Ямал-Ненец автономияле округы: юрамалар арасында аерма
к r2.6.4) (робот үзгәртте: diq:Yamalo-Nenets; косметик үзгәртүләр |
Рашат Якупов (бәхәс | кертем) Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 1: | Юл номеры - 1: | ||
{{Ил |
|||
|исем=Ямал-Ненец автономияле округы |
|||
|исем2=Ямало-Ненецкий автономный округ |
|исем2=Ямало-Ненецкий автономный округ |
||
|исем3=Ямалы-Ненёцие автономной ӈокрук |
|исем3=Ямалы-Ненёцие автономной ӈокрук |
||
Юл номеры - 30: | Юл номеры - 31: | ||
|телефон коды=+7 |
|телефон коды=+7 |
||
}} |
}} |
||
'''Яма́л-Не́нец автоно́мияле о́кругы''' ( |
'''Яма́л-Не́нец автоно́мияле о́кругы''' ({{lang-ru|Ямало-Ненецкий автономный округ}}, {{lang-yrk|Ямалы-Ненёцие автономной ӈокрук}}) — [[Русия Федерациясе]]нең субъекты ([[Төмән өлкәсе]] составында). |
||
Округның административ үзәге |
Округның административ үзәге — [[Салехард]] каласы. |
||
== Чиктәшлек == |
== Чиктәшлек == |
||
{|class="standard sortable" |
{|class="standard sortable" |
||
Юл номеры - 45: | Юл номеры - 48: | ||
|- |
|- |
||
|} |
|} |
||
== География == |
== География == |
||
Округ Көнбатыш [[Себер]] тигезлекнең арктик зонада, күбесенчә Поляр тугәрәк артында урнашкан. Округның төньякта Ямал ярымутравы урнаша, көнбатышта |
Округ Көнбатыш [[Себер]] тигезлекнең арктик зонада, күбесенчә Поляр тугәрәк артында урнашкан. Округның төньякта Ямал ярымутравы урнаша, көнбатышта — Поляр Урал таулары. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Углеводород запаслар буенча ЯНАО Русия регионнар арасында беренче урыннарда тора. |
Углеводород запаслар буенча ЯНАО Русия регионнар арасында беренче урыннарда тора. |
||
== Тарих == |
== Тарих == |
||
Ямало-Ненец автономияле округы (башта |
Ямало-Ненец автономияле округы (башта — милли округ) Урал өлкә составында [[1930 ел]]да барлыкка килә. Аннары округ Обь-Иртыш һәм [[Омск өлкәсе]] составына керә, ә [[1944 ел]]да [[Төмән өлкәсе]] составына керә. |
||
1977 |
[[1977 ел]]дан — автономияле округ. |
||
== Демография == |
== Демография == |
||
ЯНАО халык саны |
ЯНАО халык саны — 546 170 кеше ([[Бөтенрусия халык санын алу, 2010|2010 җанисәбе]] буенча); халык тыгызлыгы — 0,7 кеше/км². |
||
Халык табигый үсеше |
Халык табигый үсеше — 9,8 (1000 кешегә, [[2010]]). |
||
Халыкның 84,9 % шәһәрләрдә яши. |
Халыкның 84,9 % шәһәрләрдә яши. |
||
Милли состав |
|||
Халык составы |
|||
{| class="standard" |
{| class="standard" |
||
!Халык ||[[1959]]||[[1970]]||[[1979]]||[[1989]]||[[2002]] ([http://www.perepis2002.ru/index.html?id=17 *]) ||[[2010]]<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года]</ref> |
!Халык ||[[1959]]||[[1970]]||[[1979]]||[[1989]]||[[2002]] ([http://www.perepis2002.ru/index.html?id=17 *]) ||[[2010]]<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года]</ref> |
