Микронезия: юрамалар арасында аерма
к Бот: бу мәкаләнең интервики сылтамалары (1) хәзер Wikidata-да |
к clean up |
||
Юл номеры - 1: | Юл номеры - 1: | ||
[[Файл:Micronesian Cultural Area.png|thumb|right|300px|Микронезия]] |
[[Файл:Micronesian Cultural Area.png|thumb|right|300px|Микронезия]] |
||
'''Микроне́зия''' — [[Океанлык]]ның бер өлеше. [[Мариан утраулары|Мариан]], [[Каролин утраулары|Каролин]], [[Маршалл Утраулары|Маршалл]], [[Гилберт утраулары|Гилберт]], [[Науру утраулары|Науру]], [[Уэйк утравы|Уэйк]] утрауларын үз эченә ала. |
'''Микроне́зия''' — [[Океанлык]]ның бер өлеше. [[Мариан утраулары|Мариан]], [[Каролин утраулары|Каролин]], [[Маршалл Утраулары|Маршалл]], [[Гилберт утраулары|Гилберт]], [[Науру утраулары|Науру]], [[Уэйк утравы|Уэйк]] утрауларын үз эченә ала. |
||
== Илләр һәм буйсынган территорияләр == |
== Илләр һәм буйсынган территорияләр == |
||
Юл номеры - 12: | Юл номеры - 12: | ||
== Тарих == |
== Тарих == |
||
Микронезиялеләр бу җирләрдә берничә мең ел элек яши башлаганнар. [[16 гасыр|16 нчы гасырдан]] Микронезия [[Испания колонияләре|Испания колониясе]] булып тора. [[19 гасыр|19 нчы йөздә]] бирегә [[алманнар]] (Науру) һәм [[британнар]] (Гилберт утраулары) килә. [[1898 ел]]да [[Гуам утравы]] [[АКШ]]ка, ә [[Алмания]] территорияләре [[Япония]] һәм [[Австралия]]гә күчә. [[Икенче бөтендөнья сугышы]]ннан соң Япония бу җирләрдән кысрыкланып чыгарыла һәм аның элекке җирләре [[БМО]] кул астына керә. |
Микронезиялеләр бу җирләрдә берничә мең ел элек яши башлаганнар. [[16 гасыр|16 нчы гасырдан]] Микронезия [[Испания колонияләре|Испания колониясе]] булып тора. [[19 гасыр|19 нчы йөздә]] бирегә [[алманнар]] (Науру) һәм [[британнар]] (Гилберт утраулары) килә. [[1898 ел]]да [[Гуам утравы]] [[АКШ]]ка, ә [[Алмания]] территорияләре [[Япония]] һәм [[Австралия]]гә күчә. [[Икенче бөтендөнья сугышы]]ннан соң Япония бу җирләрдән кысрыкланып чыгарыла һәм аның элекке җирләре [[БМО]] кул астына керә. |
||
Бүген, Гуамнан кала, барлык Микронезия илләре дә бәйсез. |
Бүген, Гуамнан кала, барлык Микронезия илләре дә бәйсез. |
||
== География == |
== География == |
||
Микронезия исеме [[грек теле]]ннән "кече утраулык" дип тәрҗемә ителә. Ул [[атолл]]ардан һәм [[вулканик утраулар |
Микронезия исеме [[грек теле]]ннән "кече утраулык" дип тәрҗемә ителә. Ул [[атолл]]ардан һәм [[вулканик утраулар|вулканик утрау]]ларыннан тора. |
||
Географик яктан Микронезия Маршалл, Каролин, Мариан, Кирибати (Гилберт), Науру утрауларына бүленә. |
Географик яктан Микронезия Маршалл, Каролин, Мариан, Кирибати (Гилберт), Науру утрауларына бүленә. |
||
Юл номеры - 25: | Юл номеры - 25: | ||
== Кызыклы фактлар == |
== Кызыклы фактлар == |
||
[[Файл:Palau house with yapese stones NOAA.jpg|thumb|right|300px|Раи ташлары йорт алдында саклана]] |
[[Файл:Palau house with yapese stones NOAA.jpg|thumb|right|300px|Раи ташлары йорт алдында саклана]] |
||
* Дөньядагы иң зур акчаларны Микронезиягә кергән Ап утравында табалар ([[Раи ташлары]]). Аларның иң зурсының диаметры 3 м, калынлы 0,5 м, авырлыгы 4 тонна тәшкил итә.<ref>[http://www.styleofmoney.com/coins/kamennyie-dengi-ostrova-yap/ Больше, чем деньги]</ref> |
