Хәким Хәсәнов: юрамалар арасында аерма
Replacing Hero_of_the_USSR.png with File:Hero_of_the_USSR_Gold_Star.png (by CommonsDelinker because: File is to be deleted). |
к clean up using AWB |
||
Юл номеры - 18: | Юл номеры - 18: | ||
== Тәрҗемәи хәле == |
== Тәрҗемәи хәле == |
||
[[1916 ел]]да [[Вятка губернасы]] [[Уржум өязе]] Морке волосте (''хәзерге'' [[Мари Ил]]нең [[Морке районы]]) Алмәмәт (Тат. Күшнә<ref>[http://komanda-k.ru/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B9-%D0%AD%D0%BB/%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BD%D1%8F-%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BE-%D0%BC%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5-%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B Деревня Алмаметьево (моркинские татары)]</ref>) авылында туган. Балачагы [[Мари АӨ]] Мари-Төрек кантоны (''[[1932 ел]]дан [[Бәрәңге районы]]'') [[Бәрәңге (бистә, Мари Ил)|Бәрәңге]] авылында (''[[1974 ел]]дан бистә'') узган. Тулы булмаган урта белемле. Гаиләсе белән [[Йошкар-Ола]] [[тимер юл]]ының 89нчы километрына күченә. Йошкар-Ола тимер юл станциясендә юл караучы эшче, бригадир булып эшләгән. [[1937 ел|1937]]-[[1939 ел]]ларда [[Ерак Көнчыгыш]]та [[армия|хәрби хезмәт]] үткән. [[Армия]]дән соң [[Владивосток]]та яши. [[1942 ел]]ның [[март]]ында яңадан [[Кызыл гаскәр]]гә чакыртып алына, [[Ерак Көнчыгыш]]ның хәрби укуханәләрен тәмамлаучылардан төзелгән 248нче аерым курсантлар бригадасы 3нче укчы батальонында [[уксибәр|пулемет]] расчеты командиры (''Үзәк фронтның 60нчы армиясе''). [[1942 ел]]ның [[август]]ыннан фронтта. [[Брянск фронты|Брянск]], [[Воронеж фронты|Воронеж]], [[Үзәк фронт|Үзәк]] фронтларда сугыш хәрәкәтләрендә катнаша. |
[[1916 ел]]да [[Вятка губернасы]] [[Уржум өязе]] Морке волосте (''хәзерге'' [[Мари Ил]]нең [[Морке районы]]) Алмәмәт (Тат. Күшнә<ref>[http://komanda-k.ru/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B9-%D0%AD%D0%BB/%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BD%D1%8F-%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%BE-%D0%BC%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5-%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B Деревня Алмаметьево (моркинские татары)]</ref>) авылында туган. Балачагы [[Мари АӨ]] Мари-Төрек кантоны (''[[1932 ел]]дан [[Бәрәңге районы]]'') [[Бәрәңге (бистә, Мари Ил)|Бәрәңге]] авылында (''[[1974 ел]]дан бистә'') узган. Тулы булмаган урта белемле. Гаиләсе белән [[Йошкар-Ола]] [[тимер юл]]ының 89нчы километрына күченә. Йошкар-Ола тимер юл станциясендә юл караучы эшче, бригадир булып эшләгән. [[1937 ел|1937]]-[[1939 ел]]ларда [[Ерак Көнчыгыш]]та [[армия|хәрби хезмәт]] үткән. [[Армия]]дән соң [[Владивосток]]та яши. [[1942 ел]]ның [[март]]ында яңадан [[Кызыл гаскәр]]гә чакыртып алына, [[Ерак Көнчыгыш]]ның хәрби укуханәләрен тәмамлаучылардан төзелгән 248нче аерым курсантлар бригадасы 3нче укчы батальонында [[уксибәр|пулемет]] расчеты командиры (''Үзәк фронтның 60нчы армиясе''). [[1942 ел]]ның [[август]]ыннан фронтта. [[Брянск фронты|Брянск]], [[Воронеж фронты|Воронеж]], [[Үзәк фронт|Үзәк]] фронтларда сугыш хәрәкәтләрендә катнаша. |
||
