Малхаз Заалишвили

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Малхаз Заалишвили latin yazuında])
Малхаз Михайлович Заалишвили
гөрҗ. მალხაზ მიხეილის ძე ზაალიშვილი
Файл:Malkhaz-Zaalishvili.jpg</img>
Туган көн 27 сентябрь 1920 ел ( 1920-09-27 )
Туу урыны Мцхета, Джорджия
Үлем датасы 23 июль, 2016 ( 2016-07-23 ) (95 яшь)
Үлем урыны Тифлис, Джорджия
Ил </img> СССР</img> Грузия
Фәнни өлкә биохимия
Эш урыны Грузия ССР Милли Фәннәр Академиясе - Грузия Фәннәр Академиясе
Алма матер Тифлис дәүләт университеты (1941)
Академик дәрәҗә Биология фәннәре докторы (1972)
Академик исем
Җитәкче В.А. Энгелхардт

Малхаз Михайлович Заалишвили (гөрҗ. მალხაზ მიხეილის ძე ზაალიშვილი; 1930-2016) - Совет һәм Грузия биохимия һәм физик-химик биология өлкәсендәге галим, биология фәннәре докторы (1972), профессор (1974), Грузия ССР Милли Фәннәр академиясе академигы (1988). Грузия ССР Милли Фәннәр Академиясенең Молекуляр Биохимия һәм Биофизика Институты директоры - Грузия Милли Фәннәр Академиясе (1986-2000) һәм Грузия ССР Милли Фәннәр Академиясенең биология фәннәре департаменты академик-сәркатибе (1988) -1990).

Биография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1920 елның 27 сентябрендә Мцхетада туган.

1936 - 1941 елларда Тифлис дәүләт университетының химия факультетында укыган. 1944 - 1948 елларда әлеге университетның А.Н. Бах исемендәге Биохимия институтында В.А. Энгельгард җитәкчелеге астында аспирантура бүлегендә белемен күтәргән.

1947 елдан Грузия ССР Милли Фәннәр академиясенең Физиология институтында өлкән хезмәткәр, 1963 - 1986 елларда - биофизика лабораториясе мөдире һәм биофизика секторы мөдире булып эшләде. 1951 - 1959 елларда, фәнни эш белән беррәттән, Гори дәүләт педагогик институтында доцент һәм химия кафедрасы мөдире булып педагогик эш белән шөгыльләнә, физик, нео һәм органик химия буенча лекция курсы алып бара.

1956 елдан ул Тифлис дәүләт университетында биология физикасы курсы укытучысы булып эшли. 1962 елдан - физика факультетының Макромолекулалар физикасы кафедрасын оештыручы һәм беренче мөдире булып хезмәт итә. Ул анда молекуляр биология, гомуми һәм кәрәзле биофизика курсын җитәкли. 1986-2000 елларда - Грузия ССР Милли Фәннәр академиясенең Молекуляр биохимия һәм биофизика институты директоры булып эшли - Грузия Милли Фәннәр академиясе. Шул ук вакытта, 1988 - 1990 елларда ул Грузия ССР Милли Фәннәр академиясенең биология фәннәре кафедрасының академик-сәркатибе дә була. 2000 елдан 2006 елга кадәр - Грузиянең Милли Фәнни Китапханәсе директоры вазифасын үти. 2004 елдан 2016 елга кадәр - Грузия Милли Фәннәр академиясе киңәшчесе ролендә була [1] [2] [3] [4].

Фәнни-педагогик эшчәнлеге һәм фәнгә керткән өлеше[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

М.М. Заалишвилиның төп фәнни-педагогик эшчәнлеге молекуляр биология һәм биохимия өлкәсендәге проблемалар белән бәйле. Ул геномны молекуляр оештыру һәм биологик макромолекулаларның физикохимиясе, биологик дөреслек проблемалары, биологик дөреслек биофизикасы белән шөгыльләнә. М.М. Заалишвили Биофизика буенча Фәнни Совет һәм Грузия Милли Фәннәр Академиясенең Биологик хәрәкәт бүлеге председателе, Милли Фәннәр Академиясе Президиумы астындагы Физикохимик Биология һәм Биотехнология проблемалары буенча фәнни-техник совет рәисе дә була.

1949 елда кандидатлык диссертациясе, 1972 елда биология фәннәре докторы дәрәҗәсе буенча "Мускуллар кысылуының физик-химик нигезләре" темасына докторлык диссертациясен яклады. 1974 елда ул СССРның Югары аттестация комиссиясе тарафыннан профессор академик титулына лаек булды. 1979 елда ул корреспондент әгъза, 1988 елда - Грузия ССР Милли Фәннәр академиясенең тулы әгъзасы итеп сайланды. М.М. Заалишвили ике йөз илледән артык фәнни хезмәт, монографияләр авторы һәм уйлап табу өчен ундүрт авторлык сертификаты иясе. Аның күзәтүе астында ун докторлык һәм ундүрт кандидатлык диссертациясе әзерләнде [1] [3] [2] [4].

Библиография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Мускул эшчәнлегенең физик-химик нигезләре / АН ГССР. Физиология институты. - Тифлис: Мецниереба, 1971. - 375 б.

Бүләкләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Мактау ордены (Грузия) (1997) [3]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,0 1,1 Академики АН Грузии // Национальная академия наук Грузии(груз.)(ингл.)
  2. 2,0 2,1 Малхаз Заалишвили // Тбилисский государственный университет
  3. 3,0 3,1 3,2 Энциклопедия Тбилиси / Ираклий Абашидзе, Тбилиси, 2002 г
  4. 4,0 4,1 მალხაზ ზაალიშვილი: მოლეკულური ბიოლოგიის და ბიოფიზიკის ინსტიტუტის დირექტორი // ი. ბერიტაშვილის ექსპერიმენტული ბიომედიცინის ცენტრი (Центр Экспериментальной биомедицины им. И. Бериташвили)