Азак диңгезе: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу

← Алдагы төзәтмә Киләсе төзәтмә →

Контент бетерелгән Контент өстәлгән

КүрсәтмәлеВики-текст

Кертелгән

10 апр 2011, 06:34 юрамасы

Азак диңгезе

Мәйдан

37605 км²

Иң зур тирәнлек

14,4 м м

Уртача тирәнлек

5—13 м

Яр сызыгы озынлыгы

1472 км

Коючы елгалар

Дон, Кубань, Ея, Кальмиус

Азак диңгезе (рус. Азовское море, укр. Азовське море, кырымтат. Azaq deñizi) — Аурупаның көнчыгышында, Украина һәм Русия җирләрендә урнашкан эчке дингез. Керчен бугазы аша Кара диңгез белән тоташа. Азак диңгезе — дөньяның иң сай диңгезе, тирәнлеге 14,4 км-дан күбрәк түгел.

Атама

Азак атамасының кайдан килеп чыкканлыгы төгәл билгеле түгел. Бер фикер буенча ул төрки аз сүзеннән килеп чыккан, икенче фикер буенча исә елга тамагы элек төркиләрдә азак дип аталганга диңгезгә шундый исем бирелгән.

География

Диңгезнең иң озын җире - 343 км, иң киң җире - 231 км; яр сызыгы озынлыгы - 1472 км; өслек мәйданы — 37605 км² (монда мәйданы 107,9 кв. км булган утраулар һәм диңгезгә уелып кергән җирләр керми).

Азак диңгезе - сай сулы тәбәнәк ярлы яссы диңгез.

Диңгезгә коючы елгалар:

Украина:
- төньяк-көнбатышта: Кече Утлюк, Молочная, Корсак, Лозоватка, Обиточная, Берда, Кальмиус, Грузский Еланчик;
Россия:
- төньяк-көнчыгышта: Мокрый Еланчик, Миус, Самбек, Дон, Кагальник, Мокрая Чубурка, Ея;
- көньяк-көнчыгышта: Протока, Кубань.

Чыганаклар

Рус Википедиясе (рус.)
Инглиз Википедиясе (ингл.)

@@ Юл номеры - 2: / Юл номеры - 2: @@
 |исем = Азак диңгезе
 |үзисем =
-|рәсем = Locatie Zee van Azov.PNG
+|рәсем = AzovseaNASA.jpg
-|рәсем язуы = Азак диңгезе Аурупа картасында
+|рәсем язуы = космостан фотосурәт
 |өлкә =
 |урнашу =
 |ДӨК биеклеге =
 |мәйдан = 37605
-|иң зур тирәнлек = 15,3
+|иң зур тирәнлек = 14,4 м
-|уртача тирәнлек = 13
+|уртача тирәнлек = 5—13
 |үтә күренмәлелек =
 |яр сызыгы озынлыгы = 1472
 |күләм =
-|коючы елгалар = [[Дон (елга)|Дон]], [[Кубань (елга)|Кубань]]
+|коючы елгалар = [[Дон]], [[Кубань елгасы|Кубань]], [[Ея]], [[Кальмиус]]
 |чыгучы елгалар =
 }}
-'''Азак диңгезе''' ([[украин теле|укр.]] Азовське море, [[Кырым татарчасы|кыр.-тат.]] Azaq deñizi, [[борынгы грек теле|бор.-грек.]] Μαιώτιδα λίμνη, [[Латинча|лат.]] Palus Maeotis, {{lang-ady|Хы МыутIэ}}) — [[Кара диңгез|Кара диңгезнең]] [[Керчь бугазы]] белән аерылып торучы төньяк-көнчыгыш бассейны. Азак диңгезе - дөньядагы иң сай диңгез.
+'''Азак диңгезе''' ({{lang-ru|Азовское море}}, {{lang-uk|Азовське море}}, {{lang-crh|Azaq deñizi}}) — [[Аурупа]]ның көнчыгышында, [[Украина]] һәм [[Русия]] җирләрендә урнашкан эчке [[дингез]]. [[Керчен бугазы]] аша [[Кара диңгез]] белән тоташа. Азак диңгезе — дөньяның иң сай диңгезе, тирәнлеге 14,4 км-дан күбрәк түгел.
 == Атама ==
@@ Юл номеры - 33: / Юл номеры - 33: @@
 ** төньяк-көнчыгышта: Мокрый Еланчик, [[Миус (елга)|Миус]], Самбек, [[Дон (елга)|Дон]], [[Кагальник (елга)|Кагальник]], Мокрая Чубурка, [[Ея (елга)|Ея]];
 ** көньяк-көнчыгышта: Протока, [[Кубань (елга)|Кубань]].
-== Чыганак ==
+== Чыганаклар ==
-http://ru.wikipedia.org/wiki/Азовское_море</br>http://en.wikipedia.org/wiki/Sea_of_Azov
+{{Навигация|Викиҗыентык = Sea of Azov}}
+* [http://ru.wikipedia.org/wiki/Азовское_море Рус Википедиясе] {{ref-ru}}
+* [http://en.wikipedia.org/wiki/Sea_of_Azov Инглиз Википедиясе] {{ref-en}}
 [[Төркем:Атлантик океанның диңгезләре]]