яшь) РФ, ТР, Казан |
Белем | Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты |
Илгиз Хәйруллин, Илгиз Кәлимулла улы Хәйруллин (Ильгиз Калимуллович Хайруллин; 1940 елның 2 гыйнвары, СССР, РСФСР, ТАССР, Биектау районы, Ямаширмә ― 2025 елның 22 феврале, РФ, ТР, Казан) ― Татарстанның дәүләт һәм җәмәгать эшлеклесе, 1992―2001 елларда ТР Премьер-министры урынбасары[1], 1982―1992 елларда ТАССР телевидение һәм радиотапшырулар буенча дәүләт комитеты рәисе, 2006―2013 елларда ТР Иҗтимагый палатасы рәисе. ТАССРның атказанган мәдәният хезмәткәре (1981).
Тәрҗемәи хәле
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1940 елның 2 гыйнварында Татарстан АССР Биектау районы Ямаширмә авылында өч балалы гаиләдә өлкән бала булып туган. Әтисе Кәлимулла Бөек Ватан сугышында гвардия майоры дәрәҗәсендә катнашкан. Сугыштан яраланып кайткан, берничә елдан яралардан вафат булган. 13 яшендә Илгиз Кәлимулла улы Казан педагогика училищесына укырга кергән. 1964 елда Казан дәүләт педагогика институтының тарих факультетын «татар теле, әдәбияты һәм тарих укытучысы» белгечлеге буенча яхшы билгеләргә тәмамлаган[2].
Хезмәт юлы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Хезмәт эшчәнлеген 1957―1958 елларда интернатта тәрбияче булып башлаган, 1958―1959 елларда Ямаширмә урта мәктәбендә укытучы булып эшләгән.
1964 елдан ― ВЛКСМның институт комитеты сәркатибе, соңрак комсомолның Бауман райкомына күчә.
Армиядә хезмәт иткән. Хәрби хезмәттән соң, комсомол-партия эшендә: 1966―1972 елларда ВЛКСМның Татарстан өлкә комитетында инструктор, фәнни яшьләр секторы, мәктәп яшьләре һәм пионерлар бүлеге мөдире урынбасары, өлкә комитеты секретаре.
1972 елдан ― КПССның Татарстан өлкә комитетында инструктор, 1978―1982 елларда пропаганда һәм агитация бүлегенең матбугат, радио һәм телевидение секторы мөдире[3].
1982―1992 елларда ― Телевидение һәм радиотапшырулар буенча ТАССР дәүләт комитеты рәисе. Аның җитәкчелегендә республика телевидениесе төсле тапшыруларга күчерелгән, үзәк каналлар челтәрендә җирле ТВ тапшырулары өч сәгатьтән биш сәгатькә кадәр арттырылган.
1985―1990 елларда ― ТАССР Журналистлар берлеге президиумы рәисе.
1992―2001 елларда ― ТР Премьер-министрының социаль мәсьәләләр буенча урынбасары. Ул вакытта Сәйдәшев исемендәге Зур концерт залына, Яшь тамашачы театрына, Җәлил исемендәге Опера һәм балет театрына, Качалов исемендәге рус драма театрына реконструкция ясалган. Тукай исемендәге филармония яңа биналы булган. Төбәкара клиник-диагностика үзәге (МКДЦ), Республика клиник хастаханәсенең перинаталь үзәге һәм клиник онкология диспансеры бинасы төзелгән, Благовещение соборын реставрацияләү башланган, «Казан Кремле» музей-тыюлыгы булдырылгане. И. К. Хәйруллин тәкъдиме белән ТР Дәүләт Советы «республика чечен сугышына срочниклар җибәрмәячәк» дигән карар кабул иткән[4].
2001―2004 елларда «Зенит»[d] банкының төбәк вәкиллеге директоры, 2004―2015 елларда ― әлеге банкының идарә рәисе киңәшчесе.
