Җир: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Җир latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
EmausBot (бәхәс | кертем)
к r2.7.3) (робот үзгәртте: lez:Чил (планета)
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 20: Юл номеры - 20:
Ешрак Җир, Җир шары, Дөнья [[исем]]нәр астында [[тел]]гә алына. [[Бүген]]гесе [[көн]]гә [[кеше]]ләргә мәгълүм булган [[Кояш системасы]]ның һәм [[Бөтен Галәм]]нең [[мәхлукат|мәхлуклар]] яши торган бердәнбер планетасы ([[күк җисеме]]).
Ешрак Җир, Җир шары, Дөнья [[исем]]нәр астында [[тел]]гә алына. [[Бүген]]гесе [[көн]]гә [[кеше]]ләргә мәгълүм булган [[Кояш системасы]]ның һәм [[Бөтен Галәм]]нең [[мәхлукат|мәхлуклар]] яши торган бердәнбер планетасы ([[күк җисеме]]).


[[Фән]]ни [[мәгълүмат]]лар буенча, Җир Кояш [[томанлык]]тан якынча 4,54 млрд. [[ел]] элек барлыкка килгән, һәм тиздән үзенең бердәнбер табигый [[иярчен]]е — [[Ай (иярчен)|Айны]] булдырды. Җирдә [[тереклек]] якынча 3,5 млрд. ел элек барлыкка килде. Планетаның [[өслек|өслегенең]] 70,8 % [[Дөнья океаны]] каплый, өслегенең башка [[өлеш]]ене [[кыйтга]]лар һәм [[утрау]]лар тәшкил итәләр. Тереклек бар булу өчен кирәкле [[сыекча|сыек]] [[су]] Кояш системасының башка планеталарының өслегендә юк. Җирнең эчке өлкәләре шактый активлы һәм калын, чагыштырмача каты каттан — [[Җирнең мантиясе|мантия]]дән, аның астындагы тышкы сыек төштән һәм эчке каты [[Җирнең төше|тимер төшеннән]] гыйбарәт.
[[Фән]]ни [[мәгълүмат]]лар буенча, Җир Кояш [[томанлык]]тан якынча 4,54 млрд. [[ел]] элек барлыкка килгән, һәм тиздән үзенең бердәнбер табигый [[иярчен]]е — [[Ай (иярчен)|Айны]] булдырды. Җирдә [[тереклек]] якынча 3,5 млрд. ел элек барлыкка килде. Планетаның [[өслек|өслегенең]] 70,8 % [[Дөнья океаны]] каплый, өслегенең башка [[өлеш]]ене [[кыйтга]]лар һәм [[утрау]]лар тәшкил итәләр. Тереклек бар булу өчен кирәкле [[сыекча|сыек]] [[су]] Кояш [[система]]сының башка планеталарының өслегендә юк. Җирнең эчке [[өлкә]]ләре шактый активлы һәм калын, чагыштырмача каты [[кат]]тан — [[Җирнең мантиясе|мантия]]дән, аның [[асты]]ндагы тышкы сыек төштән һәм эчке каты [[Җирнең төше|тимер төшеннән]] гыйбарәт.


Җир башка [[галәм]]и [[җисем]]нәр белән, Кояш һәм Ай шул исәптән, үзара [[тәэсир]] итә ([[тарту көче|тарту көчләре]] белән тарттыра). Җир Кояш [[тирә]]сендә әйләнә һәм 365,26 [[көн]] эчендә әйләнеп чыга. Бу [[вакыт]] аралыгы — [[сидерик ел]], ул 365,26 [[кояш тәүлеге]]нә тигез. Җирнең әйләнү күчәре аның [[орбита]] [[яссылык]]ка карата 23,4° ка авыша. Моннан [[сәбәп]]ле планета өслегендә бер [[тропик ел]] (365,26 кояш [[тәүлек|тәүлеге]]) эчендә [[фасыл]] [[үзгәреш]]ләре булалар.
Җир башка [[галәм]]и [[җисем]]нәр белән, Кояш һәм Ай шул исәптән, үзара [[тәэсир]] итә ([[тарту көче|тарту көчләре]] белән тарттыра). Җир Кояш [[тирә]]сендә әйләнә һәм 365,26 [[көн]] эчендә әйләнеп чыга. Бу [[вакыт]] аралыгы — [[сидерик ел]], ул 365,26 [[кояш тәүлеге]]нә тигез. Җирнең әйләнү күчәре аның [[орбита]] [[яссылык]]ка карата 23,4° ка авыша. Моннан [[сәбәп]]ле планета өслегендә бер [[тропик ел]] (365,26 кояш [[тәүлек|тәүлеге]]) эчендә [[фасыл]] [[үзгәреш]]ләре булалар.

11 май 2012, 12:15 юрамасы

Җир
Тәртип саны 3
Кояштан уртача ераклык 149 597 887,5 км
Максималь ераклык 152 097 701 км
Минималь ераклык 147 098 074 км
Радиус 6 371,0 км
Масса 5,9736×1024 кг
Тыгызлык 5,5153 г/см³
Тәүлек озынлыгы 0,99726968 көн
Ел озынлыгы 365,256366 җир тәүлеге (365 көн 6 сәг 9 мин 10 с)
Иярченнәр Ай

Җир — кешелек йорты

Җир (лат. Terra) — Кояш системасының Кояштан өченче планетасы. Җирсыман планеталар арасында диаметр, масса һәм тыгызлык буенча иң зуры.

Ешрак Җир, Җир шары, Дөнья исемнәр астында телгә алына. Бүгенгесе көнгә кешеләргә мәгълүм булган Кояш системасының һәм Бөтен Галәмнең мәхлуклар яши торган бердәнбер планетасы (күк җисеме).

Фәнни мәгълүматлар буенча, Җир Кояш томанлыктан якынча 4,54 млрд. ел элек барлыкка килгән, һәм тиздән үзенең бердәнбер табигый иярченеАйны булдырды. Җирдә тереклек якынча 3,5 млрд. ел элек барлыкка килде. Планетаның өслегенең 70,8 % Дөнья океаны каплый, өслегенең башка өлешене кыйтгалар һәм утраулар тәшкил итәләр. Тереклек бар булу өчен кирәкле сыек су Кояш системасының башка планеталарының өслегендә юк. Җирнең эчке өлкәләре шактый активлы һәм калын, чагыштырмача каты каттанмантиядән, аның астындагы тышкы сыек төштән һәм эчке каты тимер төшеннән гыйбарәт.

Җир башка галәми җисемнәр белән, Кояш һәм Ай шул исәптән, үзара тәэсир итә (тарту көчләре белән тарттыра). Җир Кояш тирәсендә әйләнә һәм 365,26 көн эчендә әйләнеп чыга. Бу вакыт аралыгы — сидерик ел, ул 365,26 кояш тәүлегенә тигез. Җирнең әйләнү күчәре аның орбита яссылыкка карата 23,4° ка авыша. Моннан сәбәпле планета өслегендә бер тропик ел (365,26 кояш тәүлеге) эчендә фасыл үзгәрешләре булалар.


Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link GA Калып:Link GA Калып:Link GA Калып:Link GA Калып:Link GA Калып:Link GA