Җәйничелек: юрамалар арасында аерма
Төзәтмә аңлатмасы юк |
|||
Юл номеры - 1: | Юл номеры - 1: | ||
{{исемен үзгәртергә|Джайнизм}} |
|||
[[Файл:Jain_Prateek_Chihna.svg|мини|1974 елда килешү буенча кабул ителгән җәйничелек символы<ref>{{Калып:Cite web|title=Jain Symbol|url=http://www.jainworld.com/education/jainsymbol.htm|publisher=Jainworld|accessdate=29 March 2012|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BOkt418u|archivedate=2012-10-14}}</ref> ]] |
[[Файл:Jain_Prateek_Chihna.svg|мини|1974 елда килешү буенча кабул ителгән җәйничелек символы<ref>{{Калып:Cite web|title=Jain Symbol|url=http://www.jainworld.com/education/jainsymbol.htm|publisher=Jainworld|accessdate=29 March 2012|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BOkt418u|archivedate=2012-10-14}}</ref> ]] |
||
'''Җәйничелек''' |
'''Җәйничелек''' яки '''Джайнизм'''<ref>Гусева Н.Р. Джайнизм. М., 1968.</ref> ({{Калып:Lang-sa|जैन}}जैन, jaina<sup><small><small>''''' IAST'''''</small></small></sup><span class="IAST IPA" style="white-space: nowrap; text-decoration: none; font-size: 100%" title="IAST" contenteditable="false"></span> {{Калып:Lang-sa|जिन}}जिन, jina<sup><small><small>''''' IAST'''''</small></small></sup><span class="IAST IPA" style="white-space: nowrap; text-decoration: none; font-size: 100%" title="IAST" contenteditable="false"></span>, ''"җиңүче"'') — Б.Э.К IX—VI гасырларда [[Һиндстан|Һиндстанда]] барлыкка килгән [[дин]]<ref>Helmuth von Glasenapp,Shridhar B. Shrotri. 1999. </ref><ref>Dundas, Paul. 2002. </ref>; үз тәгълимәте буенча җәйничелек һәр вакыт булган<ref name="Glasenapp 1999. P.15">Helmuth von Glasenapp,Shridhar B. Shrotri. 1999. </ref><ref name="Dundas, Paul 2002. P.12">Dundas, Paul. 2002. </ref><ref>Varni, Jinendra; Ed. Prof. </ref>. |
||
Нигез төзеүче, кайсы бер фаразлар буенча борынгы гореф-гадәтне саклаучы<ref>Joel Diederik Beversluis (2000) In: ''Sourcebook of the World’s Religions: An Interfaith Guide to Religion and Spirituality'', New World Library : Novato, CA [[:ba:Special:BookSources/1577311213|ISBN 1-57731-121-3]] Originating on the Indian sub-continent, Jainism is one of the oldest religion of its homeland and indeed the world, having pre-historic origins before 3000 BCE and the propagation of Indo-Aryan culture…. p. 81</ref><ref>Jainism by Mrs. </ref>) булып кшатрий Вардхамана яки Джина Махавира исәпләнә. |
Нигез төзеүче, кайсы бер фаразлар буенча борынгы гореф-гадәтне саклаучы<ref>Joel Diederik Beversluis (2000) In: ''Sourcebook of the World’s Religions: An Interfaith Guide to Religion and Spirituality'', New World Library : Novato, CA [[:ba:Special:BookSources/1577311213|ISBN 1-57731-121-3]] Originating on the Indian sub-continent, Jainism is one of the oldest religion of its homeland and indeed the world, having pre-historic origins before 3000 BCE and the propagation of Indo-Aryan culture…. p. 81</ref><ref>Jainism by Mrs. </ref>) булып кшатрий Вардхамана яки Джина Махавира исәпләнә. |
||
11 ноя 2016, 18:00 юрамасы
Җәйничелек яки Джайнизм[2] (санскр. जैनजैन, jaina IAST санскр. जिनजिन, jina IAST, "җиңүче") — Б.Э.К IX—VI гасырларда Һиндстанда барлыкка килгән дин[3][4]; үз тәгълимәте буенча җәйничелек һәр вакыт булган[5][6][7]. Нигез төзеүче, кайсы бер фаразлар буенча борынгы гореф-гадәтне саклаучы[8][9]) булып кшатрий Вардхамана яки Джина Махавира исәпләнә.
