Яшел Үзән: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Яшел Үзән latin yazuında])
Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
IanraBot (бәхәс | кертем)
1 234 896 үзгәртергә
к clean up, replaced: |район таблицада → |район җәдвәлдә using AWB
IanraBot (бәхәс | кертем)
1 234 896 үзгәртергә
к clean up, replaced: |статус → |халәт (2) using AWB
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
{{twinCYR|Yäşel Üzän}}
{{twinCYR|Yäşel Üzän}}
{{ТП
{{ТП
|статус = шәһәр
|халәт = шәһәр
|татар исеме = Яшел Үзән
|татар исеме = Яшел Үзән
|чын исем =
|чын исем =
Юл номеры - 35: Юл номеры - 35:
|беренче телгә алу =
|беренче телгә алу =
|элекеге исемнәр = Кабачище
|элекеге исемнәр = Кабачище
|статус = [[шәһәр]] ([[1932 ел]]дан)
|халәт = [[шәһәр]] ([[1932 ел]]дан)
|мәйдан =
|мәйдан =
|биеклек төре =
|биеклек төре =

9 июн 2014, 11:14 юрамасы

Bu mäqäläneñ latin älifbasındağı igezäge bar.
Яшел Үзән
Карта
Ил Русия
Муниципаль район Яшел Үзән районы
Координатлар 55°51'тн, 48°31'кнч
Мэр Александр Тыгин[1]
Нигезләнгән 1865
Рәсми тел [[рус теле, татар теле]]
Халык саны 97 651 кеше
Телефон коды +7 84371
почта индекслары 422540-422551
Рәсми сайт zelendol.ru/
Кардәш шәһәрләр Кронштадт, Дзержинск[2] һәм Северодвинск[3]
 Аудио, фото һәм видео Викиҗыентыкта

Яшел Үзән (лат. тат. Yäşel Üzän, рус. Зеленодольск, рәсми исем Зеленодольск) — Татарстан Республикасының төньяк-көнбатышындагы Иделнең сул ярында урнашкан шәһәр.

Эре тимер юл үзәге булып тора (Казан, Мәскәү, Сембер, Йошкар-Ола, Волжск шәһәрләрен бәйли). Яшел Үзән аша Казан – Түбән Новгород автомагистрале үтә. Яшел Үзән белән Казан арасы 38 км. Мәйданы – 26,6 км². Халык саны – 97 651 кеше (2010).[4]

География

Климат

  • Елның урта температурасы — +4,4 °C
  • Елның урта җил тизлеге — 3,2 м/с
  • Елның урта һава дымлылыгы — 69,9%
Яшел Үзән климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Уртача температура, °C −10,5 −10,6 −5,5 4,9 13,5 18,5 20,4 17,9 12,2 4,5 −4,4 −9,7 4,4

Тарих

XIX гасырда ул Кабачище авылы дип беленгән, аннары аның исеме Паратск затоны булып торган
1928 елдан бирле – Яшел Үзән елга порты
1932 елда шәһәр статусы бирелде
1938 елдан башлап Яшел Үзән районы үзәге

Халык

1897[5] 1939[6] 1959[7] 1970[8] 1979[9] 1989[10] 2002[11] 2010[4]
1 090 ~30 200 60 472 76 961 84 504 94 079 100 139 97 651

Милли состав

Милләт 1939[12] 1970[13] 1979[13] 1989[13] 2002[14] 2010[15]
руслар 74,9% 69,7% 69,2% 67,0% 64,5% 61,6%
татарлар 21,5% 26,5% 27,1% 29,1% 32,6% 35,4%
чуашлар 0,9% ?% ?% 1,3% 0,9% 0,9%

Сәнәгать

  • А.М. Горький исемендәге кораб төзү заводы
  • "Серго исемендәге Завод"
  • Фанер-җиһаз комбинаты
  • Фанера заводы
  • Шпаллар сеңдерү заводы
  • Җиһаз фабрикасы
  • Трикотаж фабрикасы
  • Тегү фабрикаласы
  • Сөт комбинаты
  • Икмәк комбинаты

Мәгариф

  • Механика техникумы
  • Кораб төзелеше техникумы
  • Медицина училищесы

Искәрмәләр

  1. ↑ http://www.zelenodolsk.ru/article/11658
  2. ↑ http://admdzr.ru/ru/informaciya/gorod/o-gorode/goroda-pobratimyi.html
  3. ↑ https://www.severodvinsk.info/?idmenu=237
  4. ↑ 4,0 4,1 http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls
  5. ↑ Населенныя мѣста Россійской Имперіи въ 500 и болѣе жителей. Санктъ-Петербургъ, 1905.
  6. ↑ http://www.mojgorod.ru/r_tatarstan/mendeleevsk/index.html
  7. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php
  8. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg2.php
  9. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg2.php
  10. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg2.php
  11. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg2.php
  12. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_39_ra.php?reg=2381
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 Мустафин М.Р, Хузеев Р.Г. Всё о Татарстане (Экономико-географический справочник). — Казань, 1994
  14. ↑ 2002 ел сан алу базасы
  15. ↑ 2010 ел сан алу базасы

Сылтамалар

Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Яшел_Үзән&oldid=1066164