Колхоз: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Күмхуҗ - күмәк хуҗалык, http://kitap.net.ru/yahin/1-12.2.php |
кТөзәтмә аңлатмасы юк |
||
| Юл номеры - 1: | Юл номеры - 1: | ||
'''Колхо́з''' ({{lang-en|[[:en:Kolkhoz|kolkhoz]]}}, {{lang-ru|[[:ru:Колхоз|колхоз]]}}, '''кол'''лективное '''хоз'''яйство [[сүзтезмә]]сенең халыкара [[аббревиатура]]сы) яки |
|||
{{күчерү|Күмхуҗ}} |
|||
''Күмхуҗ''<ref>http://kitap.net.ru/yahin/1-12.2.php</ref> ('''күм'''әк '''хуҗ'''алык) — [[ССРБ]]да таралган [[Күмәкләштерү|күмәк]] [[авыл хуҗалыгы]] оешмаларының төре. |
|||
'''Күмхуҗ'''<ref>http://kitap.net.ru/yahin/1-12.2.php</ref> ('''күм'''әк '''хуҗ'''алык) яки '''Колхо́з''' ('''кол'''лективное '''хоз'''яйство - күмәк хуҗалык сүзеннән) — җитештерү әйберләре (җир, җайланмалар, терлек, орлык һ.б.) уртак, анда катнашучылар җәмгыяте идарәсе астында булган һәм хезмәт нәтиҗәсе дә катнашучыларның уртак фикере ярдәмендә бүленгән, яңа эшкә җигелгән [[ССРБ]]да таралган хуҗалык итү төре. Шулай ук [[балыкчылык]] колхозлары да таралган булган. |
|||
== Төзелеше == |
|||
| ⚫ | |||
[[Җитештерү]] әйберләре (җир, [[корал|җайланма]]лар, [[терлекчелек|терлек]], [[Үсемлекчелек|орлык]] һ.б.) уртак [[милек]], анда катнашучылар җәмгыяте [[Идарә итү формасы|идарәсе]] астында булган һәм хезмәт нәтиҗәсе дә катнашучыларның уртак [[фикер]]е ярдәмендә бүленергә тиеш булган. Шулай ук [[балыкчылык]] колхозлары да таралган булган. |
|||
== Тарих == |
|||
| ⚫ | |||
[[Сәнәгатьләштерү|Сәнәгатьләштерелү]] заманында, ССРБны [[ашамлык]]лар белән тәэмин итү өчен, колхозчыларның [[шәһәр]]ләргә качуларына юл куймас өчен [[паспорт]]изация ысулы кулланыла. Паспортны ала алмаганнар шәһәрләрдә [[хезмәт]] урыннарына урнаша алмый, [[авыл]]ларда яшәргә, фәкать колхоз-совхозларда эшләп көн күрергә мәҗбүр калалар. |
|||
==Татар телендә == |
|||
{{цитата|автор=[[Флёра Сафиуллина]]|Тел системасы тарихи яктан үзгəрешсез калмый. Бу хəл тел компонентларының система буларак ачык булуы белəн бəйле. Менə шуңа күрə дə телдə туып Һəм үсеп баручы элементлар була. Тел системасына бары тик аның талəплəренə җавап бирə торган яңа компонентлар гына үтеп керə ала. Мəсəлəн, 30 елларда татар теленə рус сүзлəрен алмас өчен, татарча яңа сүзлəр ясый башладылар: күмхуҗ, бəрмəче, ут көймəсе Һ.б. Лəкин тел системасы бу сүзлəрне кабул итмəде.<ref>{{ китап |
|||
| автор = Ф.С.Сафиуллина |
|||
| бүлек = Иҗтимагый күренеш буларак тел §5. Система буларак тел |
|||
| башлык = ТЕЛ ГЫЙЛЕМЕНƏ КЕРЕШ. Югары уку йортларыны филология факультеты студентлары өчен дəреслек |
|||
| оригинал = |
|||
| сылтама = http://media.turuz.com/users/bey-2016-1/0073-Dil_iqlimine_girish-qazan-2001.pdf |
|||
| басма = |
|||
| җаваплы = |
|||
| урын = Казан |
|||
| нәшрият = Тарих |
|||
| ел = 2001 |
|||
| том = |
|||
| бит = 19 |
|||
| битләр = 297 |
|||
| isbn = |
|||
}}</ref> |
|||
}} |
|||
== Моны да карагыз == |
== Моны да карагыз == |
||
* [[Совхоз]] |
* [[Совхоз]] |
||
* [[Кибуц]] |
* [[Кибуц]] |
||
* [[Ферма]] |
* [[Ферма]] |
||
== Сылтамалар == |
== Сылтамалар == |
||
9 гый 2017, 07:48 юрамасы
Колхо́з (ингл. kolkhoz, рус. колхоз, коллективное хозяйство сүзтезмәсенең халыкара аббревиатурасы) яки Күмхуҗ[1] (күмәк хуҗалык) — ССРБда таралган күмәк авыл хуҗалыгы оешмаларының төре.
