Мөселман: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Мөселман latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
[[Файл:Prayer in Cairo 1865.jpg|thumb|250px|[[Намаз]] кылучы мөселманнар]]
[[Файл:Prayer in Cairo 1865.jpg|thumb|right|250px|[[Намаз]] кылучы мөселманнар]]
'''Мөселман''', '''мөслим''' ({{lang-ar|مسلم}}) — [[Ислам]] [[дин]]е [[тәгълимат]]ына тугрылыклы яшәүче [[кеше]]<ref>[[Ислам]] нигезе булган [[Коръән]]-и Кәрим ''[[кеше]]''не исә [[җир]] йөзендә [[хәлифә]] (ягъни, [[Аллаһ]]ы Тәгалә урынбасары) булу өчен яратылган [[зат]] дип белдерә ([[Бәкара сүрәсе]], 30-36 аятләре: ''«Һәм әйтте синең Раббың фәрештәләргә: "Мин, әлбәттә, җир өстендә хәлфә итеп [[Адәм]]не кылачакмын". Фәрештәләр әйттеләр: "Ий, Раббыбыз! Бозыклык кылучы, сугышып кан түшүче затны җир өстенә хәлифә кыласыңмы? Без исә Сине мактап тәсбихләр әйтәбез, һәм Сине [[Әл-Коддүс|һәр кимчелектән пакьсең]] дип игътикад итәбез". Аллаһ фәрештәләргә: "Дөреслектә Мин [[Әл-Вәсигъ|сез белмәгәнне беләмен]]" — диде... »'' '''Коръән тәфсире ([[Хәнәфи мәзһәбе|Ногмани]]) татар телендә'''. Казан, 1992.)</ref>.
'''Мөселман''', '''мөслим''' ({{lang-ar|مسلم}}) — [[Ислам]] [[дин]]е [[тәгълимат]]ы буенча яшәүче [[кеше]]<ref>[[Ислам]] нигезе булган [[Коръән]]-и Кәрим ''[[кеше]]''не исә [[җир]] йөзендә [[хәлифә]] (ягъни, [[Аллаһ]]ы Тәгалә урынбасары) булу өчен яратылган [[зат]] дип белдерә ([[Бәкара сүрәсе]], 30-36 аятләре: ''«Һәм әйтте синең Раббың фәрештәләргә: "Мин, әлбәттә, җир өстендә хәлфә итеп [[Адәм]]не кылачакмын". Фәрештәләр әйттеләр: "Ий, Раббыбыз! Бозыклык кылучы, сугышып кан түшүче затны җир өстенә хәлифә кыласыңмы? Без исә Сине мактап тәсбихләр әйтәбез, һәм Сине [[Әл-Коддүс|һәр кимчелектән пакьсең]] дип игътикад итәбез". Аллаһ фәрештәләргә: "Дөреслектә Мин [[Әл-Вәсигъ|сез белмәгәнне беләмен]]" — диде... »'' '''Коръән тәфсире ([[Хәнәфи мәзһәбе|Ногмани]]) татар телендә'''. Казан, 1992.)</ref>.


Мөселманнарның дини практикалар [[Исламның биш баганасы]]нда тасвирланган.
Мөселманнарның дини практикалар [[Исламның биш баганасы]]нда тасвирланган.

[[Дөнья]] буйлап үзен мөселман дип билгеләүчеләр [[сан]]ы 1,3 — 1,8 [[миллиард|млрд]] кеше дип исәпләнә.


== Билгеләмә ==
== Билгеләмә ==
{{seealso|Иман (Ислам)}}
Ислам динендә мөселман — [[Аллаһ]] тәгаләнең барлыгына һәм берлегенә, [[Мөхәммәт]] [[пәйгамбәр]]нең аның [[илче]]се һәм [[рәсүл]]е булуына [[шәһадәт]] иткән һәм [[Исламның биш баганасы]]нда тасвирланган тәртиптә яшәргә торышкан [[кеше]].
Ислам динендә мөселман — [[Аллаһ]] тәгаләнең барлыгына һәм берлегенә, [[Мөхәммәт]] [[пәйгамбәр]]нең аның [[илче]]се һәм [[рәсүл]]е булуына [[шәһадәт]] иткән һәм [[Исламның биш баганасы]]нда тасвирланган тәртиптә яшәргә торышкан [[кеше]].


