Эчтәлеккә күчү

Казан руханилар семинариясе

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Казан руханилар семинариясе latin yazuında])
Казан руханилар семинариясе
Нигезләнү датасы 1723
Сурәт
Дәүләт  Россия
Административ-территориаль берәмлек Татарстан, Казан һәм Казанның Авиатөзелеш районы
Урам Челюскин урамы
Урын Соцшәһәр
Адрес 420036, Россия, Татарстан Республикасы, Казан, Челюскин урамы, 31 а
Рәсми веб-сайт kazpds.ru
Карта
 Казан руханилар семинариясе Викиҗыентыкта

Казан руханилар семинариясе, Казан православие руханилары семинариясе (рус. Каза́нская духо́вная семина́рия, Казанская православная духовная семинария) — Рус православие чиркәвенең Казан епархиясе югары дини уку йорты.

1723 елда нигезләнгән, 1921 елда ябылган. 1998 елның 17 июлендә яңадан торгызылган[1].

Инкыйлабка кадәрге чор

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1723 елда Казанда әрхәрәй мәктәбе ачыла.

Күпчелек башка дин кешеләре яшәгән Казан епархиясенең урнашу үзенчәлеге митрополит Тихонны дини мәктәпкә күптән түгел генә православие диненә күчкән башка диндәге гаиләләрнең балаларын җәлеп итүгә этәргән. Алар, уку йортын тәмамлаганнан соң, үзләренең әле православие динен кабул итмәгән милләттәшләре арасында агарту эшенә хезмәт итәргә тиеш була.

1733 елда славян-латин мәктәбе, Казан архиепискобы Иларион (Рогалевский) эшчәнлеге нәтиҗәсендә, бирегә беренче укытучыларны да җибәргән Киев руханилар академиясе үрнәге буенча семинария итеп үзгәртелә. Семинариядә риторика, фәлсәфә һәм дин белеме, ә XVIII гасыр ахырында — тарих, география, математика һәм яңа телләр укытыла.

1797 елда семинария ул чор рухында югары дини курслы академия итеп үзгәртелә; җирле ихтыяҗ булу сәбәпле монда татар теле дә укытыла.

Александр I патшалык иткәндә Казан архиепискобы Амвросий (Подобедов) катнашында семинариягә халык училищелары өчен хупланган яңа укыту методикасы кертелә.

Мәгарифне үзгәртеп кору нәтиҗәсендә, 1818 елның 21 сентябрендә Казан руханилар академиясе ябылган, Казанда бары тик Санкт-Петербург руханилар академиясе алдында җаваплы булган семинарияне генә калдыру күздә тотыла.

Академияне яңадан ачу 1842 елда башта Спас монастыренда, аннары шәһәр читендәге махсус бинада башкарыла.

Революциядән соң ябыла.

1734—1742 елларда төзелгән ике катлы бина. 1862—1865 елларда архитектор Павел Солнцев проекты буенча үзгәртеп төзелгән.

Семинарияне торгызу (1990-еллар)

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1997 елның 17 июлендә Изге Синод карары буенча 2 ел уку срогы белән яңа бинада Казан руханилар училищесы ачыла[2].

1998 елның 17 июлендә Казан руханилар училищесы Изге Синод карары белән семинария итеп үзгәртелә.

Семинарияне уңышлы тәмамлаучылар Казан руханилар академиясенә кабул ителә.

  • Дин гыйлеме (илаһият) һәм фәлсәфә кафедрасы
  • Библеистика кафедрасы
  • Гомуми һәм чиркәү тарихлары кафедрасы
  • Чиркәү-гамәли фәннәр кафедрасы
  • Филология кафедрасы
  • Исламны өйрәнү кафедрасы
  • Чиркәү җырчылары һәм музыкасы кафедрасы

