Гөрҗистан: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Гөрҗистан latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
AqQoyriq (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
AqQoyriq (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 6: Юл номеры - 6:
|Герб=Greater coat of arms of Georgia.svg
|Герб=Greater coat of arms of Georgia.svg
|Шигарь=Бердәмлектә көч<br />{{lang-ka|ძალა ერთობაშია}}
|Шигарь=Бердәмлектә көч<br />{{lang-ka|ძალა ერთობაშია}}
|Һимн исеме=Тависуплеба (Азатлык)
|Һимн исеме=Тависуплеба (Азатлык)|Аудио=Tavisupleba vocal.ogg
|Аудио=Tavisupleba voca l.ogg
|Идарә итү формасы=[[Парламент җөмһүрияте]]{{ref+|Статья 69 Конституции Грузии, принятой в 1995 году<ref>[http://www.vescc.az/constitution/georgian-constitution-rus.html Конституция Грузии]</ref>, устанавливает, что несмотря на наличие должности премьер-министра главой исполнительной власти страны является президент. Однако после инаугурации нового президента, намеченной на осень 2013 года, вступят в силу основные положения новой конституции, согласно которым формирование кабинета министров станет исключительной прерогативой парламента<ref name="VK-2012-08-23">{{cite web|url=http://www.vestikavkaza.ru/articles/Gruziya-transformiruyushchayasya-v-parlamentskuyu-respubliku.html|title=Грузия, трансформирующаяся в парламентскую республику|author=Калатозишвили Г.|date=2012-08-23|publisher=Вестник Кавказа (vestikavkaza.ru) |accessdate=2013-01-14|archiveurl=http://www.webcitation.org/6DnKxDpm6 |archivedate=2013-01-19}}</ref>. Таким образом, изменится форма правления государства.|*}}
|Идарә итү формасы=[[Парламент җөмһүрияте]]{{ref+|Статья 69 Конституции Грузии, принятой в 1995 году<ref>[http://www.vescc.az/constitution/georgian-constitution-rus.html Конституция Грузии]</ref>, устанавливает, что несмотря на наличие должности премьер-министра главой исполнительной власти страны является президент. Однако после инаугурации нового президента, намеченной на осень 2013 года, вступят в силу основные положения новой конституции, согласно которым формирование кабинета министров станет исключительной прерогативой парламента<ref name="VK-2012-08-23">{{cite web|url=http://www.vestikavkaza.ru/articles/Gruziya-transformiruyushchayasya-v-parlamentskuyu-respubliku.html|title=Грузия, трансформирующаяся в парламентскую республику|author=Калатозишвили Г.|date=2012-08-23|publisher=Вестник Кавказа (vestikavkaza.ru) |accessdate=2013-01-14|archiveurl=http://www.webcitation.org/6DnKxDpm6 |archivedate=2013-01-19}}</ref>. Таким образом, изменится форма правления государства.|*}}
|lat_dir = N|lat_deg = 41|lat_min = 41|lat_sec = 0
|lat_dir = N|lat_deg = 41|lat_min = 41|lat_sec = 0

12 июн 2019, 09:17 юрамасы

Гөрҗистан
საქართველო
Байрак Илтамга
Шигарь: «Бердәмлектә көч
гөрҗ. ძალა ერთობაშია»
Һимн: «Тависуплеба (Азатлык)»
Рәсми тел гөрҗи
Башкала Тбилиси, Кутаиси
Идарә итү формасы Парламент җөмһүрияте[* 1]
Президент
Премьер-министр
Парламент спикеры
Саломе Зурабишвили
Мамука Бахтадзе
Давид Усупашвили
Мәйдан
• Барлыгы

69 700 км²[* 2][3][4] км²
Халык саны
• Бәя (2013)
• Җанисәп (2002)
Халык тыгызлыгы