{{цитата|автор=[http://www.tataroved.ru/institut/islamoved/ns5 Айдар Хәйретдин]<ref name="mökaddimä">[http://www.tataroved.ru/religion/publ/5 «ТӘФСИР әл-КАЛЬБ» китабына багышланган МӨКАДДИМӘ]</ref>|[[Әһле ислам]] арасында «[[мөселман]]» белән «[[мөэмин]]» дигән [[төшенчә]]ләрне дөрес [[аң]]лау юк. Баштарак мин дә: «Мөэмин» ул «[[Шәһадәт|лә илаһа иллә Аллаһу]]» кәлимәсен әйтеп иман китергән кеше була, ә «мөселман» – моннан тыш биш вакыт [[намаз]]ны, [[ураза]], [[хаҗ]], [[зәкят]] кеби [[фарыз]]ларны тәмам төгәл үтәп баручы була. Димәк Аллаһ каршында мөселман мөэминнән югарырак тора» – дигән гомум [[ислам]] [[милләт]]е тарафыннан кабул ителгән хөкемгә ияргән идем. Аннары айныдым. Аллаһ үзләренең мөэминнәр булуларын дәгъвалаган [[гарәп]]ләргә: «Сез мөэминнәр түгел, сез [[мөселманнар]] гына әле» – дип җавап бирергә кушканын күрәчәкбез.<ref>«Чүлдән чыккан гарәпләр: «Без иман китердек» – диделәр. Аларга болай дип әйт: «Юк, сез иман китермәдегез, шуңа күрә: «Без буйсындык» – дип әйтегез; ә иман сезнең йөрәкләрегезгә әле үтеп кермәде...» – диген». [[Коръән]], ([http://kitap.net.ru/sura/49.php 49]:14)</ref> Нигә болай? Чөнки, [[аять]] сүзләре белән әйткәндә: «[[Иман (Ислам)|Иман]] сезнең йөрәкләрегезгә әле үтеп кермәде».<ref>[[Әли Гыймран сүрәсе]] / [[Коръән]], ([http://kitap.net.ru/sura/3.php 3]:154): "... Бит Аллаһ күкрәкләр эчендә булган уйларны [[Әл-Галим|белүче]]."</ref><ref>[[Әл-Гәнкәбут сүрәсе]] / [[Коръән]], ([http://kitap.net.ru/sura/29.php 29]:69): "[[Мөэмин|Ныклап ышанучылар]] Безнең юлыбызда тырышырлар, көрәшерләр, кирәк булса - сугышырлар, әлбәттә, Без аларны үзебез риза булган хак юлга күндерәчәкбез, Аллаһ, әлбәттә, мөэминнәр белән бергәдер. Мөэминнәрнең яхшы эшләре вә кылган изге гамәлләре фәкать [[Аллаһ]] ризасы өчен генә булса, Аллаһ аларга [[Тормыш|дөнья]]да - [[һидәят]], [[ахирәт]]тә - [[җәннәт]] бирер."</ref>}}
{{цитата|автор=[http://www.tataroved.ru/institut/islamoved/ns5 Айдар Хәйретдин]<ref name="mökaddimä">[http://www.tataroved.ru/religion/publ/5 «ТӘФСИР әл-КАЛЬБ» китабына багышланган МӨКАДДИМӘ]</ref>|[[Әһле ислам]] арасында «[[мөселман]]» белән «[[мөэмин]]» дигән [[төшенчә]]ләрне дөрес [[аң]]лау юк. Баштарак мин дә: «Мөэмин» ул «[[Шәһадәт|лә илаһа иллә Аллаһу]]» кәлимәсен әйтеп иман китергән кеше була, ә «мөселман» – моннан тыш биш вакыт [[намаз]]ны, [[ураза]], [[хаҗ]], [[зәкят]] кеби [[фарыз]]ларны тәмам төгәл үтәп баручы була. Димәк Аллаһ каршында мөселман мөэминнән югарырак тора» – дигән гомум [[ислам]] [[милләт]]е тарафыннан кабул ителгән хөкемгә ияргән идем. Аннары айныдым. Аллаһ үзләренең мөэминнәр булуларын дәгъвалаган [[гарәп]]ләргә: «Сез мөэминнәр түгел, сез [[мөселманнар]] гына әле» – дип җавап бирергә кушканын күрәчәкбез.<ref>«Чүлдән чыккан гарәпләр: «Без иман китердек» – диделәр. Аларга болай дип әйт: «Юк, сез иман китермәдегез, шуңа күрә: «Без буйсындык» – дип әйтегез; ә иман сезнең йөрәкләрегезгә әле үтеп кермәде...» – диген». [[Коръән]], ([http://kitap.net.ru/sura/49.php 49]:14)</ref> Нигә болай? Чөнки, [[аять]] сүзләре белән әйткәндә: «[[Иман (Ислам)|Иман]] сезнең йөрәкләрегезгә әле үтеп кермәде».<ref>[[Әли Гыймран сүрәсе]] / [[Коръән]], ([http://kitap.net.ru/sura/3.php 3]:154): "... Бит Аллаһ күкрәкләр эчендә булган уйларны [[Әл-Галим|белүче]]."</ref><ref>[[Әл-Гәнкәбут сүрәсе]] / [[Коръән]], ([http://kitap.net.ru/sura/29.php 29]:69): "[[Мөэмин|Ныклап ышанучылар]] Безнең юлыбызда тырышырлар, көрәшерләр, кирәк булса - сугышырлар, әлбәттә, Без аларны үзебез риза булган хак юлга күндерәчәкбез, Аллаһ, әлбәттә, мөэминнәр белән бергәдер. Мөэминнәрнең яхшы эшләре вә кылган изге гамәлләре фәкать [[Аллаһ]] ризасы өчен генә булса, Аллаһ аларга [[Тормыш|дөнья]]да - [[һидәят]], [[ахирәт]]тә - [[җәннәт]] бирер."</ref>}}
{{Ислам}}

