Вәлиулла Мортазин-Иманский: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Вәлиулла Мортазин-Иманский latin yazuında])
Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Marat Vildanov (бәхәс | кертем)
6325 үзгәртергә
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Derslek (бәхәс | кертем)
33 974 үзгәртергә
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
{{Шәхес
⚫
'''Вәлиулла Гайназар улы Мортазин''' — [[татар-башкорт]] артисты.
| исем = Вәлиулла Мортазин-Иманский
| рәсем =
| рәсем_зурлыгы = 150px
| alt = <!--рәсемгә курсорны куйганда чыга торган язу-->
| рәсем язуы =
| тулы исем = Вәлиулла Гайназар улы Мортазин
| һөнәр =
| туу датасы = 4.12.1885
| туу җире = [[Оренбург]] губернасының Мораптал волосте Имангол авылы
| гражданлык =
| милләт =
| үлем датасы = 10.7.1938
| үлем җире = [[Мәскәү]]
| әти =
| әни =
| ир =
| хатын =
| балалар =
| бүләк һәм премияләр =
| сайт =
| башка мәгълүмат =
}}
⚫
'''Вәлиулла Гайназар улы Мортазин''' — [[Сәйяр]] труппасы артисты, режиссеры, башкорт театрына нигез салучы, [[РСФСР]] халык артисты.


Ул хәзерге [[Оренбург өлкәсе|Оренбург өлкәсенең]] Октябрь районы Имангол авылында якынча [[1900 ел]]да<ref>[http://www.yeshlek.ru/node/1810]</ref> туа. Сәхнәдә тәүге адымнарын [[Оренбург]]та И.Кудашев-Ашказарский, Н.Гайнуллин, Ә.Кулалаев, Н.Хәйретдинов белән бергә атлый. Соңыннан [[Габдулла Кариев]] белән берлектә, беренче профессиональ татар труппасы «Сәйяр»ны төзи һәм, [[1915 ел]]да «Ширкәт»не төзегәнче, анда актер, режиссер сыйфатында хезмәт итә.
Ул хәзерге [[Оренбург өлкәсе|Оренбург өлкәсенең]] Октябрь районы Имангол дигән татар авылында [[1885 ел]]да дөньяга килә. Сәхнәдә тәүге адымнарын [[Оренбург]]та И.Кудашев-Ашказарский, Н.Гайнуллин, Ә.Кулалаев, Н.Хәйретдинов белән бергә ясый. Соңыннан [[Габдулла Кариев]] белән берлектә, беренче профессиональ татар труппасы «Сәйяр»ны төзи һәм, [[1915 ел]]да «Ширкәт»не төзелгәнче, анда актер, режиссер сыйфатында хезмәт итә.


Октябрь инкыйлабыннан соң, Вәлиулла Мортазин башкорт профессиональ театры булдыру өстендә актив эшли. Ул — шәхес культы корбаны.
Октябрь инкыйлабыннан соң, Вәлиулла Мортазин башкорт профессиональ театры булдыру эшенә керешә. 1919 елда ул [[Стәрлетамак]]та яңа төзелгән [[Башкорт дәүләт академия театры|Башкорт драма театрына]] баш режиссер булып куела. 1937 елга кадәр Башкортстан хөкүмәтендә мәдәният өчен җаваплы вазифалы урыннар били.


Дөньяны кабул итүе, иҗат юнәлеше ягыннан күбрәк романтизмга тартылган шәхес буларак, артист Фердинанд (“Мәкер һәм мәхәббәт”), Фәхретдин (“Мосыйбәте Фәхретдин”), Сөләйман (“Яшә, Зөбәйдә, яшим мин!”) кебек күтәренке рух, романтик пафос, патетика таләп иткән рольләрдә уңыш казана. Әмма ул реалистик репертуарны да читләтми.
Дөньяны кабул итүе, иҗат юнәлеше ягыннан күбрәк романтизмга тартылган шәхес буларак, артист Фердинанд (“Мәкер һәм мәхәббәт”), Фәхретдин (“Мосыйбәте Фәхретдин”), Сөләйман (“Яшә, Зөбәйдә, яшим мин!”) кебек күтәренке рух, романтик пафос, патетика таләп иткән рольләрдә уңыш казана. Әмма ул реалистик репертуарны да читләтми. [[Шәехзадә Бабич]]ның "Газазил" поэмасын сәхнәләштерә.