4 483 800[5]
4 369 579 кеше
ТЭП (САМП)
  • Барлыгы (2012)
  • Кеше башына

 (110-нчы)
ТЭП (номинал)
  • Барлыгы (2012)
  • Кеше башына

15,829 млрд.[6] $
КПҮИ (2013) 0,745[7] (югары
Акча берәмлеге лари
Интернет-домен .ge
ISO коды GE
ХОК коды GEO
Телефон коды +995
Сәгать кушаклары UTC+04:00, Евразия/Тбилиси[d][8] һәм Грузинское время[d]
Җини коэффициенты 34,5[9]

Гөрҗистан (гөрҗ. საქართველო Сакартвело, шулай ук Грузия) - Алгы Азиядә (күпчелек инглизтелле чыганаклар дәүләтне Якын Көнчыгыш яки Көнчыгыш Аурупага кертәләр), Кавказ артының көнбатыш өлешендә, Кара диңгезнең көнчыгыш ярында урнашкан дәүләт.

Гөрҗистан көньякта Әрмәнстан һәм Төркия, көньяк-көнчыгышта Азәрбайҗан һәм төньякта Русия белән чиктәш.

Абхазия һәм Көньяк Осетия территорияләре грузин хөкүмәте тарафыннан идарә ителми һәм Гөрҗистан хөкүмәте буенча Русия тарафыннан басып алынган Гөрҗистан өлешләре дип саналалар. Русия һәм БМОның башка дәүләтләре 2008-2009 елларда Абхазия һәм Көньяк Осетияне бәйсез дәүләт сыйфатында таныдылар. Күпчелек көнбатыш дәүләтләре Русиянең гамәлләрен сүгеп, Гөрҗистанның территориаль бөтенлеген яклап чыгыш ясадылар. Гөрҗистан хакимиятләре тарафыннан идарә ителүче территория көнбатышта Абхазия, төньякта Көньяк Осетия белән чиктәш.

Абхазиядә һәм Көньяк Осетиядә үткәрелгән бөтен халкы референдумда Гөрҗистаннан мөстәкыйльлеген якланган.

Русия Федерациясе белән дипломатик мөнәсәбәтләр 2008 елда Гөрҗистан тарафыннан өзелде. Русия белән дипломатик элемтәләр Швейцария илчелеге аша үткәрелә.

Гөрҗистан 2008 елгы сугыштан соң БДБ оешмасыннан чыгып китте.

Җәгърафия

Гөрҗистан табигате күп төрле. Территориясе биек вә урта биеклектәге таулар, калулыклар, түбәнлеләр, яссытаулык вә платолардан гыйбарәт. Җөмһүриятнең төньягын Зур Кавказның урта өлеше биләп тора. Гөрҗистанның иң биек ноктасы — Шһара тавы (5068 м). Зур Кавказның Гөрҗистандагы көнбатыш өлешендә карст киң таралган, көнчыгышта яшь янартау корылмалар бар. 

Дәүләт төзелеше

Гөрҗистан — демократик җөмһүрият. 1995 елда кабул ителгән конституция нигезендә дәүләт вә башкарма хакимият башлыгы — президент. Ул гомумхалык тавыш бирү юлы белән биш елга сайланыла. Иң югары канун чыгаручы хакимият органы — парламент.

2017 елда кабул ителгән ил Конституциясе нигезендә, 2018 елгы сайлаулар Гөрҗистан президентын туры тавыш бирү юлы белән соңгы сайлаулар булып тора. 2024 елда булачак сайлауларда Сайлау Коллегиясенең 300 әгъзасы тавыш бирәчәк. Сайланган президентның вәкаләтләре чикле булачак[10].

Искәрмәләр

  1. Статья 69 Конституции Грузии, принятой в 1995 году[1], устанавливает, что несмотря на наличие должности премьер-министра главой исполнительной власти страны является президент. Однако после инаугурации нового президента, намеченной на осень 2013 года, вступят в силу основные положения новой конституции, согласно которым формирование кабинета министров станет исключительной прерогативой парламента[2]. Таким образом, изменится форма правления государства.
  2. Шул исәптә Абхазия — 8600 км², Көньяк Осетия — 3900 км², Аҗария — 3400 км²

Сылтамалар