[[1943 ел]]ның [[26 август]]ы - [[30 сентябрь|30 сентябрендә]] [[Чернигов]]-[[Припять]] юнәлешендә барган каты сугышларда батырлык үрнәге күрсәтә. [[29 август]]та [[Курск өлкәсе]] Прихотьково авылы өчен барган сугышта рота белән җитәкчелек итүне үз өстенә алып, сугышчыларны һөҗүмгә күтәргән. [[12 сентябрь]]дә [[Сумы өлкәсе]] Конотоп районы Нехаевка авылы өчен сугышканда аңын югалта, дошман кулына эләгә, җәзалап үтерелә (''фашистлар башын кисәләр, гәүдәсенә бензин сибеп, ут төртәләр''). Нехаевка авылында җирләнгән, [[1956 ел]]да җәсәде [[Сумы өлкәсе]] Конотоп районы Корабутово авылына күчерелгән. |
[[1943 ел]]ның [[26 август]]ы - [[30 сентябрь|30 сентябрендә]] [[Чернигов]]-[[Припять]] юнәлешендә барган каты сугышларда батырлык үрнәге күрсәтә. [[29 август]]та [[Курск өлкәсе]] Прихотьково авылы өчен барган сугышта рота белән җитәкчелек итүне үз өстенә алып, сугышчыларны һөҗүмгә күтәргән. [[12 сентябрь]]дә [[Сумы өлкәсе]] Конотоп районы Нехаевка авылы өчен сугышканда аңын югалта, дошман кулына эләгә, җәзалап үтерелә (''фашистлар башын кисәләр, гәүдәсенә бензин сибеп, ут төртәләр''). Нехаевка авылында җирләнгән, [[1956 ел]]да җәсәде [[Сумы өлкәсе]] Конотоп районы Корабутово авылына күчерелгән. |
||
Юл номеры - 59: | Юл номеры - 59: | ||
[[Төркем:Советлар Берлеге Каһарманнары]] |
[[Төркем:Советлар Берлеге Каһарманнары]] |
||
[[Төркем:Пулеметчылар]] |
[[Төркем:Пулеметчылар]] |
||
[[Төркем:Бөек Ватан сугышында катнашучылар]] |
[[Төркем:Бөек Ватан сугышында катнашучылар]] |
||
[[Төркем:Бөек Ватан сугышында һәлак булучылар]] |
[[Төркем:Бөек Ватан сугышында һәлак булучылар]] |
||
[[Төркем:Җәзаланган гаскәриләр]] |
[[Төркем:Җәзаланган гаскәриләр]] |
24 июл 2017, 12:58 юрамасы
Хәким Хәсәнов | |
---|---|
Туу датасы | 1916 ел |
Туу урыны | Вятка губернасы, Уржум өязе |
Үлем датасы | 12 сентябрь 1943 |
Үлем урыны | ССРБ Украина ССР, Сумы өлкәсе |
Иялек | Русия империясе→ РСФСР→ ССРБ |
Гаскәр төре | пехота |
Дәрәҗә | Калып:ССРБ, өлкән сержант |
Җитәкчелек иткән | пулемёт расчёты |
Бүләкләр һәм премияләр |
Хәким Хәсәнов[1], Хәким [2] (Хәтиви[3], Хәтиф [4], Хатыйп[5]) Хөсәен улы Хәсәнов (1916 ел, Вятка губернасы, Уржум өязе, Алмәмәт — 1943 елның 12 сентябре, Украина ССР, Сумы өлкәсе, Нехаевка) — Бөек Ватан сугышында катнашкан һәм 1943 елда әсирлектә һәлак булган яугир, өлкән сержант, пулеметчы. Советлар Берлеге Каһарманы (1943 елның 17 октябре , вафатыннан соң).
Тәрҗемәи хәле
1916 елда Вятка губернасы Уржум өязе Морке волосте (хәзерге Мари Илнең Морке районы) Алмәмәт (Тат. Күшнә[6]) авылында туган. Балачагы Мари АӨ Мари-Төрек кантоны (1932 елдан Бәрәңге районы) Бәрәңге авылында (1974 елдан бистә) узган. Тулы булмаган урта белемле. Гаиләсе белән Йошкар-Ола тимер юлының 89нчы километрына күченә. Йошкар-Ола тимер юл станциясендә юл караучы эшче, бригадир булып эшләгән. 1937-1939 елларда Ерак Көнчыгышта хәрби хезмәт үткән. Армиядән соң Владивостокта яши. 1942 елның мартында яңадан Кызыл гаскәргә чакыртып алына, Ерак Көнчыгышның хәрби укуханәләрен тәмамлаучылардан төзелгән 248нче аерым курсантлар бригадасы 3нче укчы батальонында пулемет расчеты командиры (Үзәк фронтның 60нчы армиясе). 1942 елның августыннан фронтта. Брянск, Воронеж, Үзәк фронтларда сугыш хәрәкәтләрендә катнаша.
