Водород: юрамалар арасында аерма
к Tegebot үзгәртүләре (бәхәс) Ilnur efende юрамасына кадәр кире кайтарылды |
к clean up using AWB |
||
| Юл номеры - 9: | Юл номеры - 9: | ||
|- style="color: rgb(255, 255, 255);" align="center" |
|- style="color: rgb(255, 255, 255);" align="center" |
||
| colspan="2" | <big>'''Водород'''</big> |
| colspan="2" | <big>'''Водород'''</big> |
||
|} |
|} |
||
'''Водоро́д''' '' |
'''Водоро́д''' ''({{lang-lat| Hydrogenium}},[[Инглиз теле|ингл.]] Hydrogen)'' – [[Менделеевның периодик таблицасы]]ның беренче элементы. [[Табигать]]тә киң таралган. Водородның 5 изотоптан өчесе үз исемнәрен йөртәләр: ¹H – протий (Н), ²H – дейтерий (D) һәм ³H – тритий (T). |
||
Водородның гади матдәсе - җиңел төссез газ. [[Һава]] йә [[кислород]] белән катнашканда янучан һәм шартлаткыч. [[Агулык|Агусыз]]. [[Этанол]] һәм [[тимер]], [[никель]], [[палладий]], [[платина]] кебек [[ |
Водородның гади матдәсе - җиңел төссез газ. [[Һава]] йә [[кислород]] белән катнашканда янучан һәм шартлаткыч. [[Агулык|Агусыз]]. [[Этанол]] һәм [[тимер]], [[никель]], [[палладий]], [[платина]] кебек [[металл]]арда эрүчән. |
||
== Исем барлыкка килү == |
== Исем барлыкка килү == |
||
21 фев 2015, 21:57 юрамасы
| ||||
|---|---|---|---|---|
| Атом номеры | 1 | |||
| Матдәнең тышкы күренеше | төссез, тәме булмаган һәм иссез газ | |||
| Атомның үзлекләре | ||||
| Атом массасы (моляр масса) |
1,00794 а. м. б. (г/моль) | |||
| Атом радиусы | 79 пм | |||
| Ионлаштыру энергиясе (беренче электрон) |
1311,3 кДж/моль (эВ) | |||
| Электрон конфигурациясе | 1s1 | |||
| Химик үзлекләре | ||||
| Ковалент радиусы | 32 пм | |||
| Ион радиусы | 54 (−1 e) пм | |||
| Электр тискәрелеге (Полинг буенча) |
2,20 | |||
| Электрод потенциалы | ||||
| Оксидлашу дәрәҗәсе | 1, −1 | |||
| Матдәнең термодинамик үзлекләре | ||||
| Тыгызлык | 0,0000899 (при 273K (0 °C)) г/см³ | |||
| Моляр җылы сыешлыгы | 14,235 Дж/(K·моль) | |||
| Җылы үткәрүчелек | 0,1815 Вт/(м·K) | |||
| Эрү температурасы | 14,01 K | |||
| Эрү җылылыгы | 0,117 кДж/моль | |||
| Кайнау температурасы | 20,28 K | |||
| Парга әйләнү җылылыгы | 0,904 кДж/моль | |||
| Моляр күләм | 14,1 см³/моль | |||
| Матдәнең кристаллик рәшәткәсе | ||||
| Рәшәткә төзелеше | гексагональ | |||
| Рәшәткә параметрлары | a=3,780 c=6,167 Å | |||
| Дебай температурасы | 110 K | |||
| H | 1 |
| 1,00794 | |
| 1s1 | |
| Водород | |
Водоро́д (лат. Hydrogenium,ингл. Hydrogen) – Менделеевның периодик таблицасының беренче элементы. Табигатьтә киң таралган. Водородның 5 изотоптан өчесе үз исемнәрен йөртәләр: ¹H – протий (Н), ²H – дейтерий (D) һәм ³H – тритий (T).
Водородның гади матдәсе - җиңел төссез газ. Һава йә кислород белән катнашканда янучан һәм шартлаткыч. Агусыз. Этанол һәм тимер, никель, палладий, платина кебек металларда эрүчән.
Исем барлыкка килү
«Водород» cүзе урысчадан тәрҗемә иткәндә «су тудыргыч» дигәнне аңлата. «Водород» дигән атама М. Ф. Соловьев тарафыннан 1824 елда тәкъдим ителгән. Татарча альтернатив атама - «сутудырма» йә «сутудыргыч».
Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link GA Калып:Link GA Калып:Link GA