Рамазан: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Рамазан latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
M.I.S.Q.S. (бәхәс | кертем)
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Ерней (бәхәс | кертем)
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
[[Räsem:Lanterns from below.JPG|200px|thumb|right|Рамазан аенда [[Каһирә]]дәге [[фанус]]лар.]]
[[Рәсем:Lanterns from below.JPG|200px|thumb|right|Рамазан аенда [[Каһирә]]дәге [[фанус]]лар.]]
'''Рамаза́н''' ''(гарәб. رمضان‎‎)'' Мөселман тәкъвименең бер ае. [[Исламның биш баганасы]]на караганга күрә, бөтен мөселманнар Рамазан ае вакытында ураза тотарга тиешләр. Ризыктан, судан, тәмәке тартудан һ. б. тыелу таң атканнан башлап кояш баеганчыга кадәр бара.
'''Рамаза́н''' ({{lang-ar|رمضان}} ''рәмәзан'') [[Һиҗри тәкъвим]]нең тугызынчы ае<ref>Рамазан — ай елының тугызынчы ае исеме. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 477.</ref>. [[Исламның биш баганасы]]на караганга күрә, бөтен мөселманнар Рамазан ае вакытында ураза тотарга тиешләр. Ризыктан, судан, тәмәке тартудан һ.б. тыелу таң атканнан башлап кояш баеганчыга кадәр бара.


Уразадагы беренче 10 көн рәхмәт көннәре, икенче 10 көне мәгъфирәт (гафу итү), өченче 10 көне [[Аллаһ]]ының рәхмәтенә ирешү көннәре дип атала.
Уразадагы беренче 10 көн рәхмәт көннәре, икенче 10 көне мәгъфирәт (гафу итү), өченче 10 көне [[Аллаһ]]ының рәхмәтенә ирешү көннәре дип атала.


==Мөселманнарның вазыйфалары==
== Мөселманнарның вазыйфалары ==
* Исламның биш баганасына кергәнгә күрә, Ураза вакытында һәр мөселман өчен болар тыела:
* Исламның биш баганасына кергәнгә күрә, Ураза вакытында һәр мөселман өчен болар тыела:
** Ризык ашау.
** Ризык ашау.
** Су эчү.
** Су эчү.
** Тәмәке тарту (Шулай ук бөтен инъекцияләр һ. б.)
** Тәмәке тарту (шулай ук бөтен инъекцияләр һ.б.)
**Җенси якынлык.
** Җенси якынлык.
* Бу мөселманнарга ураза тоту мәҗбүри түгел:
* Бу мөселманнарга ураза тоту мәҗбүри түгел:
** [[Балигъ булу|Балигъ булмаган]] балалар, акылда булмаганнар, [[менструация|күрем]] вакытындагы хатын-кызлар (соңыннан каза кылынырга тиеш).
** [[Балигъ булу|Балигъ булмаган]] балалар, акылда булмаганнар, [[менструация|күрем]] вакытындагы хатын-кызлар (соңыннан каза кылынырга тиеш).
** Авырулар, сәяхәтчеләр (соңыннан каза кылынырга тиеш).
** Авырулар, сәяхәтчеләр (соңыннан каза кылынырга тиеш).


==Бурычлар==
== Бурычлар ==
[[Räsem:Istanbul.Sultanahmet.BlueMosque.Ramazan.02.jpg|left|300px|thumb|Рамазан аенда [[Истанбул]]да бәйрәм]]
[[Рәсем:Istanbul.Sultanahmet.BlueMosque.Ramazan.02.jpg|left|300px|thumb|Рамазан аенда [[Истанбул]]да бәйрәм]]
Әгәр дә мөселман кеше үз теләге белән уразаны бозды икән, ул аны соңарак яңадан тотарга тиеш.
Әгәр дә мөселман кеше үз теләге белән уразаны бозды икән, ул аны соңарак яңадан тотарга тиеш.


==Ураза бәйрәм==
== Ураза бәйрәме ==
''Төп мәкалә: [[Ураза бәйрәме]]''
''Төп мәкалә: [[Ураза бәйрәме]]''


Рамазан ае беткәннән соң Ислам дөньясы Ураза бәйрәмне бәйрәм итә. Ураза бәйрәм [[Гает]] көннәренең берсе. Бәйрәм [[624]]нче елда билгеләнә башлаган. Рамазан бәйрәме татарларда да зурлап бәйрәм ителә.
Рамазан ае беткәннән соң Ислам дөньясы Ураза бәйрәмне бәйрәм итә. Ураза бәйрәме [[Гает]] көннәренең берсе. Бәйрәм [[624]]нче елда билгеләнә башлаган. Рамазан бәйрәме татарларда да зурлап бәйрәм ителә.


