Әнвәр Бакиров (1920): юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Әнвәр Бакиров (1920) latin yazuında])
Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Minorax (бәхәс | кертем)
760 үзгәртергә
fix lint error
Фәрһад (бәхәс | кертем)
4079 үзгәртергә
Юл номеры - 226: Юл номеры - 226:
== Искәрмәләр ==
== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}
{{искәрмәләр}}

⚫
{{яхшы мәкалә}}
== Сылтамалар ==
⚫
{{Тышкы сылтамалар}}{{яхшы мәкалә}}


{{Тукай премиясе лауреатлары 1970-1980}}
{{Тукай премиясе лауреатлары 1970-1980}}

16 июл 2020, 06:50 юрамасы

Әнвәр Бакиров
Туган телдә исем Әнвәр Закир улы Бакиров
Туган 7 июль 1920(1920-07-07)
Казан
Үлгән 10 август 2001(2001-08-10) (81 яшь)
Казан
Күмү урыны Яңа бистә зираты
Яшәгән урын Кечкенә урам, Казан[1]
Ватандашлыгы  СССР
 Россия
Әлма-матер Казан дәүләт консерваториясе
Һөнәре композитор
Бүләк һәм премияләре Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе
Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Бакиров битенә күчегез.

Әнвәр Закир улы Бакиров — татар композиторы, Татарстанның һәм Русиянең атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның халык артисты, Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты.

Тормыш юлы

Ул 1920 елның 7 июлендә Казанда туа. Бала чагы Биектау районының Әлдермеш авылында уза. Музыкаль белемне ул Казан музыка училищесында ала. Училищены 1940 елда эскрипкә классы буенча Ильяс Әүхәдиевтә, композиция классы буенча Юрий Виноградовта (1907-1983) тәмамлый. 1940 елда хәрби хезмәткә алына. Бөек Ватан сугышы елларында армия сафларында була. 1942 елны В.И. Ленин ис. Сембер югары командалык танк училищесын тәмамлый. 1946 елда гвардия лейтенанты званиесендә отставкага чыга.

Сугыштан соң ул Казан дәүләт консерваториядә укуны дәвам итә. Композиция буенча Мәскәү консерваториясе профессоры Альберт Леман (1915-1998) курсында укый.

1951-56 елларда Казан музыка училищесында укыта. 1956-57 елларда Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театрында әдәби бүлеге мөдире булып эшли. 1958 елны Ә. Бакиров Алабуга шәһәрендә музыка мәктәбе оештыра. Бүген Алабуганың №1 музыка мәктәбе аның исемен йөртә. 1957-70 елларда Казан, Алабуга балалар музыка мәктәпләрендә укыта, Казан, Минзәлә, Чаллының һәвәскәр сәнгать коллективлары белән иҗади җитәкчелек итә.

Хатыны - Фирдәвес Болгарская

Иҗат

Выпускник консерватории

Ә. Бакировның мөстәкыйль иҗади юлы 1937 елда язылган «Иртәнге серенада» җырыннан башлана дип саныйлар (Хәй Вахит шигыренә, беренче башкаручысы Нияз Даутов). Бу җыр аның иң популяр әсәрләрнең берсенә әйләнә. Үз иҗади гомерендә Әнвәр Бакиров халык үз иткән 200дән артык җыр язган. Композиторның иҗатына жанрларның киң диапазоны хас.
Бакировның иң мөһим әсәрләренең берсе – «Алтын тарак» балеты (1957 ел), яңа редакциядә — «Су анасы»[2] (1971 ел), Тукайның шул исемдәге әкияте мотивлары буенча. Бу балет иң популяр татар балетларының берсе булып тора.
Бу әсәр М. Җәлил исемендәге опера һәм балет театрында зур уңыш белән бара. 1973 елда авторы һәм башкаручылар Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе белән бүләкләнәләр.
Ә. Бакиров шулай ук музыкаль комедияләргә, опералар һәм оркестрлар өчен музыка иҗат итә. Аның күп җырлары да халык күңеленә үтеп кергәннәр.
Ә. Бакиров соңгы вакытларда онытыла башлаган музыкаль комедия жанрына игътибар юнәлтә. Бу жанрда «Тальян моңы» (1962) иҗат ителә. Башка зур әсәрләре — «Беренче факел» (1970), «Су анасы» поэмасы (1952), «Тукай» операсы (1983), увертюра «КамАЗ» увертюрасы (1974).