2005―2006 елларда Татарстан Республикасы Иҗтимагый палатасы әгъзасы, 2006―2013 елларда ТР Иҗтимагый палатасы рәисе[3].
2025 елның 22 февралендә Казанда 86нчы яшендә, йөрәгенә операция ясаганнан соң озак та үтми вафат булган. Казанның Арча зиратында җирләнгән[2].
![]() |
Карап торышка йомшак кеше иде, ләкин шул ук вакытта кырыс, таләпчән, нык, каты куллы дип тә әйтеп булмый... Бик матур итеп иҗат кешеләре белән уртак тел таба белде[2] | ![]() |
![]() |
Ул киңкырлы кеше булды. Журналистика өлкәсе, дәүләт эшчәнлеге, яшьләр белән эшләү тәҗрибәсе дисеңме – болар барысы да аңа бик яхшы таныш иде. Шуңа да ул безнең өчен Татарстан Иҗтимагый палатасына нигез салучы кеше булып кала[2] | ![]() |
Бүләкләре, мактаулы исемнәре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 1981 ― ТАССРның атказанган мәдәният хезмәткәре
- 1989 ― ТАССР паспорт-виза хезмәте Мактау грамотасы
- «Хөрмәт Билгесе» ордены
- 1997 ― II дәрәҗә «Ватан алдындагы хезмәтләр өчен» ордены медале
- 1999 ― ТР Мактау грамотасы
- 2009 ― «Татарстан Республикасы алдындагы казанышлар өчен» ордены
- медальләр
Шәхси тормышы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Гаиләле. Хатыны Наҗия, кызы Лилия (Галиева), оныклары, оныкчыклары.
Хәтер
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Биектау районы үзәгенең бер урамын һәм Ямаширмә авылындагы урта белем бирү мәктәбен [5] аның исеме белән атарга карар кылынган[6].
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ Сәлимгәрәев медиабергәлек исеменнән Хәйруллинның вафатына бәйле рәвештә кайгы уртаклашты
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Это был человек-эпоха!»: ушел из жизни бывший вице-премьер Татарстана Ильгиз Хайруллин. Татар-информ, 22.02.2025
- ↑ 3,0 3,1 Зилә Мөбәрәкшина. «Ыгы-зыгылы тармакларда эшләде...» Татарстан халкы Илгиз Хәйруллин белән хушлашты. Интертат, 24.02.2025
- ↑ Альфред Мухаметрахимов. «Был простым, в отличие от нынешних руководителей»: в Казани простились с Ильгизом Хайруллиным. Бизнес-Онлайн, 24.02.2025(рус.)
- ↑ МБОУ «Ямашурминская СОШ»
- ↑ В Татарстане два объекта назовут именем Ильгиза Хайруллина. МК Казань, 24.02.2025(рус.)
Сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Зилә Мөбәрәкшина. «Ыгы-зыгылы тармакларда эшләде...» Татарстан халкы Илгиз Хәйруллин белән хушлашты. Татар-информ, 24.02.2025
- Хайруллин Ильгиз Калимуллович.(үле сылтама) ОП РТ
- 2 гыйнвар көнне туганнар
- 1940 елда туганнар
- Әлифба буенча шәхесләр
- Биектау районында туганнар
- 22 февраль көнне вафатлар
- 2025 елда вафатлар
- Казанда вафатлар
- Pages using infobox officeholder with unknown parameters
- Укытучылар
- Казан педагогия училищесын тәмамлаучылар
- Казан дәүләт педагогия институтын тәмамлаучылар
- Татарстан хөкүмәте әгъзалары
- Татарстан җәмәгать эшлеклеләре
- ТАССР атказанган мәдәният хезмәткәрләре
- «Хөрмәт Билгесе» ордены кавалерлары
- Татарстан Республикасы каршындагы казанышлары өчен ордены кавалерлары
- II дәрәҗә «Ватан алдында казанышлар өчен» орденының медале белән бүләкләнгәннәр
- Арча зиратында җирләнгәннәр