Батырша: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Батырша latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
ZUFAr (бәхәс | кертем)
эчке салтанма
Derslek (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 20: Юл номеры - 20:
| башка мәгълүмат =
| башка мәгълүмат =
}}
}}
'''Батырша''' ([[1710 ел|1710]] — [[24 июнь]], [[1762 ел|1762]]) (тарихи әдәбиятта — {{lang-ru|Абдулла Алеев, Батырша Алиев, Абдулла Мязгялдин, Губайдулла Матзялтдин}}; чын исеме Габдулла Гали углы) — [[1755 ел|1755]]-[[1756 ел|56]] еллардагы мөселман баш күтәрүе җитәкчесе, [[публицист]], [[мулла]].
'''Батырша''', чын исеме '''Габдулла Туктаргали углы''' ([[1710 ел|1710]] — [[24 июнь]], [[1762 ел|1762]]) (тарихи әдәбиятта — {{lang-ru|Абдулла Алеев, Батырша Алиев, Абдулла Мязгялдин, Губайдулла Матзялтдин}}) — [[1755 ел|1755]]-[[1756 ел|56]] еллардагы мөселман баш күтәрүе җитәкчесе, [[публицист]], [[мулла]].


== Биография ==
== Биография ==
[[Себер юлы]], [[Уфа өязе]] [[Карышбаш]] исемле [[мишәр]] авылында туа. Үз исеме Габдулла, атасы - Туктаргали абыз, бабасы - Мәзгетдин, [[Ука елгасы]] буеннан XVI йөздә Танып буйларына күчеп килгән, патшага тугрылыклы хезмәт иткән мишәрләр нәселеннән.
[[Себер юлы]], [[Уфа өязе]] [[Карышбаш]] исемле [[татар]] авылында туа. Үз исеме Габдулла, атасы - Туктаргали абыз, бабасы - Мәзгетдин, [[Ука елгасы]] буеннан XVI йөздә [[Танып]] буйларына күчеп килгән, патшага тугрылыклы хезмәт иткән [[мишәрләр]] нәселеннән.


Татарстан җирендәге [[Тайсуган]] һәм [[Ташкичү (Арча районы)|Ташкичү]] авылларында [[мәдрәсә]]ләрдә укый.
Татарстан җирендәге [[Тайсуган]] һәм [[Ташкичү (Арча районы)|Ташкичү]] авылларында [[мәдрәсә]]ләрдә укый.

16 дек 2012, 14:53 юрамасы

Габдулла Гали углы, Ğabdulla Ğali uğlı
Туган 1710(1710)
Себер даругасының Карыш авылы (хәзерге Башкортстанның Балтач районы)
Үлгән 24 июнь 1762(1762-06-24)
Шлиссельбург, Русия империясе
Милләт татар
Әлма-матер Ташкичү мәдрәсәсе
Һөнәре мулла

Батырша, чын исеме Габдулла Туктаргали углы (171024 июнь, 1762) (тарихи әдәбиятта — рус. Абдулла Алеев, Батырша Алиев, Абдулла Мязгялдин, Губайдулла Матзялтдин) — 1755-56 еллардагы мөселман баш күтәрүе җитәкчесе, публицист, мулла.

Биография

Себер юлы, Уфа өязе Карышбаш исемле татар авылында туа. Үз исеме Габдулла, атасы - Туктаргали абыз, бабасы - Мәзгетдин, Ука елгасы буеннан XVI йөздә Танып буйларына күчеп килгән, патшага тугрылыклы хезмәт иткән мишәрләр нәселеннән.

Татарстан җирендәге Тайсуган һәм Ташкичү авылларында мәдрәсәләрдә укый. 174445 елларда Барда якларында мөгаллимлек итә. 1749 елдан Карышбаш авылы мулласы. Шәригатьне тирән белүе белән аерылып тора. Еш кына хакимнәр тарафыннан мирас эшләрен хәл итәр өчен чакырыла. 1754дә Себер юлы ахуны булып сайланыла, ләкин бу вазифаны алмый. 175455 елларда Уса, Себер юлларының байтак кына волостьларында була.

Урыс хөкүмәтенең христианлаштыру сәясәтенә җавап итеп 1755 елның язында мөселманнарны җиһадка (баш күтәрүгә) өнди.

Батырша восстаниесе буларак тарихка кергән баш күтәрү Урыс империясе тарафыннан бастырыла һәм 1758 елда Батырша каторга җибәрелә.

1762 елда качып китәргә ниятләп Шлиссельбург крепостенең сакчылары белән тигез булмаган бәрелештә дүртесен балта белән чабып үтереп һәлак була.

Мирасы

Чыганак

Карагыз