== Мөселман җәмгыятьләренең хәле ==
== Мөселман җәмгыятьләренең хәле ==
[[File:Pride London 2011 - 001.jpg|right|thumb|[[Лондон]]ның 2011 елгы [[гей]]-парадында катнашкан мөселманнар баннеры.]]
Мөселманнар [[сан]]ы [[дөнья]] буйлап 1,3 — 1,8 [[миллиард|млрд]] кеше дип исәпләнә.

Көнбатышның [[дөньявилык|дөньяви]] дәүләтләрдә [[лесбиан]], [[гей]], [[бисексуал]] һәм [[трансгендер]] мөселманнары,<ref>[[:en:LGBT in Islam]]</ref> [[хатын-кыз]]лар ''[[имам]]'' ролен башкарган [[мәчет]]ләре бар,<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=http://www.huffingtonpost.com/2012/03/29/progressive-muslims-launch-gay-friendly-women-led-mosques_n_1368460.html|title=Progressive Muslims Launch Gay-Friendly, Women-Led Mosques In Attempt To Reform American Islam|first=Jaweed|last=Kaleem|date=29 March 2012|publisher=huffingtonpost.com|accessdate=11 July 2016}}</ref> һәм кайбер оешмалары (мәс. [[:en:Muslims for Progressive Values|Muslims for Progressive Values]]) хәттә [[БМО]] тарафыннан рәсми танылган [[табышсыз оешма]] статусларына ия<ref name="auto">{{ref-en}} {{cite web|url=http://www.prlog.org/12298027-muslims-for-progressive-values-secures-united-nations-consultative-status.html|title=Muslims for Progressive Values Secures United Nation's Consultative Status|publisher=prlog.org|accessdate=11 July 2016}}</ref> һәм халыкара дәрәҗәдә радикаль [[Ислам]] карашларны фаш итүдә һәм четерекле мәсьәләләргә аңлатмалар бирүдә актив катнашалар.<ref name="squarespace.com">{{ref-en}} {{cite web|url=http://static1.squarespace.com/static/55120ecae4b01593abadc441/t/55197b05e4b0d9aaa8c9e6a1/1427733253249/MPVPressKit2015.pdf |format=PDF |title=Muslims for Progressive Values : 2015 Press Kit |website=Static1.sqaurespace.com |accessdate=2016-09-15}}</ref>