==Үтү вакытлары==
== Үтү вакытлары ==
Ислам ай тәкъвимендә яңа ай тугачтан башлана. Ай тәкъвиме грегориан тәкъвименнән 11 көнгә кыскарак, шуңа күрә һәр елда Рамазан ае 11 көнгә иртәрәк керә.
Ислам ай тәкъвимендә яңа ай тугачтан башлана. Ай тәкъвиме грегориан тәкъвименнән 11 көнгә кыскарак, шуңа күрә һәр елда Рамазан ае 11 көнгә иртәрәк керә.
{|class="standard sortable"
{|class="standard sortable"
Юл номеры - 52: Юл номеры - 52:
|}
|}


==Дога кылу==
== Дога кылу ==
Ураза вакытында гадәттәгечә, Корьән уку башка айлардан саваплырак булып санала. Шулай ук зур савап булып [[Тәрәвих]] намазы санала (Рамазан вакытында ул мәчетләрдә һәр төн укыла). Кайберәүләр һәр төн Корьәннең 1/30-ын укып, Рамазан ае өчендә бөтен Корьәнне укып чыгалар.
Ураза вакытында гадәттәгечә, Корьән уку башка айлардан саваплырак булып санала. Шулай ук зур савап булып [[Тәрәвих]] намазы санала (Рамазан вакытында ул мәчетләрдә һәр төн укыла). Кайберәүләр һәр төн Корьәннең 1/30-ын укып, Рамазан ае өчендә бөтен Корьәнне укып чыгалар.


== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}
{{Һиҗри айлар}}


[[Төркем:Һиҗри]]

{{Айлар}}


[[Төркем:Хиҗри]]

[[Төркем:Ислам]]
[[Төркем:Ислам]]



20 апр 2012, 15:40 юрамасы

Рамазан аенда Каһирәдәге фануслар.

Рамаза́н (гарәп. رمضانрәмәзан) — Һиҗри тәкъвимнең тугызынчы ае[1]. Исламның биш баганасына караганга күрә, бөтен мөселманнар Рамазан ае вакытында ураза тотарга тиешләр. Ризыктан, судан, тәмәке тартудан һ.б. тыелу таң атканнан башлап кояш баеганчыга кадәр бара.

Уразадагы беренче 10 көн — рәхмәт көннәре, икенче 10 көне — мәгъфирәт (гафу итү), өченче 10 көне Аллаһының рәхмәтенә ирешү көннәре дип атала.

Мөселманнарның вазыйфалары

  • Исламның биш баганасына кергәнгә күрә, Ураза вакытында һәр мөселман өчен болар тыела:
    • Ризык ашау.
    • Су эчү.
    • Тәмәке тарту (шулай ук бөтен инъекцияләр һ.б.)
    • Җенси якынлык.
  • Бу мөселманнарга ураза тоту мәҗбүри түгел:
    • Балигъ булмаган балалар, акылда булмаганнар, күрем вакытындагы хатын-кызлар (соңыннан каза кылынырга тиеш).
    • Авырулар, сәяхәтчеләр (соңыннан каза кылынырга тиеш).

Бурычлар

Рамазан аенда Истанбулда бәйрәм

Әгәр дә мөселман кеше үз теләге белән уразаны бозды икән, ул аны соңарак яңадан тотарга тиеш.

Ураза бәйрәме

Төп мәкалә: Ураза бәйрәме

Рамазан ае беткәннән соң Ислам дөньясы Ураза бәйрәмне бәйрәм итә. Ураза бәйрәме — Гает көннәренең берсе. Бәйрәм 624нче елда билгеләнә башлаган. Рамазан бәйрәме татарларда да зурлап бәйрәм ителә.

Үтү вакытлары

Ислам ай тәкъвимендә яңа ай тугачтан башлана. Ай тәкъвиме грегориан тәкъвименнән 11 көнгә кыскарак, шуңа күрә һәр елда Рамазан ае 11 көнгә иртәрәк керә.

Ел Рамазан башлануы Рамазан бетүе
2006 23 сентябрь 23 октябрь
2007 13 сентябрь 12 октябрь
2008 1 сентябрь 29 сентябрь
2009 21 август 20 сентябрь
2010 11 август 9 сентябрь

Дога кылу

Ураза вакытында гадәттәгечә, Корьән уку башка айлардан саваплырак булып санала. Шулай ук зур савап булып Тәрәвих намазы санала (Рамазан вакытында ул мәчетләрдә һәр төн укыла). Кайберәүләр һәр төн Корьәннең 1/30-ын укып, Рамазан ае өчендә бөтен Корьәнне укып чыгалар.

Искәрмәләр

  1. Рамазан — ай елының тугызынчы ае исеме. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 477.
Һиҗри айлар
Мөхәррәм | Сәфәр | Рабигыль-әүвәл | Рабигыль-ахыр | Җөмадиәл-әүвәл | Җөмадиәл-ахыр | Рәҗәп | Шәгъбан | Рамазан | Шәүвәл | Зөлкагдә | Зөлхиҗҗә
Милади тәкъвим | Шәмси тәкъвим | Татар тәкъвиме