Режиссер буларак та Вәлиулла Мортазин куяр өчен күбрәк “Әлмансур” (Г.Гейне), “Хөкемдә хаталык” (А.Деннери), “Карагол” (Д.Юлтый), “Башкорт туе” (М.Буранголов) кебек югары стильдәге әсәрләр сайлый.
Режиссер буларак та Вәлиулла Мортазин куяр өчен күбрәк “Әлмансур” (Г.Гейне), “Хөкемдә хаталык” (А.Деннери), “Карагол” (Д.Юлтый), “Башкорт туе” (М.Буранголов) кебек югары стильдәге әсәрләр сайлый.


Ул [[1938 ел]]да вафат.
Ул — [[шәхес культы]] корбаны.


== Чыганаклар ==
== Чыганаклар ==
http://encikl.bashedu.ru/iii/imanskiy.htm
Во имя театра без границ http://www.tatworld.ru/article.shtml?article=804&section=0&heading=0
{{reflist}}
{{reflist}}


23 май 2011, 16:07 юрамасы

Вәлиулла Мортазин-Иманский
Туган телдә исем Вәлиулла Гайназар улы Мортазин
Туган 4 декабрь 1885(1885-12-04)
Оренбург губернасының Мораптал волосте Имангол авылы
Үлгән 10 июль 1938(1938-07-10) (52 яшь)
Мәскәү
Ватандашлыгы Россия империясе
 СССР
Әлма-матер Хөсәения мәдрәсәсе
Һөнәре актёр

 Вәлиулла Мортазин-Иманский Викиҗыентыкта

Вәлиулла Гайназар улы Мортазин — Сәйяр труппасы артисты, режиссеры, башкорт театрына нигез салучы, РСФСР халык артисты.

Ул хәзерге Оренбург өлкәсенең Октябрь районы Имангол дигән татар авылында 1885 елда дөньяга килә. Сәхнәдә тәүге адымнарын Оренбургта И.Кудашев-Ашказарский, Н.Гайнуллин, Ә.Кулалаев, Н.Хәйретдинов белән бергә ясый. Соңыннан Габдулла Кариев белән берлектә, беренче профессиональ татар труппасы «Сәйяр»ны төзи һәм, 1915 елда «Ширкәт»не төзелгәнче, анда актер, режиссер сыйфатында хезмәт итә.

Октябрь инкыйлабыннан соң, Вәлиулла Мортазин башкорт профессиональ театры булдыру эшенә керешә. 1919 елда ул Стәрлетамакта яңа төзелгән Башкорт драма театрына баш режиссер булып куела. 1937 елга кадәр Башкортстан хөкүмәтендә мәдәният өчен җаваплы вазифалы урыннар били.

Дөньяны кабул итүе, иҗат юнәлеше ягыннан күбрәк романтизмга тартылган шәхес буларак, артист Фердинанд (“Мәкер һәм мәхәббәт”), Фәхретдин (“Мосыйбәте Фәхретдин”), Сөләйман (“Яшә, Зөбәйдә, яшим мин!”) кебек күтәренке рух, романтик пафос, патетика таләп иткән рольләрдә уңыш казана. Әмма ул реалистик репертуарны да читләтми. Шәехзадә Бабичның "Газазил" поэмасын сәхнәләштерә.

Режиссер буларак та Вәлиулла Мортазин куяр өчен күбрәк “Әлмансур” (Г.Гейне), “Хөкемдә хаталык” (А.Деннери), “Карагол” (Д.Юлтый), “Башкорт туе” (М.Буранголов) кебек югары стильдәге әсәрләр сайлый.

Ул — шәхес культы корбаны.

Чыганаклар

http://encikl.bashedu.ru/iii/imanskiy.htm Во имя театра без границ http://www.tatworld.ru/article.shtml?article=804&section=0&heading=0


Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк?:
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Вәлиулла_Мортазин-Иманский&oldid=394853