||
Юл номеры - 99: | Юл номеры - 109: | ||
|Башка милләтләр || align="right" | н.д. || align="right" | н.д. || align="right" | н.д. ||align="right" | н.д. || align="right" | н.д. || align="right" |29 288 (5,8 %) |
|Башка милләтләр || align="right" | н.д. || align="right" | н.д. || align="right" | н.д. ||align="right" | н.д. || align="right" | н.д. || align="right" |29 288 (5,8 %) |
||
|- |
|- |
||
| |
|Милләтен атамаучылар|| align="right" | … || align="right" | … || align="right" | 4 (0,01 %) || align="right" | … || align="right" | 7331 (1,45 %) || align="right" |17 517 |
||
|} |
|} |
||
Юл номеры - 117: | Юл номеры - 126: | ||
* Шурышкары районы (Мужи) |
* Шурышкары районы (Мужи) |
||
* Ямал районы (Яр-Сале) |
* Ямал районы (Яр-Сале) |
||
=== Торак пунктлар === |
=== Торак пунктлар === |
||
<div align> |
<div align> |
||
Юл номеры - 161: | Юл номеры - 171: | ||
== Икътисад == |
== Икътисад == |
||
Икътисад нигезе |
Икътисад нигезе — нефть һәм газ чыгару. Төп газ чыгаручы — ААҖ «Газпром» (округта чыгарылган газдан — 90%). |
||
Төп нефть чыгаручылар |
Төп нефть чыгаручылар — ААҖ «Газпром нефть» һәм ААҖ «НК „Роснефть“». |
||
== Искәрмәләр == |
== Искәрмәләр == |
||
Юл номеры - 168: | Юл номеры - 179: | ||
{{Калып:Русия субъектлары}} |
{{Калып:Русия субъектлары}} |
||
[[Төркем:Русия субъектлары]] |
|||
[[ar:أوكروغ يامالو-نينيتس الذاتية]] |
[[ar:أوكروغ يامالو-نينيتس الذاتية]] |
6 гый 2012, 13:22 юрамасы
|
Яма́л-Не́нец автоно́мияле о́кругы (рус. Ямало-Ненецкий автономный округ, нен. Ямалы-Ненёцие автономной ӈокрук) — Русия Федерациясенең субъекты (Төмән өлкәсе составында).
Округның административ үзәге — Салехард каласы.
Чиктәшлек
Як | Русия субъекты |
---|---|
Төньяк-көнбатыш | Ненец автономияле округы |
Көнчыгыш | Красноярск крае |
Көньяк | Ханты-Манси автономияле округы |
Көнбатыш | Коми Республикасы |
География
Округ Көнбатыш Себер тигезлекнең арктик зонада, күбесенчә Поляр тугәрәк артында урнашкан. Округның төньякта Ямал ярымутравы урнаша, көнбатышта — Поляр Урал таулары.
Иң зур елгалары — Обь, Надым, Таз, Пур.
Файдалы казылмалар
- Уренгой газ чыганагы
- Южно-Русское нефть һәм газ чыганагы
- Находка газ чыганагы
- Ямбург нефтегазоконденсат чыганагы
- Еты-Пур нефть чыганагы
Углеводород запаслар буенча ЯНАО Русия регионнар арасында беренче урыннарда тора.
Тарих
Ямало-Ненец автономияле округы (башта — милли округ) Урал өлкә составында 1930 елда барлыкка килә. Аннары округ Обь-Иртыш һәм Омск өлкәсе составына керә, ә 1944 елда Төмән өлкәсе составына керә.
1977 елдан — автономияле округ.
Демография
ЯНАО халык саны — 546 170 кеше (2010 җанисәбе буенча); халык тыгызлыгы — 0,7 кеше/км².
Халык табигый үсеше — 9,8 (1000 кешегә, 2010).
Халыкның 84,9 % шәһәрләрдә яши.
