Водород: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Водород latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Tegebot (бәхәс | кертем)
к Бот:Химик элементлар
к Tegebot үзгәртүләре (бәхәс) Ilnur efende юрамасына кадәр кире кайтарылды
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
{{Химик элемент | next=[[Гелий|He]] |Водород / Hydrogenium (H) | 1 | төссез, тәме булмаган һәм иссез газ | 1,00794 | 79 | 1311,3 | 1s<sup><nowiki>1</nowiki></sup> | 32 | 54 (−1 e) | 2,20 | | 1, −1 |0,0000899 (при 273[[Кельвин|K]] (0&nbsp;°C)) | 14,235 | 0,1815 | 14,01 | 0,117 | 20,28 | 0,904 | 14,1 | гексагональ ||22=a=3,780 c=6,167 | 110}}
{{Химик элемент|prev=[[]]|next=[[Гелий]]|Водород / Hydrogenium (H) |1|<!-- Матдәнең тышкы күренеше-->|1,00794 (7)|<!-- Атом радиусы-->|<!-- Ионизация энергиясе-->|<!-- Электрон конфигурациясе-->|<!-- Ковалент радиусы-->|<!-- Ион радиусы-->|<!-- Электр тискәрелеге-->|<!--Электрод потенциалы-->|<!-- Оксидлашу дәрәҗәсе-->|0,084 г/л|<!-- Моляр җылы сыешлыгы-->|<!-- Җылы үткәрүчелек-->|<!-- Эрү температурасы-->|-259,1|-252,9|<!-- Парга әйләнү җылылыгы-->|<!-- Моляр күләм-->|<!-- Рәшәткә төзелеше-->||<!-- Рәшәткә параметрлары-->|<!--<!--Дебай температурасы-->}}
{| style="text-align: left; background-color: green; width: 100px; height: 100px;" border="0" cellpadding="4" cellspacing="0"
'''Водород''' ({{lang-lat|Hydrogenium}}, H) — [[Менделеевның периодик таблицасы]]ның 1 период, 1 төркем элементы. Тәртип номеры - 1.
| style="width: 50%; color: rgb(255, 255, 255);" | <big><big>H</big></big>
| style="width: 50%; text-align: right; color: rgb(255, 255, 255);" | <big><big>1</big></big>
|- style="color: rgb(255, 255, 255);" align="right"
| colspan="2" | '''1,00794'''
|- style="color: rgb(255, 255, 255);"
| colspan="2" | '''1s<sup>1</sup>'''
|- style="color: rgb(255, 255, 255);" align="center"
| colspan="2" | <big>'''Водород'''</big>
|}


'''Водоро́д''' ''(({{lang-lat| Hydrogenium}},[[Инглиз теле|ингл.]] Hydrogen)'' – [[Менделеевның периодик таблицасы|Менделеевның периодик таблицасының]] беренче элементы. [[Табигать|Табигатьтә]] киң таралган. Водородның 5 изотоптан өчесе үз исемнәрен йөртәләр: ¹H – протий (Н), ²H – дейтерий (D) һәм ³H – тритий (T).
== Символы ==
Водород элементының символы - H (''Аш'' дип укыла).


Водородның гади матдәсе - җиңел төссез газ. [[Һава]] йә [[кислород]] белән катнашканда янучан һәм шартлаткыч. [[Агулык|Агусыз]]. [[Этанол]] һәм [[тимер]], [[никель]], [[палладий]], [[платина]] кебек [[Металл|металларда]] эрүчән.
== Тарих ==
Водород [[1766 ел]]да [[Кавендиш]] тарафыннан ачыла.

== Чыганаклар ==
* Atomic Weights of the Elements 2001, [http://www.iupac.org/publications/pac/2003/7508/7508x1107.html Pure Appl. Chem. 75(8), 1107—1122, 2003]. Retrieved June 30, 2005. Atomic weights of elements with atomic numbers from 1-109 taken from this source.{{ref-en}}
* [http://www.iupac.org/news/archives/2005/atomic-weights_revised05.html IUPAC Standard Atomic Weights Revised] (2005).{{ref-en}}

{{Chem-stub}}


== Исем барлыкка килү ==
«Водород» cүзе урысчадан тәрҗемә иткәндә «су тудыргыч» дигәнне аңлата. «Водород» дигән атама [[Михаил Соловьёв|М. Ф. Соловьев]] тарафыннан [[1824 ел]]да тәкъдим ителгән. [[Татар теле|Татарча]] альтернатив атама - «сутудырма» йә «сутудыргыч».
{{Менделеев таблицасы}}
{{Менделеев таблицасы}}


[[Төркем:Химик элементлар]]
[[Төркем:Химик элементлар]]

[[ru: Водород]]
{{Link FA|af}}
{{Link FA|de}}
{{Link FA|en}}
{{Link FA|es}}
{{Link FA|eu}}
{{Link FA|pt}}
{{Link FA|ro}}
{{Link GA|ja}}
{{Link GA|no}}
{{Link GA|zh-classical}}

1 авг 2013, 09:47 юрамасы

Водород / Hydrogenium (H) He
Атом номеры 1
Матдәнең тышкы күренеше төссез, тәме булмаган һәм иссез газ
Атомның үзлекләре
Атом массасы
(моляр масса)
1,00794 а. м. б. (г/моль)
Атом радиусы 79 пм
Ионлаштыру энергиясе
(беренче электрон)
1311,3 кДж/моль (эВ)
Электрон конфигурациясе 1s1
Химик үзлекләре
Ковалент радиусы 32 пм
Ион радиусы 54 (−1 e) пм
Электр тискәрелеге
(Полинг буенча)
2,20
Электрод потенциалы
Оксидлашу дәрәҗәсе 1, −1
Матдәнең термодинамик үзлекләре
Тыгызлык 0,0000899 (при 273K (0 °C)) г/см³
Моляр җылы сыешлыгы 14,235 Дж/(K·моль)
Җылы үткәрүчелек 0,1815 Вт/(м·K)
Эрү температурасы 14,01 K
Эрү җылылыгы 0,117 кДж/моль
Кайнау температурасы 20,28 K
Парга әйләнү җылылыгы 0,904 кДж/моль
Моляр күләм 14,1 см³/моль
Матдәнең кристаллик рәшәткәсе
Рәшәткә төзелеше гексагональ
Рәшәткә параметрлары a=3,780 c=6,167 Å
Дебай температурасы 110 K
H 1
1,00794
1s1
Водород

Водоро́д ((лат.  Hydrogenium,ингл. Hydrogen)Менделеевның периодик таблицасының беренче элементы. Табигатьтә киң таралган. Водородның 5 изотоптан өчесе үз исемнәрен йөртәләр: ¹H – протий (Н), ²H – дейтерий (D) һәм ³H – тритий (T).

Водородның гади матдәсе - җиңел төссез газ. Һава йә кислород белән катнашканда янучан һәм шартлаткыч. Агусыз. Этанол һәм тимер, никель, палладий, платина кебек металларда эрүчән.

Исем барлыкка килү

«Водород» cүзе урысчадан тәрҗемә иткәндә «су тудыргыч» дигәнне аңлата. «Водород» дигән атама М. Ф. Соловьев тарафыннан 1824 елда тәкъдим ителгән. Татарча альтернатив атама - «сутудырма» йә «сутудыргыч».

Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link GA Калып:Link GA Калып:Link GA