Закир Солтанов: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Закир Солтанов latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Nurbot (бәхәс | кертем)
к →‎top: clean up, replaced: {{Infobox military person cyrillic → {{Шәхес using AWB
Timlesj (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 15: Юл номеры - 15:
| awards = {{Алтын Йолдыз медале}} (1945)<br/><br/>{{Ленин ордены|тип=орден кавалерлары}} (Ленин ордены)
| awards = {{Алтын Йолдыз медале}} (1945)<br/><br/>{{Ленин ордены|тип=орден кавалерлары}} (Ленин ордены)
}}
}}
'''Закир Солтанов''' ([[1923 ел|1923 елның]] [[29 июнь|29 июне]] — [[1983 ел|1983 елның]] [[6 апрель|6 апреле]]) — 498 нче укчы полкының танкка каршы мылтыклар взводы командиры, [[лейтенант]]. [[Советлар Берлеге каһарманы]].
===Сылтама===

== Тормыш юлы ==
Закир Солтанов 1923 елның 29 июнендә Әбдулмән авылында (хәзер — [[Удмуртия|Удмуртиянең]] Кече Пурга районы) туа. Милләте буенча [[Татарлар|татар]]<ref name=":0">[http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=11176 Закир Солтанов «Илнең каһарманнары» сәхифәсендә]</ref>. 1949 елдан [[Советлар Берлеге коммунистик фиркасе|СБКФ]] әгъзасы, 1937 елда Кече Пурга мәктәбендә алты сыйныф тәмамлый, аннан Әгерҗе фабрика-завод укучылары мәктәбен тәмамлый. 1940 елдан Ижау машина төзелеше заводында слесарь булып эшли.

[[Удмурт Автономияле Совет Социалистик Республикасы|Удмурт АССРның]] Ижау шәһәр хәрби комиссариаты тарафыннан фронтка чакырыла, 1942 елның ноябрендә ирекле рәвештә фронтка китә. 1943 елның гыйнварыннан армия сафларында. Үзәк, [[1-нче Украин фронты|1 нче Украин]] һәм [[1-нче Беларус фронты|1 нче Беларус]] фронтларында сугыша. Сугыш хәрәкәтләрендә беренче тапкыр [[Орёл]] янында автоматчыларның аерым чаңгы бригадасы составында катнаша. Взвод командиры буларак Орлов-Курск дугасында сугыша. [[Ковель]] янында сугышкан өчен «Сугышчан казанышлары өчен» медален ала.

1944 елда кече лейтенантлар курсларын тәмамлаганнан соң Закир Солтановны 132 нче укчы дивизиясенең 498 нче укчы полкы танкка каршы мылтык взводы командиры итеп билгелиләр. [[Висла|Висланы]] кичкәндә аерылып чыга.

1945 елның гыйнварында дивизиянең алдынгы бүлекчәләре Висла янына чыгалар. 15 гыйнварда лейтенант Солтанов Яблонна-Легионово авылының төньяк өлешендә дошман оборонасын өзүдә катнаша. 15 гыйнвардан 16 гыйнварга каршы төндә лейтенант Солтанов боз буенча ике сугышчы белән Чонсткув торак пункты янында елганың көнбатыш ярына чыга. Чыбык белән урап алынган киртәдә яшерен рәвештә тишек ясап һәм дошманның көчләрен җентекләп өйрәнеп, төркем кире әйләнеп кайта. Аннары Солтанов шул ук төндә үз төркеме сугышчылары һәм 1319 нчы укчылар полкының автоматчиклар ротасы составында штурм төркемен тишек аша үткәрә. Штурм төркеме дошманның оборона позициясенә һөҗүм итә, беренче траншеяны ала һәм оборонаны ала. Алар алдында җир кишәрлеген саклап калу һәм төп көчләрнең елга аша кичү юлын саклау бурычы тора.

Десантчыларга артиллерия һәм миномётлар уты җитешә, пехоталы бронетранспортёрлар килеп чыга. Сугышчылар машиналарга танкка каршы мылтыктан аталар, автоматлар, пулемётлар һәм винтовкалар уты белән дошман пехотасын юк итәләр. Аннан танклар килеп чыгалар. Солтанов дошманның траншеясыннан алынган «фаустпатроннар»ны кулланып, ике танкка һөҗүм итә.

[[ССРБ Югары Шурасы]] Президиумының 1945 елның 24 мартындагы Указы белән командованиенең хәрби биремнәрен үрнәк үтәгән өчен һәм күрсәткән батырлыгы өчен лейтенант Закир Солтановка Ленин ордены һәм «Алтын Йолдыз» медале тапшырылып, Советлар Берлеге каһарманы исеме бирелә.

Җиңү көнен Закир Солтанов [[Берлин|Берлинда]] каршы ала.

1947 елда Куйбышев Эчке эшләр министрлыгының офицер мәктәбен тәмамлый. Свердловск һәм Свердловск өлкәсендә оператив вәкаләтле вәкил булып эшли. 1953 елдан капитан Закир Солтанов запаста. [[Херсон]] шәһәрендә яши. 1983 елның 6 апрелендә вафат була<ref name=":0" />.

== Бүләкләр ==

* [[Советлар Берлеге каһарманы|Советлар Берлеге Каһарманы]]:
** [[«Алтын Йолдыз» медале (ССРБ)|«Алтын Йолдыз» медале]]
** [[Ленин ордены]]
* [[Сугышчан хезмәтләре өчен медале|«Сугышчан хезмәтләре өчен» медале]].

