Сюмси районы: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Сюмси районы latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
IanraBot (бәхәс | кертем)
к →‎Тарих: clean up using AWB
IanraBot (бәхәс | кертем)
clean up
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
{{Административ берәмлек-2
{{Административ берәмлек-2
|Татар исеме= Сюмси районы
|Татар исеме= Сөмсә районы
|Герб= Coat of Arms of Syumsi rayon (Udmurtia).png
|Герб= Coat of Arms of Syumsi rayon (Udmurtia).png
|Гербның астагы язуы=
|Гербның астагы язуы=
Юл номеры - 9: Юл номеры - 9:
|Регион= [[Удмуртия]]
|Регион= [[Удмуртия]]
|Нигезләү= [[15 июль]] [[1929]]
|Нигезләү= [[15 июль]] [[1929]]
|Башкала= Сюмси
|Башкала= Сөмсә
|Регион төре=Төбәк
|Регион төре=Төбәк
|Киңлек=
|Киңлек=
Юл номеры - 26: Юл номеры - 26:
|Искәрмә=
|Искәрмә=
}}
}}
'''Сюмси районы''' ({{lang-ru|Сюмсинский район}}, {{lang-udm|Сюмси ёрос}}) — [[Удмуртия]]нең көнбатышында урнашкан муниципаль район.
'''Сөмсә районы''' ({{lang-ru|Сюмсинский район}}, {{lang-udm|Сюмси ёрос}}) — [[Удмуртия]]нең көнбатышында урнашкан муниципаль район.


[[Административ үзәк|Административ үзәге]] — [[Сюмси]] авылы.
[[Административ үзәк|Административ үзәге]] — [[Сөмсә]] авылы.


== География ==
== География ==
Юл номеры - 49: Юл номеры - 49:


== Тарих ==
== Тарих ==
1929 елның 10 июнендә элекке Нократ губернасы Малмыж өязе Сюмси вулысы Вәтәк автономияле өлкәсе составына тапшырылган, ә 15 июльдә Сюмси районына үзгәртеп оештырылган. 1932 елда, Яңа Мултан районы юкка чыгару аркасында аның өлешләре (3 авыл советы) Сюмси районына кергән.
1929 елның 10 июнендә элекке Нократ губернасы Малмыж өязе Сөмсә вулысы Вәтәк автономияле өлкәсе составына тапшырылган, ә 15 июльдә Сөмсә районына үзгәртеп оештырылган. 1932 елда, Яңа Мултан районы юкка чыгару аркасында аның өлешләре (3 авыл советы) Сөмсә районына кергән.


1963 елда район юкка чыгарыла, ә аның территориясе ''Ува авыл районы'' һәм ''Ува сәнәгать районы'' арсында бүленгән. 1965 елның 12 гыйнварында яңадан барлыкка килә.
1963 елда район юкка чыгарыла, ә аның территориясе ''Ува авыл районы'' һәм ''Ува сәнәгать районы'' арсында бүленгән. 1965 елның 12 гыйнварында яңадан барлыкка килә.
Юл номеры - 85: Юл номеры - 85:
| align=center | Орловское авыл җирлеге || align=center | Орловское || align=right | 6 || align=right | 974 || align=right | 24860
| align=center | Орловское авыл җирлеге || align=center | Орловское || align=right | 6 || align=right | 974 || align=right | 24860
|-
|-
| align=center | Сюмси авыл җирлеге || align=center | [[Сюмси]] || align=right | 10 || align=right | ? || align=right | 39010
| align=center | Сөмсә авыл җирлеге || align=center | [[Сөмсә]] || align=right | 10 || align=right | ? || align=right | 39010
|}
|}



14 авг 2018, 19:28 юрамасы

Сюмси районы
Герб
Байрак
Ил

 Россия[1]

Статус

муниципаль район һәм административная единица страны третьего уровня[d][1]

Төбәк

Удмуртия

Административ үзәк

Сөмсә

Нигезләү датасы

15 июль 1929

Рәсми телләр

удмурт, урыс

Халык саны  (2010)

13 402[2]

Халык тыгызлыгы

7,5 кеше/км² кеше/км²

Мәйдан

1793,06 км²[3]

Карта

Сәгать поясы

MSK (UTC+4)

http://www.sumsi-adm.ru/

Сөмсә районы (рус. Сюмсинский район, удм. Сюмси ёрос) — Удмуртиянең көнбатышында урнашкан муниципаль район.

Административ үзәгеСөмсә авылы.

География

Чиктәшлек

Як Район яки регион
Төньяк
Көнбатыш
Киров өлкәсе
Төньяк-көнчыгыш Селты районы
Көньяк-көнчыгыш Ува районы
Көньяк Вавож районы

Районның көньяк өлеше Көлмез түбәнлегендә, ә көньяк өлеше - Тыловай калкулыгында урнашкан. Район территориясендә 114 елга ага, аларның иң зурысы - Көлмез, Нократ кушылдыгы.

Тарих

1929 елның 10 июнендә элекке Нократ губернасы Малмыж өязе Сөмсә вулысы Вәтәк автономияле өлкәсе составына тапшырылган, ә 15 июльдә Сөмсә районына үзгәртеп оештырылган. 1932 елда, Яңа Мултан районы юкка чыгару аркасында аның өлешләре (3 авыл советы) Сөмсә районына кергән.

1963 елда район юкка чыгарыла, ә аның территориясе Ува авыл районы һәм Ува сәнәгать районы арсында бүленгән. 1965 елның 12 гыйнварында яңадан барлыкка килә.

Халык

1970[4], % 1979[5], % 1989[6], % 2002[7], % 2010[2], %
24 213 19 131 17 883 16 288 13 402

Милли состав: удмуртлар — 37 %, урыслар — 55 %, татарлар — 3 % (2002 җанисәбе буенча).

Административ бүленеше

Авыл җирлеге Административ үзәге Торак пунктларның
саны
Население[8],
кеше
(2007 ел)
Мәйдан,
га
Васькино авыл җирлеге Васькино 6 1200 17184
Гура авыл җирлеге Гура 12 701 44190
Гуртлуд авыл җирлеге Гуртлуд 6 798 8107
Дмитрошур авыл җирлеге Дмитрошур 9 815 9175
Көлмез авыл җирлеге Көлмез 2 2910 21613
Муки-Какси авыл җирлеге Муки-Какси 5 894 14833
Орловское авыл җирлеге Орловское 6 974 24860
Сөмсә авыл җирлеге Сөмсә 10 ? 39010

Социаль инфраструктура

16 мәктәп, 11 балалар бакчасы, 1 балалар иҗаты үзәге, 2 балалар сәнгать үзәге, №34 профессиональ укуханәсе; 2 хастаханә, 2 амбулатория, 19 филшер-акушерлык пункты. Шулай ук 1 мәдәният йорты, 17 китапханә һәм балалар йорты эшли.

Икътисад

  • Агач хәзерләү

Транспорт: «КазанМалмыжПиремЕкатиринбур» юл район аша уза.

Искәрмәләр