* Дөньядагы иң зур акчаларны Микронезиягә кергән Ап утравында табалар ([[Раи ташлары]]). Аларның иң зурсының диаметры 3 м, калынлы 0,5 м, авырлыгы 4 тонна тәшкил итә.<ref>[http://www.styleofmoney.com/coins/kamennyie-dengi-ostrova-yap/ Больше, чем деньги]</ref><ref>[http://www.cooltura.ru/index.php?id=7 Кызыклы акчалар]</ref> |
||
* [[1950-еллар|1950 елларда]] [[АКШ]] үзенең [[Атом-төш коралы|атом-төш коралларын]] Микронезиядә сыный. |
* [[1950-еллар|1950 елларда]] [[АКШ]] үзенең [[Атом-төш коралы|атом-төш коралларын]] Микронезиядә сыный. |
||
Юл номеры - 33: | Юл номеры - 33: | ||
== Сылтамалар == |
== Сылтамалар == |
||
* [http://web.archive.org/20060101061456/www.okoree.by.ru/d86.htm Микронезия утраулары] {{ref-ru}} |
* [http://web.archive.org/20060101061456/www.okoree.by.ru/d86.htm Микронезия утраулары] {{ref-ru}} |
||
⚫ | |||
{{Регионнар}} |
{{Регионнар}} |
||
⚫ | |||
[[bcl:Maykronisya]] |
[[bcl:Maykronisya]] |
2 мар 2018, 07:17 юрамасы
Микроне́зия — Океанлыкның бер өлеше. Мариан, Каролин, Маршалл, Гилберт, Науру, Уэйк утрауларын үз эченә ала.
Илләр һәм буйсынган территорияләр
- Науру
- Кирибати
- Маршалл Утраулары
- Микронезия Федератив Штатлары
- Палау
- Гуам (АКШ)
- Төньяк Мариан утраулары (АКШ)
Тарих
Микронезиялеләр бу җирләрдә берничә мең ел элек яши башлаганнар. 16 нчы гасырдан Микронезия Испания колониясе булып тора. 19 нчы йөздә бирегә алманнар (Науру) һәм британнар (Гилберт утраулары) килә. 1898 елда Гуам утравы АКШка, ә Алмания территорияләре Япония һәм Австралиягә күчә. Икенче бөтендөнья сугышыннан соң Япония бу җирләрдән кысрыкланып чыгарыла һәм аның элекке җирләре БМО кул астына керә.
Бүген, Гуамнан кала, барлык Микронезия илләре дә бәйсез.
География
Микронезия исеме грек теленнән "кече утраулык" дип тәрҗемә ителә. Ул атоллардан һәм вулканик утрауларыннан тора.
Географик яктан Микронезия Маршалл, Каролин, Мариан, Кирибати (Гилберт), Науру утрауларына бүленә.
Иң зур атоллар: Бикини (Эшшольц), Ронгелап (Римский-Корсаков), Малоэлап (Аракчеев), Маджуро, Эниветок (Браун), Кусаие (Уалан), Улити, Тарава һ.б., шулай ук Сенявина (иң зуры — Понапе) һәм Трук утраулары. Отто Коцебу экспедициясе нәтиҗәсендә кайбер утрауларның рус атамасы бар.
Кызыклы фактлар
- Дөньядагы иң зур акчаларны Микронезиягә кергән Ап утравында табалар (Раи ташлары). Аларның иң зурсының диаметры 3 м, калынлы 0,5 м, авырлыгы 4 тонна тәшкил итә.[1][2]
- 1950 елларда АКШ үзенең атом-төш коралларын Микронезиядә сыный.
Искәрмәләр
Сылтамалар
- Микронезия утраулары (рус.)
Дөнья төбәкләре |
|
---|---|
Америка | Төньяк · Кариблар · Латин · Үзәк · Көньяк |
Аурупа | Төньяк · Көнбатыш · Үзәк · Көнчыгыш · Көньяк |
Азия |
Төньяк · Көнбатыш · Үзәк · Көнчыгыш · Көньяк · Көньяк-Көнчыгыш Якын Көнчыгыш · Урта Көнчыгыш · Ерак Көнчыгыш |
Африка | Төньяк · Көнбатыш · Үзәк · Көнчыгыш · Көньяк |
Океанлык | Австралия · Яңа Зеландия · Меланезия · Микронезия · Полинезия |
Поляр төбәкләр | Арктика · Антарктика |
Океаннар | Атлантик · Һинд · Төньяк Боз · Тын · Көньяк (Рәсми рәвештә танылмаган) |