Зәрдөштлек: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Зәрдөштлек latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Derslek (бәхәс | кертем)
Derslek (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
'''Зороастризм''' ({{lang-ae|vahvī- daēnā- māzdayasna-}} — «Зирәкне тану игелекле ышануы», {{lang-fa|«بهدین»}} — behdin, «Яхшы ышану») – [[борынгы иранлылар]] дине. Аңа Заруштра пәйгамбәр нигез салган. Ул моннан 2500-2600 еллар элек яшәгән. Аның өйрәтүе нигезендә шул ята: «Дөньяда явыз көчләр һәм әйбәт көчләр яши. Алар арасында туктаусыз көрәш бара».
'''Зәрдәштлек''', '''Зороастризм''' ({{lang-ae|vahvī- daēnā- māzdayasna-}} — «Зирәкне тану игелекле ышануы», {{lang-fa|«بهدین»}} — behdin, «Яхшы ышану») – [[борынгы иранлылар]] дине. Аңа Зәрдәшт пәйгамбәр нигез салган. Ул моннан 2500-2600 еллар элек яшәгән. Аның өйрәтүе нигезендә шул ята: «Дөньяда явыз көчләр һәм әйбәт көчләр яши. Алар арасында туктаусыз көрәш бара».


Бу диндәгеләр бер Аллаһыга – утка табынганнар. Зороастризм дине — җирдә тормыш барлыкка килү һәм аның үсеше турындагы дини, фәлсәфи тәгълимат, анда тормыш — ике капма-каршылык башлангычы — изгелек һәм явызлык, яктылык һәм караңгылык, җылы һәм салкынның көрәше, дип таныла. Изге көчләр башында — Ахура-Мазда алласы, явыз көчләр башында — Ахриман һәм кеше бу көрәштә теләсә нинди якны сайлый ала, шулай да аның Ахура-Мазда ягын сайлавы яхшырак дип исәпләнә.
Бу диндәгеләр бер Аллаһыга – утка табынганнар. Зәрдәштлек дине — җирдә тормыш барлыкка килү һәм аның үсеше турындагы дини, фәлсәфи тәгълимат, анда тормыш — ике капма-каршылык башлангычы — изгелек һәм явызлык, яктылык һәм караңгылык, җылы һәм салкынның көрәше, дип таныла. Изге көчләр башында — Ахура-Мазда алласы, явыз көчләр башында — Ахриман һәм кеше бу көрәштә теләсә нинди якны сайлый ала, шулай да аның Ахура-Мазда ягын сайлавы яхшырак дип исәпләнә.


Борынгы әдәбиятта III меңьеллык башлануга Ахура-Мазда идеяләре өстен булып чыгачак һәм җирдә “идиллик тәртип” урнашачак дигән фикерләр бар, бу фикер зороастризм динендә дә очрый.
Борынгы әдәбиятта III меңьеллык башлануга Ахура-Мазда идеяләре өстен булып чыгачак һәм җирдә “идиллик тәртип” урнашачак дигән фикерләр бар, бу фикер зәрдәштлек динендә дә очрый.


Заманында бу дин [[Иран]]нан тыш [[Әзәрбайҗан]]да, [[Һиндстан]]да нык таралган булган. [[Баку]]дан ерак түгел урында заруштра дине әһелләренең яшәү урыннары бар.
Заманында бу дин [[Иран]]нан тыш [[Әзәрбайҗан]]да, [[Һиндстан]]да нык таралган булган. [[Баку]]дан ерак түгел урында Зәрдәшт дине әһелләренең яшәү урыннары бар.


==Дини бәйрәмнәре==
==Дини бәйрәмнәре==

22 фев 2013, 07:08 юрамасы

Зәрдәштлек, Зороастризм (авест. vahvī- daēnā- māzdayasna- — «Зирәкне тану игелекле ышануы», фар. «بهدین» — behdin, «Яхшы ышану») – борынгы иранлылар дине. Аңа Зәрдәшт пәйгамбәр нигез салган. Ул моннан 2500-2600 еллар элек яшәгән. Аның өйрәтүе нигезендә шул ята: «Дөньяда явыз көчләр һәм әйбәт көчләр яши. Алар арасында туктаусыз көрәш бара».

Бу диндәгеләр бер Аллаһыга – утка табынганнар. Зәрдәштлек дине — җирдә тормыш барлыкка килү һәм аның үсеше турындагы дини, фәлсәфи тәгълимат, анда тормыш — ике капма-каршылык башлангычы — изгелек һәм явызлык, яктылык һәм караңгылык, җылы һәм салкынның көрәше, дип таныла. Изге көчләр башында — Ахура-Мазда алласы, явыз көчләр башында — Ахриман һәм кеше бу көрәштә теләсә нинди якны сайлый ала, шулай да аның Ахура-Мазда ягын сайлавы яхшырак дип исәпләнә.

Борынгы әдәбиятта III меңьеллык башлануга Ахура-Мазда идеяләре өстен булып чыгачак һәм җирдә “идиллик тәртип” урнашачак дигән фикерләр бар, бу фикер зәрдәштлек динендә дә очрый.

Заманында бу дин Ираннан тыш Әзәрбайҗанда, Һиндстанда нык таралган булган. Бакудан ерак түгел урында Зәрдәшт дине әһелләренең яшәү урыннары бар.

Дини бәйрәмнәре

Әдәбият

  • Авеста в русских переводах. И. В. Рак, 1997
  • Зороастрийская мифология. И. В. Рак, 1998
  • Катехизис зороастризма. Древняя религия магов. Джон В.Уотерхауз, 2002
  • Гаты. Священные гимны Заратуштры. Ю. С. Лукашевич, Минск 2004
  • Пехлевийский словарь зороастрийских терминов. О. М. Чунакова, 2004
  • Зороастризм. В. Ю. Крюкова, 2005
  • Авеста. В. С. Соколова, 2005
  • Мамедов А. А. Религиозно-философские идеи Авесты. Москва, МГУ, 1995
  • Мамедов А. А. Гуманистический ресурс зороастризма в современном мире. Вестник Московского государственного университета культуры и искусств. 2011, № 1.
  • Хордэ Авеста. М.Чистяков, 2005
  • Учение огня. Гаты и молитвы. А.Шапошников, И.Евса, 2006 г.
  • Авеста. Закон против девов. Видевдад. Э. В. Ртвеладзе, 2008
  • Гаты заратуштры. И.М. Стеблин-Каменский, 2009

Чыганак