1943 елның 26 августы - 30 сентябрендә Чернигов-Припять юнәлешендә барган каты сугышларда батырлык үрнәге күрсәтә. 29 августта Курск өлкәсе Прихотьково авылы өчен барган сугышта рота белән җитәкчелек итүне үз өстенә алып, сугышчыларны һөҗүмгә күтәргән. 12 сентябрьдә Сумы өлкәсе Конотоп районы Нехаевка авылы өчен сугышканда аңын югалта, дошман кулына эләгә, җәзалап үтерелә (фашистлар башын кисәләр, гәүдәсенә бензин сибеп, ут төртәләр). Нехаевка авылында җирләнгән, 1956 елда җәсәде Сумы өлкәсе Конотоп районы Корабутово авылына күчерелгән.
1943 елның 17 октябрендә ССРБ Югары шурасы президиумы фәрманы белән Советлар Берлеге каһарманы исеме бирелгән (вафатыннан соң).
Бүләкләре, мактаулы исемнәре
- Советлар Берлеге Каһарманы (17.10.1943)
- Ленин ордены (17.10.1943)
- Кызыл Йолдыз ордены (1943)
- «Батырлык өчен» медале
Хәтер
Тышкы рәсемнәр | |
---|---|
Морке бистәсендә Җиңү паркында бюсты. |
- 1968 елда Йошкар-Ола шәһәрендә вокзал янындагы 5 йортлы кечкенә урам батыр исеме белән аталган [7] һәм ул эшләгән тимер юл станциясе диварына истәлек тактасы куелган.
- Бәрәңге бистәсендә урамга исеме бирелгән.
- Морке һәм Бәрәңге бистәләрендә Җиңү паркында бюсты урнаштырылган.
- 2000 елда Яшел Үзән шәһәре Җиңү паркында (Вокзал буе урамы) Каһарманнар аллеясында бронза барельефы куелган. Рәссам - В.И. Рогожин[8].
Чыганаклар
- Татарский энциклопедический словарь. Казань: Институт татарской энциклопедии АН РТ, 1999. ISBN 0-9530650-3-0
Әдәбият
- Батырлар китабы. Казан: ТКН, 2000. ISBN 5-298-01001-6
- Золотые Звёзды Приморья. Владивосток, 1983.
- Наши Герои. Йошкар-Ола, 1985.
Сылтамалар
- Х.Х. Хәсәнов «Ватан каһарманнары» порталында
- Институт Татарской энциклопедии и регионоведения АН РТ
- Энциклопедия Республики Марий Эл
- Государственный архив аудиовизуальной документации Республики Марий Эл
Искәрмәләр
- ↑ Исеме төрле чыганакта төрлечә бирелгән. Йошкар–Ола шәһәрендәге урам исеме мәкалә исеме итеп алынды
- ↑ Хасанов Хаким Хусаинович. Патриотический интернет-проект «Герои страны»
- ↑ Хәсәнов Хәтиви Хөсәен улы. Батырлар китабы. Казан: ТКН, 2000, 356 биттә
- ↑ Хасанов Хатиф Хусанович. Проект Подвиг народа в Великой Отечественной войне 1941-45 гг.
- ↑ Хасанов Хатып Хусаинович. Институт Татарской энциклопедии и регионоведения АН РТ
- ↑ Деревня Алмаметьево (моркинские татары)
- ↑ Герой Советского Союза Хасанов Хаким Хусаинович. «Команда Кочующих» сайты, 03.06.2014
- ↑ сервис izi.TRAVEL
- Әлифба буенча шәхесләр
- 1916 елда туганнар
- Мари Илдә туганнар
- 12 сентябрь көнне вафатлар
- 1943 елда вафатлар
- Украинада вафатлар
- Советлар Берлеге Каһарманнары
- Ленин ордены кавалерлары
- Кызыл Йолдыз ордены кавалерлары
- Пулеметчылар
- Бөек Ватан сугышында катнашучылар
- Бөек Ватан сугышында һәлак булучылар
- Җәзаланган гаскәриләр