Аскорбин әчелеге

Аскорбин әчелеге (Acidum ascorbinicum)
Химик берләшмә
ИЮПАК	гамма-лактон 2,3-дегидро-L-гулоновой кислоты
Брутто-формула	C₆H₈O₆
Мол. масса	г/моль
CAS	50-81-7
PubChem	1071
DrugBank	00126
Химик мәгълүмат
Формула	C6H8O6
Мол. маса	г/моль
Фармакологик мәгълүмат
Биологик ирешү	?
Метаболизм	бавыр аша
Ярымтаркалыш чоры	?
Бүленүләре	?
Сәүдә маркасы	?
Терапевтик кисәтүләр
Йөклелек категориясе	?
Кануни статус
Куллану алымнары	?

Аскорбин әчелеге - органик кушылма, глюкозага якын, кеше азыгында тоташтыргыч һәм сөяк тукымаларында төп матдәләр берсе була.

Метаболик процессларда конфермент вазифасын башкара, антиоксидант булып тора.

С-витамины

L төрендәге аскорбин әчелеге бер генә биологик актив изомер, С - витамины дип йөртелә.

Аскорбин әчелеге табигатьтә җимешләрдә һәм яшелчәләрдә бар.

Аскорбин әчелеге җитмәве зәңгелә авыруына (цинга) китерә.,

Әһәмият

Коллаген, серотонин триптофаннан, катехоламин булдыруда, кортикостероид синтезында төп роль уйный. Шулай ук С - витамины холестерин үт әчелекләренә әйләнүдә катнаша.

Убихинон һәм Е - витаминын торгыза, интерферон синтезында катнаша, димәк иммунитет ныгый.

Өчвалентлы тимер икевалентлы тимергә әвелдерә, димәк аның үзләштерүенә булыша.

Гемоглобин глюкозалаштыруын туктый, глюкозага сорбитка әйләнүне туктата.

Чыганаклар

Табигатьтә аскорбин әчелеге белән иң бай җимешләр, яшелчәләр:

• Барбадосс чиясе (1000-3300 мг/ 100 г),
• Гөлҗимеш (650 мг, 100 г),
• Болгар кызыл борычы (250 мг/ 100 г)
• Карлыган һәм сырганак (200 мг /100 г)
• яшел борыч һәм петрушка (150 мг/ 100 г),
• брюссель кәбестәсе(120 мг/100 г)
• шөет һәм кыр сарымсагы (100 мг/100 г)
• киви (90 мг/100 г)
• каен җиләге (60 мг/100 г)
• әфлисун (38-60 мг/100 г)
• алма ( 4,6 мг/100 г)

Тасвир

Витамин С — кристаллик маддә.

Бу витамин эсселеккә чыдамсыз, югары температурада бозыла. Аскорбин әчелеге организмдагы оксидлану һәм матдә әйләнешендә катнаша. Аның азыкта җитешмәве кан тамырларының имгәнүенә, зәңгелә авыруын сәбәп була. Медицинада киң кулланыш тапкан.

Әдәбият

• Чупахина Г. Н. Система аскорбиновой кислоты растений: Монография. — Калинингр. ун-т. — Калининград, 1997. ISBN 5-88874-063-2
• «Нормы физиологических потребностей в энергии и пищевых веществах для различных групп населения Российской Федерации» МР 2.3.1.2432-08
• Vitamin C MedlinePlus. U.S. Department of Health and Human Services, National Institutes of Health. Last updated: 27 February 2013. (англ.) (Проверено 6 марта 2013)
• Суточная норма аскорбиновой кислоты (витамина C).
• http://www.stada.ru/products/citrodjeks.html.