Милли состав
Халык | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002 (*) | 2010[2] |
---|---|---|---|---|---|---|
Урыслар | 27 789 (44,58 %) | 37 518 (46,91 %) | 93 750 (59,02 %) | 292 808 (59,17 %) | 298 359 (58,9 %) | 312 019 (61,7 %) |
Украинннар | 1921 (3,08 %) | 3026 (3,78 %) | 15 721 (9,90 %) | 85 022 (17,18 %) | 66 080 (13,03 %) | 48 985 (9,7 %) |
Ненецлар | 13 977 (22,42 %) | 17 538 (21,93 %) | 17 404 (10,96 %) | 20 917 (4,23 %) | 26 435 (5,21 %) | 29 772 (5,9 %) |
Татарлар | 3952 (6,34 %) | 4653 (5,82 %) | 8556 (5,39 %) | 26 431 (5,34 %) | 27 734 (5,47 %) | 28 509 (5,6 %) |
Хантылар | 5519 (8,85 %) | 6513 (8,14 %) | 6466 (4,07 %) | 7247 (1,46 %) | 8760 (1,76 %) | 9 489 (1,9 %) |
Әзериләр | — (0,0 %) | 28 (0,0 %) | 308 (0,2 %) | 3418 (0,69 %) | 8353 (1,6 %) | 9 291 (1,8 %) |
Башкортлар | 25 (0,0 %) | 113 (0,1 %) | 871 (0,5 %) | 6830 (1,38 %) | 7932 (1,56 %) | 8 297 (1,7 %) |
Белоруслар | 388 (0,6 %) | 808 (1,01 %) | 2121 (1,34 %) | 12 609 (2,55 %) | 8989 (1,77 %) | 6 480 (1,3 %) |
Комилар | 4866 (7,81 %) | 5445 (6,81 %) | 5642 (3,55 %) | 5746 (1,16 %) | 6177 (1,22 %) | 5 141 (1,0 %) |
Молдаваннар | 211 (0,3 %) | 191 (0,2 %) | 537 (0,3 %) | 5570 (1,13 %) | 5400 (1,07 %) | 4 712 (0,9 %) |
Комыклар | - (0,0 %) | - (0,0 %) | - (0,0 %) | н.д. | н.д. | 4 466 (0,9 %) |
Ногайлар | - (0,0 %) | - (0,0 %) | - (0,0 %) | н.д. | н.д. | 3 479 (0,7 %) |
Чуашлар | - (0,0 %) | н.д. | н.д. | н.д. | н.д. | 3 471 (0,7 %) |
Селькуплар | 1245 (2,00 %) | 1710 (2,14 %) | 1611 (1,01 %) | 1530 (0,31 %) | 1797 (0,35 %) | 1 988 (0,4 %) |
Башка милләтләр | н.д. | н.д. | н.д. | н.д. | н.д. | 29 288 (5,8 %) |
Милләтен атамаучылар | … | … | 4 (0,01 %) | … | 7331 (1,45 %) | 17 517 |
Административ-территориаль бүленеш
- Салехард һәм (ияртелгән торак пунктлар)
- Губкинский
- Лабытнанги (һәм ияртелгән торак пунктлар)
- Муравленко
- Яңа Уренгой
- Ноябрьск (һәм ияртелгән торак пунктлар)
- Красноселькуп районы (район үзәге - Красноселькуп)
- Надым районы (Надым)
- Урал буе районы (Аксарка)
- Пур районы (Тарко-Сале)
- Таз районы (Тазовский)
- Шурышкары районы (Мужи)
- Ямал районы (Яр-Сале)
Торак пунктлар
Халык саны 10 мең кешедән артык булган торак пунктлар (2010 җанисәбе буенча)[3] | ||||||||||||||||||||||
|
Икътисад
Икътисад нигезе — нефть һәм газ чыгару. Төп газ чыгаручы — ААҖ «Газпром» (округта чыгарылган газдан — 90%).
Төп нефть чыгаручылар — ААҖ «Газпром нефть» һәм ААҖ «НК „Роснефть“».
Искәрмәләр
- ↑ Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года
- ↑ Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года
- ↑ Росстат. Информационные материалы о предварительных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года. Численность населения районов и городских населённых пунктов субъектов Российской Федерации