Җәйничелектә дөньядагы тереклек ияләренә зыян итмәскә дип нәсыйхәт әйтелә. Җәйничелек фәлсәфәсе һәм гамәле иң беренче чиратта зур ләззәтлек кичерүгә китерүче үз-үзеңне камилләштерүгә нигезләнә. Нирванага ирешүче, гәүдәне калдырып китүче җан джинна дип атала. Борынгы кулъязмаларда җәйничелек джайн дхарме һәм шраман дхарме белән беррәттән кулланыла. Хәзерге вакытта җәйничелек, Һиндстанда 5-6 миллион кешене берләштергән, иң зур һәм көчле дини җәмгыять булып санала[10][11]. Җәмгыять Төньяк Америка, Көнчыгыш Европа, Ерак Көнчыгыш, Австралия дәүләтләреннән һәм башка тарафлардан килгән иммигрантлар хисабына тулылана[12]. Җәйниче китапханалары Һиндстанда иң борынгы китапханалар[13]. Җәйничелек һәркайсы мәхлүк индивидуаль һәм мәңгелек җан булып тора дип исәпли. Җан сансарадан аерылгач мокшага әверелә. Тик аның өчен дәрвиш булырга кирәк, шуның өчен аскетизмга зур игътибар бирелә[14].
Искәрмәләр
- ↑ Jain Symbol. Jainworld. әлеге чыганактан 2012-10-14 архивланды. 29 March 2012 тикшерелгән.
- ↑ Гусева Н.Р. Джайнизм. М., 1968.
- ↑ Helmuth von Glasenapp,Shridhar B. Shrotri. 1999.
- ↑ Dundas, Paul. 2002.
- ↑ Helmuth von Glasenapp,Shridhar B. Shrotri. 1999.
- ↑ Dundas, Paul. 2002.
- ↑ Varni, Jinendra; Ed. Prof.
- ↑ Joel Diederik Beversluis (2000) In: Sourcebook of the World’s Religions: An Interfaith Guide to Religion and Spirituality, New World Library : Novato, CA ISBN 1-57731-121-3 Originating on the Indian sub-continent, Jainism is one of the oldest religion of its homeland and indeed the world, having pre-historic origins before 3000 BCE and the propagation of Indo-Aryan culture…. p. 81
- ↑ Jainism by Mrs.
- ↑ Wolfram Alpha: Jainism : country, population, types, central figure, .... Wolfram Alpha. 23 June 2012 тикшерелгән.
- ↑ Indian Census. Censusindia.gov.in. 2010-09-01 тикшерелгән.
- ↑ Estimates for the population of Jains differ from just over four million to twelve million due to difficulties of Jain identity, with Jains in some areas counted as a Hindu sect.
- ↑ The Jain Knowledge Warehouses: Traditional Libraries in India, John E. Cort, Journal of the American Oriental Society, Vol. 115, No. 1 (January — March, 1995), pp. 77-87
- ↑ Яблоков И. Н. История религии. В 2 томах. Том 1. 3-е издание.
Чыганаклар
- Костюченко В.С. Диалектические идеи в философии джайнизма. // Философские науки. — 1975. — № 6. — С. 90-98.
- Бонгард-Левин. Г.М. Древнеиндийская цивилизация. Философия, наука, религия. М., Главная редакция восточной литературы издательства «Наука», 1980.
- Терентьев А.А. Джайнские представления о сущности человека. — Новосибирск, 1983.