=== Ислам хезмәттәшлеге оешмасы ===
=== Ислам хезмәттәшлеге оешмасы ===
[[Файл:OIC vector map.svg|200px|thumb|left|[[Ислам хезмәттәшлеге оешмасы]] әгъза һәм күзәтүче илләре харитасы.]]
[[Файл:OIC vector map.svg|200px|thumb|left|[[Ислам хезмәттәшлеге оешмасы|ИХО]] әгъза һәм күзәтүче илләре харитасы.]]
[[File:Map5.1Discrepant Behavior compressed.jpg|right|300px|thumb|''Хатын-кызларга карата бар төр дискриминацияне бетерү конвенциясе'' таләпләренә туры килү-килмәү харитасы, 2010. <small>(куерак төс белән хатын-кызлар хокуклары ягыннан хәлләре мөшкельрәк булган илләр күрсәтелгән)</small>]]
[[Ислам хезмәттәшлеге оешмасы]] әгъза-илләре җәмгыятьләрендә [[кеше хокуклары]] һәм [[хатын-кыз хокуклары]] мәсьәләдә радикаль карашлар өстенлек итә:
[[Ислам хезмәттәшлеге оешмасы]] әгъза-илләре җәмгыятьләрендә [[кеше хокуклары]] һәм [[хатын-кыз хокуклары]] мәсьәләдә радикаль карашлар өстенлек итә:

* [[Гарәбстан ярымутравы]] илләре ([[Йәмән]]нән тыш) хәттә [[БМО Генераль Ассамблеясе]] тарафыннан 1966 елда кабул ителгән ''Кеше хокуклары турында билль''ның «Икьтисади, социаль һәм мәдәни хокуклар турында халыкара пакт» һәм «Гражданлык һәм сәяси хокуклар турында халыкара пакт» исемле халыкара конвенцияләрне имзаламаган.
* [[Гарәбстан ярымутравы]] илләре ([[Йәмән]]нән тыш) хәттә [[БМО Генераль Ассамблеясе]] тарафыннан 1966 елда кабул ителгән ''Кеше хокуклары турында билль''ның «Икьтисади, социаль һәм мәдәни хокуклар турында халыкара пакт» һәм «Гражданлык һәм сәяси хокуклар турында халыкара пакт» исемле халыкара конвенцияләрне имзаламаган.
* ''Хатын-кызларга карата бар төр дискриминацияне бетерү конвенциясе'' ([[:en:Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women|en]]) таләпләре хәттә аны имзалаган мөселман илләр җәмгыятьләрендә игътибарсыз калдырыла.
* ''Хатын-кызларга карата бар төр дискриминацияне бетерү конвенциясе'' ([[:en:Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women|en]]) таләпләре хәттә аны имзалаган мөселман илләр җәмгыятьләрендә игътибарсыз калдырыла.