туу датасы Исем әлма-матер һөнәр төре Викиҗыентыктагы төркем үлем датасы
1767 Антоний Казан руханилар семинариясе рухани Anthony (Sokolov, Alexey Fedorovich) 1827-03-29
1826-09-24 Александр Герасимович Хрусталев Казан руханилар семинариясе
Казан руханилар академиясе
рухани 1875-10-16
1841-10-14 Яков Богородски Нижгар руханилар семнариясе
Казан руханилар академиясе
галим 1920-07-31
1845-08-23
1842
Александр Гусев Тверь руханилар семнариясе
Питырбур руханилар академиясе
галим
Orthodox theologian
1904-07-08
1904
1870-07-18
1870
Константин Харлампович Питырбур руханилар академиясе тарихчы
church historian
университет профессоры
museologist
Orthodox theologian
Konstantin Kharlampovich 1932-03-21
1932
1878-05-19
1878-05-07
Николай Никольский Казан руханилар академиясе язучы
этнолог
журналист
ethnographer
тарихчы
lexicographer
1961-11-02
1949-04-11 Anatoliy Eldashev Казан (Идел буе) федераль университеты тарихчы
өлкәне өйрәнүче
necropolis scholar
Anatoliy Eldashev
1972-08-30 Евфимий Мәскәү дәүләт университетының филология факультеты
Moscow Theological Seminary
Мәскәү руханилар академиясе
Euthymios (Moiseev)


туу датасы Исем һөнәр төре эш урыны Викиҗыентыктагы төркем үлем датасы
1732
1735
Иероним (Фармаковский) рухани 1783-08-03
1783-08-14
1767 Антоний рухани Казан руханилар семинариясе Anthony (Sokolov, Alexey Fedorovich) 1827-03-29
1770 Липовцов, Степан Васильевич филолог
тәрҗемәче
Азия департаменты 1841
1774 Мефодий рухани 1827-05-12
1800-01-02 Иван Грацинский Беренче Казан ирләр гимназиясе
Икенче Казан ирләр гимназиясе
Сембер классик гимназиясе
Казан Император университеты
Ivan Florovich Gratsinsky 1887-05-06
1804-11-24 Виктор Вишневский фәлсәфәче 1885-12-30
1810-03-21 Васили Сбоев галим Казан Император университеты 1855-06-08
1817 Степан Иванович Адоратский рухани 1882
1820 Мартиниан диякын
presbyter
hierodeacon
баш әскаф
Martynian (Muratowski) 1898-07-17
1826-09-24 Александр Герасимович Хрусталев рухани Казан руханилар семинариясе
Ару хәбәр җәмигы
1875-10-16
1843-10-24 Иван Ишерский педагог 1918-09-25
1844 Кедров, Иван Михайлович рухани
мәктәп укытучысы
мәгърифәтче
1845-06-30 Гурий рухани Gurias (Burtasovsky) 1907-01-05
1846-03-01 Василий Катаринский галим 1902-05-20
1849-09-15 Николай рухани Russian Orthodox Beijing Mission Nicholas (Adoratsky) 1896-10-29
1896
1854-11-07 Михаил Кандаратский хирург Казан Император университеты 1912-10-20
1856-04-18 Вениамин Benjamin (Muratovsky) 1930-05-06
1864-11-24 Иннокентий рухани 1918-01-09
1865-12-11
1870
1865
Иван Соколов classical philologist
Byzantinist
шәркыятьче
canon law jurist
Питырбур руханилар академиясе 1939-05-03
1867-11-18 Михаил рухани Michael (Bogdanov) 1925-07-09
1868 Аркадий Добронравов 1933-04-20
1869-04-20 Петр рухани 1938-01-19
1878-04-07
1878-03-26
Николай рухани 1938-08-29
1880-03-02 Соколов, Иоанн Иассонович сәясәтче
1880-10-03
1880
1880-10-02
Гурий рухани Казан руханилар академиясе Gurias (Stepanov) 1937-11-01
1938
1880-11-21 Василий 1945-10-23
1882-06-16 Иоанн рухани Пирем руханилар семинариясе 1968-02-27
1883-01-01
1883
Валериан Васильев телбелгеч
этнолог
өлкәне өйрәнүче
Мари тел, әдәбият һәм тарих институты 1961-05-02
1961
1883-04-12 Тихон укытучы Tikhon (Troitsky) 1963-03-30
1885-01-06 Evgeny Vensky шагыйрь
драматург
feuilleton
satirist
1943-11-04
1885-02-17
1885
Амфилохий рухани Amphilochius (Skvortsov) 1937-10-01
1946
1889-10-09
1889-09-27
Ефрем рухани 1941-11-14
1893-01-27 Ириней Irenaeus (Shulmin) 1938-02-08
1895-07-08
1895-07-20
Матвей Спиридонов хөкемче Казан дәүләт ветеринария медицинасы академиясе 1942-05-01
1897-02-13 Виктор Покровский мисиянир 1990-02-12
1898-12-31 Ivan Akhakh шагыйрь
публицист
1920-03-15
Тихон Углянский рухани
укытучы
Тамбу руханилар семинариясе 1871-02-07


