Ирмәш (Актаныш районы)
| Ирмәш | |
|---|---|
 | |
| Ил | Русия |
| Республика | Татарстан |
| Муниципаль район | Актаныш районы |
| Координатлар | 55°44'1"N, 54°2'58"E |
| Нигезләнгән | XVIII гасыр |
| Климат | dfb — дымлы континенталь |
| Халык саны | 147 кеше |
| Сәгать кушагы | UTC+3 |
| Почта индексы | 423740 |
| Автомобиль коды | 16, 116 |
| Русча топонимы | Ирмяшево |
Ирмәш — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы авыл.
Халык саны — 147 тирәсендә. Вакыт зонасы — MSK (Мәскәү вакыты) яки UTC+3. Почта индексы — 423740.
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
XVIII гасырда, Гәрәй кабиләсеннән Жуар нэселненнэн XIII буын вэкиле Ирмәш Ирмәк углы белән нигезләнгән. Тарихчы Әнвәр Әсфәндиярев буенча, 1738 елда башкорт старшинасы Ирмәк Урмашев, йөз башы Мәсәгут Абызаев, Иштәк Ишкининһәм аларның туганнары тарафынан нигезләнә[1].
Демография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| Халык саны | |||||||||||||||
| 1795 | 1834 | 1859 | 1870 | 1897 | 1908 | 1920 | 1926 | 1938 | 1949 | 1958 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002 | 2010 |
| 62 | 128 | 176 | 192 | 177 | 187 | 233 | 222 | 241 | 206 | 233 | 236 | 182 | 126 | 113 | 147 |
1795 елда 6 йортта 62 башкорт исәпкә алына; 1816 елда 13 йортта 76 башкорт, шул исәптән авылга нигез салучы Ирмәшнең уллары - 77 яшьлек Әдий һәм 53 яшьлек Хисаметдин Ирмяшевлар яши. 1834 елда башкортлар саны 128 була, 1859 елда - 85 башкорт ир-аты теркәлә, 1870 елда 35 йортта - 192 типтяр; 1902 елда - 93 асаба башкорт; 1905 елда - 187 башкорт; 1912 елда 232 асаба башкорт исәпләнә[1].
1989 елгы җанисәп буенча төп милләт: татарлар.
Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| Тәүлек буена һаваның уртача температурасы | ||||||||||||
| Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| -11.5 °C | -11.2 °C | -6 °C | 3.9 °C | 13.1 °C | 18.7 °C | 20.4 °C | 17.6 °C | 11.9 °C | 4 °C | -5.3 °C | -10.8 °C | 3.7 °C |
Климат уртача континенталь. Кёппен-Гейгер климатлар классификациясе буенча климатның коды: Dfb[2]. Уртача еллык һава температурасы 3.7 °C.[3]
Шәхесләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Газинур Фарукшин (1956), җырчы, Татарстанның атказанган артисты (2016).
- Инсаф Хәбибуллин (1967), баянчы, җырлар авторы.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 Ә. З. Әсфәндиярев. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 335-338. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.
- ↑ World Map of the Köppen-Geiger climate classification, Institute for Veterinary Public Health, University of Veterinary Medicine Vienna
- ↑ NASA Surface meteorology and Solar Energy Data Set, RETScreen International
Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Татарская энциклопедия, Институт Татарской энциклопедии (ИТЭ) Академии наук РТ.
- Ә. З. Әсфәндиярев. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 335-338. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.
.gif)