===Татарстан===
=== Татарстан ===
[[Татарстан Җөмһүрияте мөселманнарының Диния нәзарәте]] башлыгының беренче ярдәмчесе һәм пресс-сәркәтибе Рөстәм Батровның [[2014 ел]]ның [[1 февраль]] көнендә «''Бөтендөнья [[хиҗаб]] көне''» <small>([[:en:World Hijab Day|en]])</small> уңаеннан кешенең Аллаһ Тәгалә алдында тышкы дини атрибутлары мы, иманы мы әһәмиятлерәк мәсьәләсенә багышланган мәкаләсе<ref>{{ref-ru}} {{cite web|url=https://www.business-gazeta.ru/article/96438|title = «Что лучше: путана в хиджабе или целомудренная женщина без платка?»|publisher=[[БИЗНЕС Online]] газетасы|author=Рөстәм Батров|accessdate=[[2017 ел]]ның [[12 апрель]] көне}}</ref> һәм [[Хәнәфи мәзһәбе]]нең шик астына салына алмаслык [[догма]] булуы турында башка фикерләре аркасында үз вазыйфаларыннан читләштерелүе турында хәбәрләр чыкты.<ref>{{ref-ru}} {{cite web|url=http://www.ng.ru/regions/2017-02-16/5_6930_tatarstan.html|title = Муфтий Татарстана остается без ключевых заместителей|publisher=[[Независимая газета]] газетасы|author=Глеб Постнов|accessdate=[[2017 ел]]ның [[4 апрель]] көне}}</ref>
[[Татарстан Җөмһүрияте мөселманнарының Диния нәзарәте]] башлыгының беренче ярдәмчесе һәм пресс-сәркәтибе Рөстәм Батровның [[2014 ел]]ның [[1 февраль]] көнендә «''Бөтендөнья [[хиҗаб]] көне''» <small>([[:en:World Hijab Day|en]])</small> уңаеннан кешенең Аллаһ Тәгалә алдында тышкы дини атрибутлары мы, иманы мы әһәмиятлерәк мәсьәләсенә багышланган мәкаләсе<ref>{{ref-ru}} {{cite web|url=https://www.business-gazeta.ru/article/96438|title = «Что лучше: путана в хиджабе или целомудренная женщина без платка?»|publisher=[[БИЗНЕС Online]] газетасы|author=Рөстәм Батров|accessdate=[[2017 ел]]ның [[12 апрель]] көне}}</ref> һәм [[Хәнәфи мәзһәбе]]нең шик астына салына алмаслык [[догма]] булуы турында башка фикерләре аркасында үз вазыйфаларыннан читләштерелүе турында хәбәрләр чыкты.<ref>{{ref-ru}} {{cite web|url=http://www.ng.ru/regions/2017-02-16/5_6930_tatarstan.html|title = Муфтий Татарстана остается без ключевых заместителей|publisher=[[Независимая газета]] газетасы|author=Глеб Постнов|accessdate=[[2017 ел]]ның [[4 апрель]] көне}}</ref>

=== Прогрессив Ислам ===
[[File:Pride London 2011 - 001.jpg|left|thumb|[[Лондон]]ның 2011 елгы [[гей]]-парадында катнашкан мөселманнар баннеры.]]
Көнбатышның [[дөньявилык|дөньяви]] дәүләтләрдә [[лесбиан]], [[гей]], [[бисексуал]] һәм [[трансгендер]] мөселманнары,<ref>[[:en:LGBT in Islam]]</ref> [[хатын-кыз]]лар ''[[имам]]'' ролен башкарган [[мәчет]]ләре бар.<ref>{{ref-en}} {{cite web|url=http://www.huffingtonpost.com/2012/03/29/progressive-muslims-launch-gay-friendly-women-led-mosques_n_1368460.html|title=Progressive Muslims Launch Gay-Friendly, Women-Led Mosques In Attempt To Reform American Islam|first=Jaweed|last=Kaleem|date=29 March 2012|publisher=huffingtonpost.com|accessdate=11 July 2016}}</ref>

Кайбер прогрессив мөселманнар оешмалары (мәс. [[:en:Muslims for Progressive Values|Muslims for Progressive Values]]) хәттә [[БМО]] тарафыннан рәсми танылган [[табышсыз оешма]] статусларына ия<ref name="auto">{{ref-en}} {{cite web|url=http://www.prlog.org/12298027-muslims-for-progressive-values-secures-united-nations-consultative-status.html|title=Muslims for Progressive Values Secures United Nation's Consultative Status|publisher=prlog.org|accessdate=11 July 2016}}</ref> һәм [[Ислам]] тәгълиматы дип белдерелгән радикаль һәм ялган/хаталы карашларны халыкара дәрәҗәдә фаш итүдә һәм четерекле мәсьәләләргә аңлатмалар бирүдә актив катнашалар.<ref name="squarespace.com">{{ref-en}} {{cite web|url=http://static1.squarespace.com/static/55120ecae4b01593abadc441/t/55197b05e4b0d9aaa8c9e6a1/1427733253249/MPVPressKit2015.pdf |format=PDF |title=Muslims for Progressive Values : 2015 Press Kit |website=Static1.sqaurespace.com |accessdate=2016-09-15}}</ref>


== Шулай ук карагыз ==
== Шулай ук карагыз ==

17 апр 2017, 10:29 юрамасы

Намаз кылучы мөселманнар

Мөселман, мөслим (гарәп. مسلم‎) — Ислам дине тәгълиматы буенча яшәүче кеше[1].