== Хәтер ==

* Закир Солтанов исеме [[Ижау]] шәһәрендәге Җинү паркында Мәңгелек ут янындагы стелада һәм машина төзелеше заводы хезмәткәрләре — Советлар Берлеге каһарманнырына мемориаль тактада мәңгеләштерелгән<ref name=":0" />.

== Искәрмәләр ==
<references />

==Сылтамалар==
*[http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=11176 Герой турында]
*[http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=11176 Герой турында]



12 апр 2021, 23:54 юрамасы

Закир Солтанов
Туган 29 июнь 1923(1923-06-29)
Абдульменево[d], Малопургинское сельское поселение[d], Кече Пурга районы, Удмурт Автономияле Совет Социалистик Республикасы, СССР
Үлгән 6 апрель 1983(1983-04-06) (59 яшь)
Херсон, Украина Совет Социалистик Республикасы, СССР
Катнашкан сугышлар/алышлар Алман-совет сугышы
Бүләк һәм премияләре Совет Берлеге Каһарманы (1945)

Ленин ордены (Ленин ордены)

Закир Солтанов (1923 елның 29 июне1983 елның 6 апреле) — 498 нче укчы полкының танкка каршы мылтыклар взводы командиры, лейтенант. Советлар Берлеге каһарманы.

Тормыш юлы

Закир Солтанов 1923 елның 29 июнендә Әбдулмән авылында (хәзер — Удмуртиянең Кече Пурга районы) туа. Милләте буенча татар[1]. 1949 елдан СБКФ әгъзасы, 1937 елда Кече Пурга мәктәбендә алты сыйныф тәмамлый, аннан Әгерҗе фабрика-завод укучылары мәктәбен тәмамлый. 1940 елдан Ижау машина төзелеше заводында слесарь булып эшли.

Удмурт АССРның Ижау шәһәр хәрби комиссариаты тарафыннан фронтка чакырыла, 1942 елның ноябрендә ирекле рәвештә фронтка китә. 1943 елның гыйнварыннан армия сафларында. Үзәк, 1 нче Украин һәм 1 нче Беларус фронтларында сугыша. Сугыш хәрәкәтләрендә беренче тапкыр Орёл янында автоматчыларның аерым чаңгы бригадасы составында катнаша. Взвод командиры буларак Орлов-Курск дугасында сугыша. Ковель янында сугышкан өчен «Сугышчан казанышлары өчен» медален ала.

1944 елда кече лейтенантлар курсларын тәмамлаганнан соң Закир Солтановны 132 нче укчы дивизиясенең 498 нче укчы полкы танкка каршы мылтык взводы командиры итеп билгелиләр. Висланы кичкәндә аерылып чыга.

1945 елның гыйнварында дивизиянең алдынгы бүлекчәләре Висла янына чыгалар. 15 гыйнварда лейтенант Солтанов Яблонна-Легионово авылының төньяк өлешендә дошман оборонасын өзүдә катнаша. 15 гыйнвардан 16 гыйнварга каршы төндә лейтенант Солтанов боз буенча ике сугышчы белән Чонсткув торак пункты янында елганың көнбатыш ярына чыга. Чыбык белән урап алынган киртәдә яшерен рәвештә тишек ясап һәм дошманның көчләрен җентекләп өйрәнеп, төркем кире әйләнеп кайта. Аннары Солтанов шул ук төндә үз төркеме сугышчылары һәм 1319 нчы укчылар полкының автоматчиклар ротасы составында штурм төркемен тишек аша үткәрә. Штурм төркеме дошманның оборона позициясенә һөҗүм итә, беренче траншеяны ала һәм оборонаны ала. Алар алдында җир кишәрлеген саклап калу һәм төп көчләрнең елга аша кичү юлын саклау бурычы тора.

Десантчыларга артиллерия һәм миномётлар уты җитешә, пехоталы бронетранспортёрлар килеп чыга. Сугышчылар машиналарга танкка каршы мылтыктан аталар, автоматлар, пулемётлар һәм винтовкалар уты белән дошман пехотасын юк итәләр. Аннан танклар килеп чыгалар. Солтанов дошманның траншеясыннан алынган «фаустпатроннар»ны кулланып, ике танкка һөҗүм итә.

ССРБ Югары Шурасы Президиумының 1945 елның 24 мартындагы Указы белән командованиенең хәрби биремнәрен үрнәк үтәгән өчен һәм күрсәткән батырлыгы өчен лейтенант Закир Солтановка Ленин ордены һәм «Алтын Йолдыз» медале тапшырылып, Советлар Берлеге каһарманы исеме бирелә.

Җиңү көнен Закир Солтанов Берлинда каршы ала.

1947 елда Куйбышев Эчке эшләр министрлыгының офицер мәктәбен тәмамлый. Свердловск һәм Свердловск өлкәсендә оператив вәкаләтле вәкил булып эшли. 1953 елдан капитан Закир Солтанов запаста. Херсон шәһәрендә яши. 1983 елның 6 апрелендә вафат була[1].

Бүләкләр

Хәтер

  • Закир Солтанов исеме Ижау шәһәрендәге Җинү паркында Мәңгелек ут янындагы стелада һәм машина төзелеше заводы хезмәткәрләре — Советлар Берлеге каһарманнырына мемориаль тактада мәңгеләштерелгән[1].

Искәрмәләр

  1. 1,0 1,1 1,2 Закир Солтанов «Илнең каһарманнары» сәхифәсендә

Сылтамалар