Гомосексуаль җәнҗал

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

2013 елның декабрендә семинариядә студентларның семинария җитәкчелеген җенси бозыклыкта гаепләү белән бәйле шикаятьләре буенча Рус православие чиркәвенең уку комитетыннан протоиерей Максим Козлов җитәкчелегендә инспекция тикшерү үткәрә[3]. Протодиакон Андрей Кураев мәгълүматларына караганда, берничә студент комиссиягә содомия фактларын актив раслаган, ә аз санлы 5 курс студентлары дәшмичә калган. Комиссия эше нәтиҗәләре буенча, семинария проректоры, Татарстан митрополиясе матбугат секретаре игумен Кирилл (Илюхин) эшеннән азат ителгән[4].

Кирилл (Илюхин) Казан семинариясеннән эштән киткәннән соң, Тверь епархиясе штатына Тверь дәүләт университетының(рус.) теология кафедрасы мөдире урынына чакырылган. Әмма, шау-шу кубу сәбәпле, аны кафедра мөдире итеп билгеләү турындагы карар гамәлдән чыгарыла[5].

Семинариянең калган җитәкчеләре, шул исәптән уку эшләре буенча проректор иеромонах Филарет (Кузьмин)[6], студентларга карата җенси бозыклыкта гаепләнүгә карамастан, үз вазифаларында калган. Протодиакон Андрей Кураев фикеренчә, бу Чистай епискобы посты өчен көрәш белән бәйле, әлеге вазифага игумен Кирилл һәм иеромонах Филарет дәгъва иткән[7].

Протест йөзеннән, 2014 елның гыйнварында семинариядән филология кафедрасында доцент булып эшләгән филология фәннәре кандидаты, Татарстанда чиркәү-славян теле(рус.) буенча әйдәп баручы белгечләрнең берсе Мария Новак, шулай ук илаһият һәм фәлсәфә кафедрасында чагыштырма дин белеме укыткан Валерий Матросов эштән китә[8].

2014 елның мартында Татарстан митрополиты Анастасий вакытлыча эштән азат ителә[9].

  1. История Казанской Духовной Семинарии. әлеге чыганактан 2012-02-19 архивланды. 2009-12-05 тикшерелгән.
  2. Заседание Священного Синода 17 июля 1997 г. : Russian Orthodox Church, archived from the original on 2018-01-05, retrieved 2020-11-20 
  3. * Виктор Баранец, Елена Чинкова За что же уволили протодиакона-блогера Кураева? // Комсомольская правда, 03.01.2014
  4. Игумен Кирилл (Илюхин) 2014 елның 6 гыйнвар көнендә архивланган. (биография).
  5. В штат Тверской епархии приняли игумена, изгнанного из Татарстанской митрополии за домогательства до семинаристов // «Тверское информационное агентство», 23.12.2013
  6. Иеромонах Филарет (Кузьмин), archived from the original on 2014-02-01, retrieved 2020-11-20 
  7. Прокуратура проверит «гомоигумена» в Казанской семинарии // Lenta.ru, 21.01.2014.
  8. Из Казанской семинарии начали увольняться преподаватели 2014 елның 19 февраль көнендә архивланган. // Regnum, 31.01.2014
  9. Митрополит Анастасий временно отстранен от руководства Казанской семинарией // ИА REGNUM, 14.03.2014