Мөселманнарның дини практикалар Исламның биш баганасында тасвирланган.

Дөнья буйлап үзен мөселман дип билгеләүчеләр саны 1,3 — 1,8 млрд кеше дип исәпләнә.

Билгеләмә

Ислам динендә мөселман — Аллаһ тәгаләнең барлыгына һәм берлегенә, Мөхәммәт пәйгамбәрнең аның илчесе һәм рәсүле булуына шәһадәт иткән һәм Исламның биш баганасында тасвирланган тәртиптә яшәргә торышкан кеше.


« Әһле ислам арасында «мөселман» белән «мөэмин» дигән төшенчәләрне дөрес аңлау юк. Баштарак мин дә: «Мөэмин» ул «лә илаһа иллә Аллаһу» кәлимәсен әйтеп иман китергән кеше була, ә «мөселман» – моннан тыш биш вакыт намазны, ураза, хаҗ, зәкят кеби фарызларны тәмам төгәл үтәп баручы була. Димәк Аллаһ каршында мөселман мөэминнән югарырак тора» – дигән гомум ислам милләте тарафыннан кабул ителгән хөкемгә ияргән идем. Аннары айныдым. Аллаһ үзләренең мөэминнәр булуларын дәгъвалаган гарәпләргә: «Сез мөэминнәр түгел, сез мөселманнар гына әле» – дип җавап бирергә кушканын күрәчәкбез.[2] Нигә болай? Чөнки, аять сүзләре белән әйткәндә: «Иман сезнең йөрәкләрегезгә әле үтеп кермәде».[3][4]
»

Бу мәкалә Ислам турында
Исламның 5 баганасы
ШәһадәтНамазЗәкятУразаХаҗ
Кодси шәһәрләр
МәккәМәдинәКодүс
Шәхесләр
МөхәммәдӘбү БәкерГали
ГосманГомәр
Бәйрәмнәр
Һиҗри Яңа елИслам тәкъвиме
Ураза бәйрәме
КорбанГашура
Биналар
МәчетМанара
МихрабКәгъбә
Дин әһелләре
ИмамМөәзинМуллаМөфти
Коръән һәм башка дини чыганаклар
КоръәнХәдисСөннәт
ФикһФәтваШәригать
Мәзһәбләр
Сөнни мәзһәбләр:
Хәнәфи, Хәнбәли, Мәлики, Шәфигый
Башка юнәлешләр
Шигыйчелек: Унике имамлык,
Исмаилитлар, Зәйдиләр
МөгътазилиләрХариҗилык
Юнәлешләр
Суфилык
ВаххабчылыкСәләфилек
Җәдитчелек
Әхмәдия

Мөселман җәмгыятьләренең хәле

Ислам хезмәттәшлеге оешмасы

ИХО әгъза һәм күзәтүче илләре харитасы.

Ислам хезмәттәшлеге оешмасы әгъза-илләре җәмгыятьләрендә кеше хокуклары һәм хатын-кыз хокуклары мәсьәләдә радикаль карашлар өстенлек итә:

  • Гарәбстан ярымутравы илләре (Йәмәннән тыш) хәттә БМО Генераль Ассамблеясе тарафыннан 1966 елда кабул ителгән Кеше хокуклары турында билльның «Икьтисади, социаль һәм мәдәни хокуклар турында халыкара пакт» һәм «Гражданлык һәм сәяси хокуклар турында халыкара пакт» исемле халыкара конвенцияләрне имзаламаган.
  • Хатын-кызларга карата бар төр дискриминацияне бетерү конвенциясе (en) таләпләре хәттә аны имзалаган мөселман илләр җәмгыятьләрендә игътибарсыз калдырыла.

Татарстан

Татарстан Җөмһүрияте мөселманнарының Диния нәзарәте башлыгының беренче ярдәмчесе һәм пресс-сәркәтибе Рөстәм Батровның 2014 елның 1 февраль көнендә «Бөтендөнья хиҗаб көне» (en) уңаеннан кешенең Аллаһ Тәгалә алдында тышкы дини атрибутлары мы, иманы мы әһәмиятлерәк мәсьәләсенә багышланган мәкаләсе[6] һәм Хәнәфи мәзһәбенең шик астына салына алмаслык догма булуы турында башка фикерләре аркасында үз вазыйфаларыннан читләштерелүе турында хәбәрләр чыкты.[7]

Прогрессив Ислам

Лондонның 2011 елгы гей-парадында катнашкан мөселманнар баннеры.