Төзелеше
Җитештерү әйберләре (җир, җайланмалар, терлек, орлык һ.б.) уртак милек, анда катнашучылар җәмгыяте идарәсе астында булган һәм хезмәт нәтиҗәсе дә катнашучыларның уртак фикере ярдәмендә бүленергә тиеш булган. Шулай ук балыкчылык колхозлары да таралган булган.
Тарих
Күмәк хуҗалыклар ССРБда 1918 елдан барлыкка килә башлый. 1929 елдан массакүләм күмәкләштерү башлана. Сәнәгатьләштерелү заманында, ССРБны ашамлыклар белән тәэмин итү өчен, колхозчыларның шәһәрләргә качуларына юл куймас өчен паспортизация ысулы кулланыла. Паспортны ала алмаганнар шәһәрләрдә хезмәт урыннарына урнаша алмый, авылларда яшәргә, фәкать колхоз-совхозларда эшләп көн күрергә мәҗбүр калалар.
Татар телендә
|
Тел системасы тарихи яктан үзгəрешсез калмый. Бу хəл тел компонентларының система буларак ачык булуы белəн бəйле. Менə шуңа күрə дə телдə туып Һəм үсеп баручы элементлар була. Тел системасына бары тик аның талəплəренə җавап бирə торган яңа компонентлар гына үтеп керə ала. Мəсəлəн, 30 елларда татар теленə рус сүзлəрен алмас өчен, татарча яңа сүзлəр ясый башладылар: күмхуҗ, бəрмəче, ут көймəсе Һ.б. Лəкин тел системасы бу сүзлəрне кабул итмəде.[2] | 
|
Моны да карагыз
Сылтамалар
- Примерный Устав сельскохозяйственной артели, принятый II всесоюзным съездом колхозников-ударников
- И. Б. Полюбина «Государство и аграрный сектор в России. История и современность»
- Бюджетные обследования колхозников Свердловской области 1935—1953 гг. Колхозная жизнь на Урале. 1935—1953 / Составители X. Кесслер, Г. Е. Корнилов. — М.: «Российская политическая энциклопедия» (РОССПЭН), 2006. — 912 с. — (Документы советской истории).
- Справочник председателя колхоза, ОГИЗ, Государственное издательство колхозной и совхозной литературы, Москва, «Сельхозгиз», 1941 г.
- ↑ http://kitap.net.ru/yahin/1-12.2.php
- ↑ Ф.С.Сафиуллина. Иҗтимагый күренеш буларак тел §5. Система буларак тел // ТЕЛ ГЫЙЛЕМЕНƏ КЕРЕШ. Югары уку йортларыны филология факультеты студентлары өчен дəреслек. — Казан: Тарих, 2001. — Б. 297. — 19 б.