Яшел Үзән: юрамалар арасында аерма

Яшел Үзән
Яшел Үзән
Ил	Русия
Муниципаль район	Яшел Үзән районы
Координатлар	55°51'тн, 48°31'кнч
Нигезләнгән	1865
Рәсми тел	[[рус теле, татар теле]]
Халык саны	97 651 кеше
Телефон коды	+7 84371
почта индекслары	422540-422551
Рәсми сайт	zelendol.ru/
Кардәш шәһәрләр	Кронштадт, Дзержинск һәм Северодвинск
	Аудио, фото һәм видео Викиҗыентыкта

Тарихны интерактив карап чыгу

← Алдагы төзәтмә Киләсе төзәтмә →

Контент бетерелгән Контент өстәлгән

КүрсәтмәлеВики-текст

Кертелгән

7 авг 2013, 19:03 юрамасы

Яшел Үзән (лат. тат. Yäşel Üzän, рус. Зеленодольск, рәсми исем Зеленодольск) — Татарстан Республикасының төньяк-көнбатышындагы Иделнең сул ярында урнашкан шәһәр.

Эре тимер юл үзәге булып тора (Казан, Мәскәү, Сембер, Йошкар-Ола, Волжск шәһәрләрен бәйли). Яшел Үзән аша Казан – Түбән Новгород автомагистрале үтә. Яшел Үзән белән Казан арасы 38 км. Мәйданы – 26,6 км². Халык саны – 97 651 кеше (2010).^[3]

География

Климат

Елның урта температурасы — +4,4 °C
Елның урта җил тизлеге — 3,2 м/с
Елның урта һава дымлылыгы — 69,9%

Яшел Үзән климаты
Күрсәткеч	Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Уртача температура, °C	−10,5	−10,6	−5,5	4,9	13,5	18,5	20,4	17,9	12,2	4,5	−4,4	−9,7	4,4

Тарих

XIX гасырда ул Кабачище авылы дип беленгән, аннары аның исеме Паратск затоны булып торган
1928 елдан бирле – Яшел Үзән елга порты
1932 елда шәһәр статусы бирелде
1938 елдан башлап Яшел Үзән районы үзәге

Халык

1897^[4]	1939^[5]	1959^[6]	1970^[7]	1979^[8]	1989^[9]	2002^[10]	2010^[3]
1 090	~30 200	60 472	76 961	84 504	94 079	100 139	97 651

Төп милләтләр:

1989 елгы җанисәп буенча: татарлар — 29,1%, руслар — 67,0%, чуашлар — 1,3%.
2002 елгы җанисәп буенча: татарлар — 32,6%, руслар — 64,5%, чуашлар — 0,9%.

Сәнәгать

А.М. Горький исемендәге кораб төзү заводы
"Серго исемендәге Завод"
Фанер-җиһаз комбинаты
Фанера заводы
Шпаллар сеңдерү заводы
Җиһаз фабрикасы
Трикотаж фабрикасы
Тегү фабрикаласы
Сөт комбинаты
Икмәк комбинаты

Мәгариф

Механика техникумы
Кораб төзелеше техникумы
Медицина училищесы

Искәрмәләр

Сылтамалар

Шәһәр сайты

[_081ee27abc86ccb0-1] ttp://admdzr.ru/ru/informaciya/gorod/o-gorode/goroda-pobratimyi.html

[_68676d9942ec7d20-2] ttps://www.severodvinsk.info/?idmenu=237

[гкс-3] 3,0 ^3,1 http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls

[4] Населенныя мѣста Россійской Имперіи въ 500 и болѣе жителей. Санктъ-Петербургъ, 1905.

[5] ttp://www.mojgorod.ru/r_tatarstan/mendeleevsk/index.html

[6] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php

[7] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg2.php

[8] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg2.php

[9] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg2.php

[10] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg2.php

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

@@ Юл номеры - 67: / Юл номеры - 67: @@
  |add3n           =
  |add3            =
-}}'''Яшел Үзән''' ({{lang-tt2|Yǝşel Üzǝn}}, {{lang-ru|Зеленодольск}}, рәсми исем ''Зеленодольск'') — [[Татарстан Республикасы]]ның төньяк-көнбатышындагы [[Идел]]нең сул ярында урнашкан шәһәр.
+}}'''Яшел Үзән''' ({{lang-tt2|Yäşel Üzän}}, {{lang-ru|Зеленодольск}}, рәсми исем ''Зеленодольск'') — [[Татарстан Республикасы]]ның төньяк-көнбатышындагы [[Идел]]нең сул ярында урнашкан шәһәр.
 Эре тимер юл үзәге булып тора ([[Казан]], [[Мәскәү]], [[Сембер]], [[Йошкар-Ола]], [[Волжск]] шәһәрләрен бәйли). Яшел Үзән аша [[Казан]] – [[Түбән Новгород]] автомагистрале үтә. Яшел Үзән белән [[Казан]] арасы 38 км. Мәйданы – 26,6 км². Халык саны – 97 651 кеше ([[2010]]).<ref name="гкс">http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls</ref>