Җырлар, романслар, дуэтлар, хорлар

2000 ел

Нота җыентыклар

Заголовок
«Алтын тарак балетыннан биюләр» Рәссамы — И.Хантемиров, Татарстан китап нәшрияты, 1963, 44б.
«Алтын тарак балетыннан биюләр» Рәссамы — И.Хантемиров, Татарстан китап нәшрияты, 1963, 44б.  
«Ватан чакыра» Рәссамы — И.Субаев, Татарстан китап нәшрияты. 1967, 44б.
«Ватан чакыра» Рәссамы — И.Субаев, Татарстан китап нәшрияты. 1967, 44б.  
«Мәк чәчәге» Рәссамы — А.Садыйков, Татарстан китап нәшрияты, 1969, 44б.
«Мәк чәчәге» Рәссамы — А.Садыйков, Татарстан китап нәшрияты, 1969, 44б.  
"Тальян моңы" Рәссамы - И.Субаев, Татарстан китап нәшрияты, 1970, 60б.
"Тальян моңы" Рәссамы - И.Субаев, Татарстан китап нәшрияты, 1970, 60б.  
"Мәхәббәтем" Рәссамы - Г.Трифонов Татарстан китап нәшрияты., 1979, 84б.
"Мәхәббәтем" Рәссамы - Г.Трифонов Татарстан китап нәшрияты., 1979, 84б.  
"Авылым таңнары" Рәссамы - Ю.Пахомов Татарстан китап нәшрияты., 1984, 72б.
"Авылым таңнары" Рәссамы - Ю.Пахомов Татарстан китап нәшрияты., 1984, 72б.  
"Су анасы" Балет, клавир Рәссамы - Г.Христиани Издательство "Советский композитор". 1984, 128б.
"Су анасы" Балет, клавир Рәссамы - Г.Христиани Издательство "Советский композитор". 1984, 128б.  
"Болшевская тетрадь" Фортепьяно. Беренче адымлар. Кулязма. 1987.
"Болшевская тетрадь" Фортепьяно. Беренче адымлар. Кулязма. 1987.  
"Балалар өчен җиде пьесса" Рәссамы - Г.Христиани Нашрият "Совет композиторлар"., 1988, 90б.
"Балалар өчен җиде пьесса" Рәссамы - Г.Христиани Нашрият "Совет композиторлар"., 1988, 90б.  
"Сайланма җырлар" Рәссамы - И.Субаев Татарстан китап нәшрияты., 1990, 240б.
"Сайланма җырлар" Рәссамы - И.Субаев Татарстан китап нәшрияты., 1990, 240б.  
"Музыка дәрәсләр өчен Ике җыр" Рәссамы - Л.М.Яркова Татарстан китап нәшрияты., 1990, 93б.
"Музыка дәрәсләр өчен Ике җыр" Рәссамы - Л.М.Яркова Татарстан китап нәшрияты., 1990, 93б.  
"Су анасы" Балет, Гөлнар Әнвәр кызы Бакировның үзгәртеп язу, Рәссамы - Борис Кноблок и Н.Тишенкова, Казан, ДМШ № 6, 2010, 96б.
"Су анасы" Балет, Гөлнар Әнвәр кызы Бакировның үзгәртеп язу, Рәссамы - Борис Кноблок и Н.Тишенкова, Казан, ДМШ № 6, 2010, 96б.  
"Балалар өчен инструменталь пьессалар җыентыгы" Казан, ДМШ № 6, 2010, 196б.
"Балалар өчен инструменталь пьессалар җыентыгы" Казан, ДМШ № 6, 2010, 196б.  
"Балалар өчен җырлар җыентыгы" Казан, ДМШ № 6, 2010, 32б.
"Балалар өчен җырлар җыентыгы" Казан, ДМШ № 6, 2010, 32б.  

Хәтер

Әнвәр Бакиров
(1920-2001)

Шулай ук карагыз

Portal icon Шәхесләр порталы

Сылтамалар

Гөлнар Бакирова, Әтием турында

Искәрмәләр

  1. ↑ https://jitely.info/kazan
  2. ↑ «Су анасы»

Сылтамалар

 Бу мәкалә Татар Википедиясенең яхшы мәкаләләр рәтенә керә.


Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Әнвәр_Бакиров_(1920)&oldid=2497182