Исмикилпан (Исмикилпан, Идальго)
| Исмикилпан | |
|---|---|
| Илтамга | |
 | |
| Дәүләт |
 Мексика |
| Нәрсәнең башкаласы | Исмикильпан[d] |
| Административ-территориаль берәмлек | Исмикильпан[d] |
| Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 1711 метр |
 | |
 Исмикилпан Викиҗыентыкта | |
Исмикилпан — Мексиканың Идальго штатында урнашкан торак пункт. Исмикильпан[d] муниципалитеты составына керә.[1]
Географиясе
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]Исмикилпан Мексиканың үзәк өлешендә, илнең башкаласы Мехикодан төньяк-көнчыгыштарак урнашкан.
Климаты
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]| Исмикилпан климатограммасы | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Я | Ф | М | А | М | И | И | А | С | О | Н | Д |
9
20
3
|
8
21
3
|
14
23
6
|
33
25
8
|
58
24
9
|
70
22
9
|
70
21
9
|
49
21
9
|
58
21
8
|
25
20
7
|
11
20
4
|
7
20
4
|
| °С үлчәмендә температура • Явым-төшем күләме, мм-да | |||||||||||
Биредә ярым коры салкынча климат, җәй айларында явым-төшем күп, вакыт-вакыт боз ява ала һәм кыш дәвамында коры шартлар була. Иң салкын ай — гыйнвар, уртача максималь температура 20 °C (68 °F) һәм уртача минималь температура 3 °C (37 °F). Кышкы төннәр салкын, температура 0 °C (32 °F)-тан түбән төшәргә мөмкин. Иң җылы ай — май, уртача максималь температура 24 °C (75 °F) һәм минималь температура 9 °C (48 °F).[2]
Уртача еллык явым-төшем 412 миллиметр (16,2 дюйм) тәшкил итә, аның күп өлеше майдан сентябрьгә кадәр була.[3]
Тарихы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]Бу җирләр испаннарга кадәр үк үзләштерелгән Мезоамерика төбәгендә урнашкан. Аның аша нигездә төньяктан килгән яки узып баручы җирле халыкларның күпсанлы миграцияләре узган, һәм аларның күбесе ахыр чиктә Мехико үзәнлегендә төпләнгән. Тольтек халкы бирегә VII гасыр башында килеп урнашалар. Ахыр чиктә тольтекларны чичимеклар басып ала. Ацтеклар бирегә XII гасырда киләләр һәм әлеге территорияләрне Ацтеклар империясенә кушалар.[4]
Ацтеклар империясен испаннар басып алганнан соң, конкистадорлар ацтеклар җирләрендәге территорияләрне үзләренә алганнар. Шуннан соң тиздән 1523 елда беренче францисканнар килү белән евангельләштерү буенча тырышлыклар башлана, тик аларның эшчәнлекләре уңышлы узган дип әйтеп булмый, әле бу якларда җирле халыкларның гореф-гадәтләре яхшы сакланган.[4]
1869 елның 16 гыйнварыннан Идальго штаты составында.[5]
Халкы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]- ↑ The GeoNames geographical database (en) (2012).
- ↑ Normales climatológicas para Pachuca, HGO (es). Colegio de Postgraduados. әлеге чыганактан 2013-02-21 архивланды. 2025-10-08 тикшерелгән.
- ↑ Clima (es). Gobierno del estado de Aguascalientes.
- ↑ 4,0 4,1 Estado de Hidalgo – Historia (es). Enciclopedia de los Municipios de México. Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal.
- ↑ Creación del Estado de Hidalgo, por inseguridad (исп.). 2019 елның 7 гыйнвар көнендә архивланган
Әдәбият
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]- Мексика // Словарь современных географических названий / Рус. геогр. о-во. Моск. центр; Под общ. ред. акад. В. М. Котлякова. Институт географии РАН. — Екатеринбург: У-Фактория, 2006.
- Альперович М. С. Рождение Мексиканского государства. — М.: Наука, 1979. — 168 с.
- Марчук Н. Н., Ларин Е. А., Мамонтов С. П. История и культура Латинской Америки (от доколумбовых цивилизаций до 1918 года): Учебное пособие / Н. Н. Марчук. — М.: Высшая школа, 2005. — 495 с. — ISBN 5060045196.
- Новая история стран Европы и Америки XVI—XIX века. В 3 ч. Ч. 3 : учеб. для студентов вузов / Под ред. А. М. Родригеса, М. В. Пономарёва. — М.: Гуманитар. изд. центр ВЛАДОС, 2008. — 703 с. — ISBN 9785691015564.
- Новейшая история стран Европы и Америки. XX век. В 3 ч. Ч. 1 : учеб. для студентов вузов / Под ред. А. М. Родригеса, М. В. Пономарёва. — М.: Гуманитар. изд. центр ВЛАДОС, 2005. — 463 с. — ISBN 569100607X.
Сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәрт]- Мексика халкы. 2018 елның 10 март көнендә архивланган(исп.)
Сез мәкаләне үзгәртеп һәм мәгълүмат өстәп,
Википедия проектына ярдәм итә аласыз.