Сюмси районы: юрамалар арасында аерма
clean up |
|||
Юл номеры - 1: | Юл номеры - 1: | ||
{{Административ берәмлек-2 |
{{Административ берәмлек-2 |
||
|Татар исеме= |
|Татар исеме= Сөмсә районы |
||
|Герб= Coat of Arms of Syumsi rayon (Udmurtia).png |
|Герб= Coat of Arms of Syumsi rayon (Udmurtia).png |
||
|Гербның астагы язуы= |
|Гербның астагы язуы= |
||
Юл номеры - 9: | Юл номеры - 9: | ||
|Регион= [[Удмуртия]] |
|Регион= [[Удмуртия]] |
||
|Нигезләү= [[15 июль]] [[1929]] |
|Нигезләү= [[15 июль]] [[1929]] |
||
|Башкала= |
|Башкала= Сөмсә |
||
|Регион төре=Төбәк |
|Регион төре=Төбәк |
||
|Киңлек= |
|Киңлек= |
||
Юл номеры - 26: | Юл номеры - 26: | ||
|Искәрмә= |
|Искәрмә= |
||
}} |
}} |
||
''' |
'''Сөмсә районы''' ({{lang-ru|Сюмсинский район}}, {{lang-udm|Сюмси ёрос}}) — [[Удмуртия]]нең көнбатышында урнашкан муниципаль район. |
||
[[Административ үзәк|Административ үзәге]] — [[ |
[[Административ үзәк|Административ үзәге]] — [[Сөмсә]] авылы. |
||
== География == |
== География == |
||
Юл номеры - 49: | Юл номеры - 49: | ||
== Тарих == |
== Тарих == |
||
1929 елның 10 июнендә элекке Нократ губернасы Малмыж өязе |
1929 елның 10 июнендә элекке Нократ губернасы Малмыж өязе Сөмсә вулысы Вәтәк автономияле өлкәсе составына тапшырылган, ә 15 июльдә Сөмсә районына үзгәртеп оештырылган. 1932 елда, Яңа Мултан районы юкка чыгару аркасында аның өлешләре (3 авыл советы) Сөмсә районына кергән. |
||
1963 елда район юкка чыгарыла, ә аның территориясе ''Ува авыл районы'' һәм ''Ува сәнәгать районы'' арсында бүленгән. 1965 елның 12 гыйнварында яңадан барлыкка килә. |
1963 елда район юкка чыгарыла, ә аның территориясе ''Ува авыл районы'' һәм ''Ува сәнәгать районы'' арсында бүленгән. 1965 елның 12 гыйнварында яңадан барлыкка килә. |
||
Юл номеры - 85: | Юл номеры - 85: | ||
| align=center | Орловское авыл җирлеге || align=center | Орловское || align=right | 6 || align=right | 974 || align=right | 24860 |
| align=center | Орловское авыл җирлеге || align=center | Орловское || align=right | 6 || align=right | 974 || align=right | 24860 |
||
|- |
|- |
||
| align=center | |
| align=center | Сөмсә авыл җирлеге || align=center | [[Сөмсә]] || align=right | 10 || align=right | ? || align=right | 39010 |
||
|} |
|} |
||
14 авг 2018, 19:28 юрамасы
| |||
Ил | |||
---|---|---|---|
Статус |
муниципаль район һәм административная единица страны третьего уровня[d][1] | ||
Төбәк | |||
Административ үзәк |
Сөмсә | ||
Нигезләү датасы | |||
Рәсми телләр | |||
Халык саны (2010) |
13 402[2] | ||
Халык тыгызлыгы |
7,5 кеше/км² кеше/км² | ||
Мәйдан |
1793,06 км²[3] | ||
Сәгать поясы |
MSK (UTC+4) | ||
http://www.sumsi-adm.ru/ | |||
Сөмсә районы (рус. Сюмсинский район, удм. Сюмси ёрос) — Удмуртиянең көнбатышында урнашкан муниципаль район.
Административ үзәге — Сөмсә авылы.
География
Чиктәшлек
Як | Район яки регион |
---|---|
Төньяк Көнбатыш |
Киров өлкәсе |
Төньяк-көнчыгыш | Селты районы |
Көньяк-көнчыгыш | Ува районы |
Көньяк | Вавож районы |
Районның көньяк өлеше Көлмез түбәнлегендә, ә көньяк өлеше - Тыловай калкулыгында урнашкан. Район территориясендә 114 елга ага, аларның иң зурысы - Көлмез, Нократ кушылдыгы.
Тарих
1929 елның 10 июнендә элекке Нократ губернасы Малмыж өязе Сөмсә вулысы Вәтәк автономияле өлкәсе составына тапшырылган, ә 15 июльдә Сөмсә районына үзгәртеп оештырылган. 1932 елда, Яңа Мултан районы юкка чыгару аркасында аның өлешләре (3 авыл советы) Сөмсә районына кергән.
1963 елда район юкка чыгарыла, ә аның территориясе Ува авыл районы һәм Ува сәнәгать районы арсында бүленгән. 1965 елның 12 гыйнварында яңадан барлыкка килә.
Халык
1970[4], % | 1979[5], % | 1989[6], % | 2002[7], % | 2010[2], % |
---|---|---|---|---|
24 213 | 19 131 | 17 883 | 16 288 | 13 402 |
Милли состав: удмуртлар — 37 %, урыслар — 55 %, татарлар — 3 % (2002 җанисәбе буенча).
Административ бүленеше
Авыл җирлеге | Административ үзәге | Торак пунктларның саны |
Население[8], кеше (2007 ел) |
Мәйдан, га |
---|---|---|---|---|
Васькино авыл җирлеге | Васькино | 6 | 1200 | 17184 |
Гура авыл җирлеге | Гура | 12 | 701 | 44190 |
Гуртлуд авыл җирлеге | Гуртлуд | 6 | 798 | 8107 |
Дмитрошур авыл җирлеге | Дмитрошур | 9 | 815 | 9175 |
Көлмез авыл җирлеге | Көлмез | 2 | 2910 | 21613 |
Муки-Какси авыл җирлеге | Муки-Какси | 5 | 894 | 14833 |
Орловское авыл җирлеге | Орловское | 6 | 974 | 24860 |
Сөмсә авыл җирлеге | Сөмсә | 10 | ? | 39010 |
Социаль инфраструктура
16 мәктәп, 11 балалар бакчасы, 1 балалар иҗаты үзәге, 2 балалар сәнгать үзәге, №34 профессиональ укуханәсе; 2 хастаханә, 2 амбулатория, 19 филшер-акушерлык пункты. Шулай ук 1 мәдәният йорты, 17 китапханә һәм балалар йорты эшли.
Икътисад
- Агач хәзерләү
Транспорт: «Казан—Малмыж—Пирем—Екатиринбур» юл район аша уза.