Көнбатышның дөньяви дәүләтләрдә лесбиан, гей, бисексуал һәм трансгендер мөселманнары,[8] хатын-кызлар имам ролен башкарган мәчетләре бар.[9]

Кайбер прогрессив мөселманнар оешмалары (мәс. Muslims for Progressive Values) хәттә БМО тарафыннан рәсми танылган табышсыз оешма статусларына ия[10] һәм Ислам тәгълиматы дип белдерелгән радикаль һәм ялган/хаталы карашларны халыкара дәрәҗәдә фаш итүдә һәм четерекле мәсьәләләргә аңлатмалар бирүдә актив катнашалар.[11]

Шулай ук карагыз

Искәрмәләр

  1. Ислам нигезе булган Коръән-и Кәрим кешене исә җир йөзендә хәлифә (ягъни, Аллаһы Тәгалә урынбасары) булу өчен яратылган зат дип белдерә (Бәкара сүрәсе, 30-36 аятләре: «Һәм әйтте синең Раббың фәрештәләргә: "Мин, әлбәттә, җир өстендә хәлфә итеп Адәмне кылачакмын". Фәрештәләр әйттеләр: "Ий, Раббыбыз! Бозыклык кылучы, сугышып кан түшүче затны җир өстенә хәлифә кыласыңмы? Без исә Сине мактап тәсбихләр әйтәбез, һәм Сине һәр кимчелектән пакьсең дип игътикад итәбез". Аллаһ фәрештәләргә: "Дөреслектә Мин сез белмәгәнне беләмен" — диде... » Коръән тәфсире (Ногмани) татар телендә. Казан, 1992.)
  2. «Чүлдән чыккан гарәпләр: «Без иман китердек» – диделәр. Аларга болай дип әйт: «Юк, сез иман китермәдегез, шуңа күрә: «Без буйсындык» – дип әйтегез; ә иман сезнең йөрәкләрегезгә әле үтеп кермәде...» – диген». Коръән, (49:14)
  3. Әли Гыймран сүрәсе / Коръән, (3:154): "... Бит Аллаһ күкрәкләр эчендә булган уйларны белүче."
  4. Әл-Гәнкәбут сүрәсе / Коръән, (29:69): "Ныклап ышанучылар Безнең юлыбызда тырышырлар, көрәшерләр, кирәк булса - сугышырлар, әлбәттә, Без аларны үзебез риза булган хак юлга күндерәчәкбез, Аллаһ, әлбәттә, мөэминнәр белән бергәдер. Мөэминнәрнең яхшы эшләре вә кылган изге гамәлләре фәкать Аллаһ ризасы өчен генә булса, Аллаһ аларга дөньяда - һидәят, ахирәттә - җәннәт бирер."
  5. «ТӘФСИР әл-КАЛЬБ» китабына багышланган МӨКАДДИМӘ
  6. (рус.) Рөстәм Батров. «Что лучше: путана в хиджабе или целомудренная женщина без платка?». БИЗНЕС Online газетасы. 2017 елның 12 апрель көне тикшерелгән.
  7. (рус.) Глеб Постнов. Муфтий Татарстана остается без ключевых заместителей. Независимая газета газетасы. 2017 елның 4 апрель көне тикшерелгән.
  8. en:LGBT in Islam
  9. (ингл.) Kaleem, Jaweed (29 March 2012). Progressive Muslims Launch Gay-Friendly, Women-Led Mosques In Attempt To Reform American Islam. huffingtonpost.com. 11 July 2016 тикшерелгән.
  10. (ингл.) Muslims for Progressive Values Secures United Nation's Consultative Status. prlog.org. 11 July 2016 тикшерелгән.
  11. (ингл.) Muslims for Progressive Values : 2015 Press Kit (PDF). 2016-09-15 тикшерелгән.